Réttur - 01.01.1947, Síða 29
RÉTTUR
29
Tökum til dæmis bergmálsdýptarmælinn, er veitt gat
vitneskju um hluti og fyrirstöðu neðansjávar. Það
tæki flýtti mjög fyrir því, að kafbátaflota Vilhjálms
keisara yrði tortímt og tryggði bandamönnum sigur.
Þessari uppfinningu hafði lengi verið haldið leyndri, en
var svo smám saman gerð kunn almenningi. En hún var
ekki þess eðlis, að hún vekti slíkan áhuga og athygli hjá
almenningi og t. d. afrek Leverriers eða Listers. Það var
aðeins fáliðaður hópur sérmenntaðra manna, er skilið
gat gerð og útbúnað þessa tækis.
Ég endurtek því þá spurningu, er ég varpaði fram
í upphafi. Hvernig er hægt að skýra það, sem fram fór
í franska þinginu 19. des. 1946, er sex hundruð þing-
menn og allir gestirnir á áheyrendapöllunum risu í senn
úr sætum sínum til að hlýða á tilkynningu um fráfall
Langevins og lofræðu um hann? Og 'hvernig er unnt að
skýra líkfylgdina, þar sem hundruð sendisveita frá al-
þýðunni úti á landsbyggðinni gengu um strætin í bruna-
frosti? Og svo mikið fór fyrir þessu liði, að öll umferð
í París stöðvaðist í nokkrar klukkustundir.
Er franska þjóðin sýndi þessum látna manni virð-
ingu sína, var hún ekki að heiðra nýtízku töframann,
sem fundið hefur upp margslungnar stærðfræðireglur.
Hún var ekki að heiðra þess konar galdrameistara, sem
sérfræðingarnir hrósa með dulrænu og óskiljanlegu
orðalagi. Frönskum almenningi var sagt, að Langevin
væri mikill vísindamaður, og það hafði hann fyrir satt.
En er franska þjóðin vottaði þessum fræga eðlisfræðingi
virðingu sína, var hún að fagna tengslum vísindamanns-
ins við alla alþýðu. Og það voru ekki eingöngu þessi
tengsl eða eining, sem fagnað var, heldur og annað enn
meira, sem sé það, að þetta tvennt sé óaðskiljanlegt og
eklti sé hægt að hugsa sér það á annan veg.
Langevin sjálfur hefur sagt frá því, er hann fann
fyrst rækilega til þess, að hann var lýðveldissinni. Það