Fréttablaðið - 18.11.2007, Síða 95

Fréttablaðið - 18.11.2007, Síða 95
49 MENNING S agan segir að nokkrir strákar í Mennta- skólanum í Hamrahlíð hafi tekið sig saman og stofnað hljómsveit. Þeir beittu lögmálum auglýsingafræðanna fyrir sig við nafngiftina; Bókabúðir auglýstu gjarnan að „ný dönsk blöð“ væru komin og meira þurfti ekki, Nýdönsk var fædd. Þjóðin sperrti fyrst eyrun við sumarsmellinn Hólmfríður Júlíus dóttir og geisladiskinn Ekki er á allt kosið... sem geirnegldi Nýdönsk sem funheita popp- hljómsveit á íslenskan mælikvarða. Á þeim tíma, undir lok níunda áratugarins, var geisladiskur reyndar skilgreindur í orðabók sem „sæ lindýr af diskaætt“ en lunknir hlustendur föttuðu strax að þessi hljómsveit væri töluvert lengra komin á þróunar brautinni. Um nokkurra ára skeið naut Ný dönsk geigvænlegra vinsælda; stappfyllti sveitaböll og tróð vinsældalista með útvarps- vænum smellum og þéttum diskum. Baldur og Loki Söngdúóið Daníel Ágúst og Björn Jörundur var lengi veigamesti hluti ímyndar Nýdönsk. Þar voru klassískar andstæður á ferð: aðalsöngvar- inn Daníel strokinn og hreinradda, fíngerður og appollónskur meðan stílbrotsmaðurinn Björn var groddalegur, úfinn og díónýsískur með kæru- leysis lega og sérstæða raddbeitingu. Straum- hvörf urðu við brotthvarf Daníels árið 1997, en hann var þá farinn að rækta Gus Gus-garðinn með allgóðum árangri. Síðan þá hefur prófíll sveitarinnar verið hógvær, þar til nú að hún springur út á ný, meira að segja með sinn eigin þjóðfána. Fimmfaldur geisli Nýdönsk er rokkhljómsveit með framsæknar tilhneigingar en þegar best lætur sameinar hún popp og framúrstefnu. Slagarar eins og Nostra- damus og Kirsuber eru hræðslulaust brotnir upp með samhengislitlum kórsöng, blásaramilli- kafla með lítt heyrilegu tali undir eða atónal gítar væli. Til þess að slíkt gangi upp þarf smekk- vísi og hóf. Stílbrögðin eru fjölbreytt, frá sítarnum í Eru ekki allir í stuði? til svartra bak- radda sem döbbaðar voru í Surrey á Horfðu til himins. Hammondinn er heldur aldrei langt undan. Þeir eru póstmódern, strákarnir. Nýdönsk er samt líka popphljómsveit sem kann að gefa fólki það sem það vill: smelli. Jafn- vel er svo langt gengið í gleðipoppinu á köflum að gítarinn í hittaranum Skými virðist hafa lagt grundvöllinn að Selfosssveiflunni víðkunnu. Fyrir Nýdönsk var heldur ekkert mál að gefa út tvær plötur í röð með mismunandi lögum sem hétu Sól. Vonandi megum við eiga von á fleirum. Ekki má heldur gleyma framlagi sveitarinnar til þjóðlagahefðarinnar. Hvort gítargripabók Stefáns Hjörleifssonar hjálpaði til skal ósagt látið en fljótlega var svo komið að helstu skyldu- lög Íslendinga á kassagítar í partíum, fyrir utan Stál og hnífur auðvitað, voru Fram á nótt og Hjálpaðu mér upp. Þó upp úr þrónni skríði kvefpestir Munúðin hefur löngum verið skyld náttúrunni í textum Nýdönsk. Ástin og holdið eru tengd við eplatré, hunang og kirsuber; frjókornum rignir og blómarósirnar mynda haf. Útópían birtist í formi Regnbogalands og Himalaya og sveitin tekst svo gjarnan á loft að flugvélar eru hvar- vetna svo kanna megi landslag skýjanna. B- hliðin á lífs vímunni er svo tálguð gagnrýni á neysluþjóð félagið sem birtist til að mynda í darwinísku háði á tískufrík (Apaspil), greiningu á nútíma fjölskyldumynstrum (Húsmæðra- garðurinn) og beinskeyttri árás á kynþáttahatur (Hverjir eru bestir). Allt 1987-2007 Safnpakkarnir sem liggja fyrir væntanlegum neytendum í jólaorgíunni eru að flestu leyti til fyrirmyndar. 1987-2007 er tveggja diska safn valinna laga ásamt diski með öllum mynd böndum sveitarinnar. Við förum úr hljóðverinu í galla- buxnabúð, fylgjumst með flugtilraunum nálægt Umeå í Svíþjóð árið 1917, höngum í góðum fílíng með bandinu í Öskjuhlíð og eyðum örfáum mín- útum í himnaríki, þar sem menn blása sápu kúlur, spila á hörpu og lesa Tinna bækur í makindum. Kaupendum til gleði er einnig heildarsafnið Allt; einkar handhægur átta diska kassi með svo að segja öllu sem Nýdönsk hefur gefið út. Báðum fylgja afbragðsgóðir bæklingar með ítarlegum upplýsingum og textum. Magnús Teitsson GÖMUL OG NÝ DÖNSK Plötur: Ekki er á allt kosið... (1989) Regnbogaland (1990) Deluxe (1991) Himnasending (1992) Hunang (1993) Húsmæðragarð- urinn (1998) Pólfarir (2001) Ávallt smekkvísir Þannig var sveitin lengst af skipuð á tíunda áratugnum: Ólafur Hólm, Björn Jörundur Friðbjörnsson, Stefán Hjörleifs son, Daníel Ágúst Haraldsson, Jón Ólafsson. 21
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120

x

Fréttablaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.