Réttur - 01.06.1947, Qupperneq 18
90
RÉTT UR
harðvítuga frelsisbaráttu gegn ásókn einokunarhring-
anna. Hvað eftir annað sameinuðust bændur gegn auð-
mönnum. Ádeilur þeirra gegn auðvaldinu voru í sama
stíl og Matthíasar. 1890 reit kvenleiðtogi frá Kansas þessi
orð, sem töluð voru út úr hjarta þeirra:
„Wall Street* á landið. Hér er ekki lengur stjórn fólks-
ins, framkvæmd af fólkinu, í sjálfs þess þágu, heldur
stjórn Wall Street, framkvæmd af Wall Street, í þágu
Wall Street. Öll hin mikla alþýða þessa lands eru þrælar
og einokunin er herrann. Vestur- og Suður-ríkin eru f jötr-
uð lögð að fótum iðjudrottna Austurríkjanna. Pening-
arnir drottna.... Alþýðan er rænd til að auðga herr-
Bændurnir reyndu hvað eftir annað að sigra á stjórn-
málavettvanginum. Einhver harðasta baráttan um þess-
ar mundir var, er þeir fylktu sér 1896 um forsetaefni
Demokrata W. J. Bryan. En auðmennirnir, sem fylktu
peningum sínum um Mc Kinley forsetaefni Republikana,
sigruðu í einni harðvítugustu kosningabaráttu, sem
Bandaríkin þá höfðu séð og sá sigur tryggði síðan ein-
veldi auðhringanna í Bandaríkjunum.
Það var ekki að undra þótt frelsisbarátta verkamanna
og bænda í Ameríku sannfærði hina skarpskyggnustu og
viðkvæmustu fulltrúa íslenzku þjóðarinnar, er kynntust
kúgun ameríska auðvaldsins, um að eina ráðið til þess að
* Wall Street er aðal kauphallargata New York borgar. Á ensk-
unni hljóðar þessi tilvitnun í Mary Elisabeth Lease svo: „Wall
Street owns the country. It is no longer a government of the people,
by the people, and for the people (hin heimsfræga skýring Lincolns
á lýðstjórn), but a government of Wall Street, by Wall Street and
for Wall Street. The great common people of this country are slav-
es, and monopoly is the master. The West and South are bound and
prostrate before the manufacturing East. Money rules.... The
common people are robbed to enrich their masters. ...“.