Morgunblaðið - 11.12.2005, Blaðsíða 22
Morgunblaðið/Bjarni
Í bókum Víðis er farið rækilega í saumana á íslenskri knattspyrnu. Hér er Ásgeir Sigurvinsson á
ferðinni í landsleik gegn Tyrkjum sem lyktaði með 2:1-sigri Íslands.
Sumarið 1981 voru Ólafur Þórðarsonog Sigurður Jónsson meðal Íslands-meistara 3. flokks ÍA, ÞormóðurEgilsson, Heimir Guðjónsson ogHilmar Björnsson í meistaraliði KR
í 5. flokki og enn fóru sumir leikirnir í efstu
deild Íslandsmótsins fram á Melavellinum.
Þetta ár kom bókin Íslensk knattspyrna út í
fyrsta skipti. Árið eftir kom Víðir Sigurðsson
í fyrsta sinn að bókinni en þá var Siggi Jóns
orðinn einn eftirsóttasti knattspyrnumaður
Evrópu og George Best lék bæði með Val og
KA gegn Manchester United. Mikið vatn
hefur runnið til sjávar síðan. En enn er Víðir
að; 25. bindi Íslenskrar knattspyrnu kemur
út um þessar mundir og þetta er 24. árið
sem Víðir er höfundurinn.
Það var Eyjólfur Sigurðsson í Bókhlöð-
unni, nú einn af frammámönnum Kiwanis-
hreyfingarinnar í heiminum, sem átti hug-
myndina á sínum tíma og lét hana verða að
veruleika. Sigurður Sverrisson skrifaði
fyrstu bókina 1981, hann fékk Víði – sam-
starfsmann sinn á Dagblaðinu á þeim tíma –
til þess að hjálpa sér árið eftir, hafði engan
tíma árið þar á eftir og Víðir tók þá alfarið
við verkinu.
„Siggi bað mig fyrst að hjálpa sér um
miðjan október 1982, við tókum góða rispu á
þremur vikum á gömlu ritvélarnar og klár-
uðum bókina. Hún var öllu minni þá en nú
en það var samt mikil törn að setja hana
saman.“
Dagbók
Á þessum árum var Íslensk knattspyrna
einskonar dagbók um það sem gerðist á vett-
vangi knattspyrnunnar en Víðir kveðst hafa
stokkað hana algjörlega upp 1985, skipti
henni þá upp í kafla. „Skipulagið hefur vissu-
lega aðeins breyst og bókin stækkað, sér-
staklega síðustu árin, en hún er eins í grunn-
inn og eftir breytinguna 1985.“
Skjaldborg gaf bókina út frá 1987 allt til
2002 þegar Bókaútgáfan Tindur tók við.
„Helgi Jónsson hjá Tindi falaðist eftir því að
fá bókina 2003 og keypti þá útgáfuréttinn og
lagerinn. Það var eins og Björn í Skjald-
borgu væri að selja barnið sitt; hann vildi
ekki gera það nema ég væri algjörlega sam-
þykkur, og þetta fór allt fram í miklu bróð-
erni og kærleika, eins og öll samskipti við
Björn voru.“
Þú hlýtur að vera forfallinn fótboltafíkill.
„Er nokkuð hægt annað? Ég væri örugg-
lega löngu hættur ef svo væri ekki. Ég hef
verið með fótboltabakteríu síðan ég var smá
polli, fór snemma að fylgjast með öllu og
bókaskrifin komu í rökréttu framhaldi af
því.“
Skrifarðu bókina dag frá degi allt árið?
„Nánast. Ég fer alltaf af stað snemma árs,
þegar rólegt er, og stilli bókinni upp í tölvu
því ég sé um umbrotið sjálfur. Skrifa svo inn
á síðurnar. Ég reyni að skrifa um hverja um-
ferð Íslandsmótsins jafnóðum en á haustin
fer svo fram heilmikið uppgjör þegar allt er
að klárast. Þá þarf að safna saman myndum
og ganga frá öllu og það er fimm til sex
vikna törn.“
Víðir reynir að ganga ekki endanlega frá
bókinni að hausti fyrr en öllu „alvöru“ sparki
er lokið. „Bókin verður að vera eins mark-
tæk og hægt er sem árbók þegar hún kemur
út. Ég hef oft beðið með að ljúka henni þar
til um miðjan nóvember, en þá eru landsliðin
stundum að spila. Ég gat reyndar klárað
hana óvenju snemma því öllum landsleikjum
var lokið um miðjan október.“
Vinna og áhugamál
Víðir segist ekki geta neitað því að hann
hafi mjög gaman af því að skrifa bókina.
„Þetta er auðvitað orðinn stór partur af líf-
inu og það er alltaf gaman að sjá nýja bók
„fæðast“ á hverju hausti.“
En skyldi hann aldrei fá nóg af fótbolta?
„Nei, að minnsta kosti ekki ennþá. Enda
fer þetta ágætlega saman við starfið; það er
gott að vera með dellu fyrir einhverju og
geta sinnt því bæði í vinnunni og frítím-
anum.“
Knattspyrna er sumaríþrótt á Íslandi sem
kunnugt er, þrátt fyrir að vertíðin sé vissu-
lega farin að teygja sig aðeins í báðar áttir.
Þegar Víðir er spurður hvort hann hafi
nokkurn tíma til þess að fara í sumarfrí
svarar hann:
„Jú, jú. Ég er reyndar ekki neitt fyrir það
að fara af landi brott yfir sumarið. Er því
heima og get fylgst með boltanum. En ég
tek mér frí og get alveg viðurkennt að fríin
eru oft skipulögð með tilliti til fótboltaþátt-
töku barnanna.“
Börnin eru þrjú og Víðir sagði að „við
gömlu hjónin“ hefðum náð „magnaðri
þrennu“ eina helgina í sumar. „Við byrjuðum
á því að fara með dótturinni á Pæjumótið á
Siglufirði, brugðum okkur til Húsavíkur á
laugardeginum til þess að sjá eldri soninn
spila í meistaraflokki HK gegn Völsungi og
daginn eftir sáum við yngri soninn spila í 2.
flokki á Akureyri gegn Þór.“
Þetta var ekki dæmigerð helgi í lífi fjöl-
skyldunnar, segir Víðir, en lífið síðustu ár þó
súmmerað vel upp á einni helgi!
Þegar spurt er um framhaldið; hvort hann
sé farinn að huga að næstu 25 bindum, segir
Víðir: „Ég tek bara eitt ár í einu, hef aldrei
hugsað lengra fram í tímann.“
Tölfræði
Gríðarlegt magn tölulegra upplýsinga er
að finna í bókum Víðis ár hvert, og hann
heldur að mestu leyti utan um alla tölfræð-
ina sjálfur. „Ég fæ hins vegar góða aðstoð
með ákveðna þætti, Óskar Ó. Jónsson er
mikið statistikgúru sem býr yfir gífurlega
mikilli tölfræði sem ég fæ að nýta mér. Og
áður en ég klára hverja bók fer hann yfir
lýsingar á hverju einasta marki í efstu deild
karla á Íslandsmótinu. Hann á öll mörk á
myndbandi og athugar hvort ekki séu allar
lýsingar á mörkunum réttar. Hann hefur
komið með margar góðar leiðréttingar í
gegnum tíðina.“
Fleiri starfa með Víði að gerð bókarinnar.
Eiríkur Jónsson og Einar Ólason hafa tekið
megnið af ljósmyndunum í bókina síðustu 20
ár, Pjetur Sigurðsson hefur undanfarin ár al-
farið séð um myndvinnsluna og „Sigurður
Sigurðsson, gamall fótboltafélagi minn úr
Kópavogi og grafískur hönnuður, er mín
hægri hönd við að klára uppsetningu bók-
arinnar og gera gröf og töflur.“
Þá segir hann syni sína lesa handrit bók-
arinnar yfir með sér og leita að villum. Þeir
taki virkan þátt í lokasprettinum.
Víðir hefur ekki legið á skoðunum sínum á
íslenskri knattspyrnu í bók sinni og veltir
gjarnan vöngum yfir stöðunni og kemur með
hugmyndir að breytingum.
Vill lengja keppnistímabilið
Hann segir gífurlega breytingu hafa orðið
á umgjörð Íslandsmótsins síðasta aldarfjórð-
unginn og mikla breytingu hjá félögunum.
„Samt erum við alltaf fastir í sama farinu að
því leyti að hér er enn 18 leikja stutt tímabil.
Það hefur ekkert breyst á þessum tíma og
hefur reyndar verið óbreytt lengur.“ Þessu
vill Víðir breyta og segir greinilegt að mjög
margir í knattspyrnuhreyfingunni séu því
fylgjandi. Að fjölga í efstu deild, t.d. í 12 lið
og lengja deildina. „Það er ekkert vit í því að
spila svona stutta deild þegar reksturinn á
félögunum er orðinn svona mikill. Þjálfarar
og leikmenn eru á launum í 12 mánuði og lið-
in undirbúa sig í hálft ár áður en farið er að
spila alvöru leiki. Þetta er öfugsnúið miðað
við aðstæður og bara tímaspursmál hvenær
breytingar verða gerðar.“
Skoðun Víðis er sú að mjög einfalt sé að
hefja Íslandsmótið í byrjun maí og spila út
september, þannig að leikið sé í fimm mán-
uði. „Þróunin í gervigrasi er líka þannig að
notkun þess getur lengt tímabilið. Ef menn
þora svo að stíga skrefi lengra og nota hall-
irnar gæti verið hægt að byrja mótið
snemma í apríl; ef leikið yrði á gervigrasi
eða jafnvel innanhúss ef með þyrfti. Ég held
að það yrði vel þess virði til þess að lengja
keppnistímabilið.“
Víðir sér fyrir sér að í efstu deild karla
geti hæglega verið 12 lið eftir fáein ár og 14 í
1. deild. „Það er mjög raunhæft, það þarf
ekki einu sinni að lengja tímabilið. Leiki í 1.
deild ætti að spila í landsleikjahléum, það
gerðist tvisvar í sumar að 15 daga hlé var
gert á keppni í 1. deild vegna leikja landsliðs
21 árs og yngri, þegar einn maður úr deild-
inni var í því landsliði. Það gengur ekki.“
Hann segist hafa bent á að sérstaklega
þurfi að huga að kvennafótboltanum hér
heima. „Ísland er að berjast í hópi 10–11
bestu þjóða í Evrópu og 17–18 bestu liða
heims í kvennafótboltanum og það er raun-
hæft að Ísland komist inn í úrslitakeppni
stórmóts fljótlega. Stelpurnar fá ekki mikil
tækifæri til þess að komast í atvinnu-
mennsku erlendis og þess vegna þarf að efla
deildina hér heima. Ég hef bent á leiðir til
þess, m.a. að spila fleiri alvöru leiki á lengri
tíma. Það er mjög auðvelt því ekki eru sömu
kröfur gerðar til aðstæðna og í karlabolt-
anum og ekki þarf leyfiskerfi í kvennafót-
boltanum.“
Víðir jánkar því að traustur hópur knatt-
spyrnuunnenda kaupi bók hans ár eftir ár.
Öðru vísi gengi ekki slík útgáfa. „Sveiflur
eru ekki miklar, salan er jöfn og stöðug ár
frá ári. Ákveðinn kjarni er með hana í
áskrift og töluverður fjöldi bóka er seldur til
útlanda á hverju ári. Ég held að Íslensk
knattspyrna fari í flestar heimsálfur, til
dæmis eru fótboltafíklar bæði í Ástralíu og
Suður-Afríku sem fá hana alltaf.“
Með fótbolta-
bakteríu síðan
ég var smá polli
Víðir Sigurðsson blaðamaður er ólæknandi knattspyrnufíkill. Í aldarfjórð-
ung hefur hann fengið útrás fyrir sitt helsta áhugamál í bókinni Íslensk
knattspyrna auk þess að skrifa um knattspyrnu og aðrar íþróttir í Morg-
unblaðið. Skapti Hallgrímsson ræddi við hann.
Morgunblaðið/Golli
skapti@mbl.is
Aldarfjórðungur. Víðir með bækurnar um íslensku knattspyrnuna, sem nú hafa komið út í 25 ár.
Hann hefur séð um að skrifa þær einn síns liðs í 23 ár.
22 SUNNUDAGUR 11. DESEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ