Réttur - 01.06.1947, Page 8

80
RÉTTUR
vöggu verkalýðs'hreyfingarinnar á Islandi, en ekki var
frelsishreyfing alþýðunnar minna íslenzk í eðli og upp-
runa fyrir það.
Einmitt á þessum árum er Ameríka í síðasta sinn hið
fyrirheitna land í ljóðum frelsisunnandi íslenzkra skálda.
Þorsteinn Erlingsson sér, þegar hann stendur sjálfur við
hlið danskrar alþýðu í harðvítugri baráttu við harðstjórn
Estrups, frelsisbaráttu „Vestmanna“ í hyllingum. Aðdá-
un framsækinna íslenzkra frelsisvina á Ameríku nær há-
marki sínu, er Þorsteinn yrkir byltingarkvæði sitt, „Vest-
menn“ í febrúar—marz 1893 og setur undir fyrirsögnina
(„Stigu á land 1492. Vöktu mannkynið til frelsis 1785.
Öndvegisþjóð heims 1893“).
Þorsteinn trúði þá á frelsisbyltinguna. vestan að og
kvað:
„Því hvert sinn, er veltandi vestan úr heim
að virkjunum bárurnar ríða,
þá braka við hlekkir á þúsundum þeim,
sem þreyjandi frelsisins bíða.“
„Það er eins og: vofi yfir vestrinu frá
það veður, sem bjálkana skekur,
og bak við það dyljist svo dagurinn sá,
sem dauða og sofandi vekur.
Og því er ei roðinn sá þjóðunum trúr,
sem þekur hinn vestræna boga,
því þar flýgur neistinn á endanum úr,
sem Evrópu hleypir í loga.“
En einmitt því frelsi, sem Þorsteinn áleit að gerði Vest-
menn að öndvegisþjóð heims 1893 var endanlega hnekkt
á þessum árum. Jarðnæðið var þrotið og ófreskja stór-
iðjuvaldsins, sem þá þegar hafði þjakað verkalýð amer-
ísku stórborganna áratugum saman, hélt nú fyrir alvöru