Réttur - 01.08.1950, Page 42

202
RETTUR
Þegar mennirnir fara að gera það upp við sig hvaða orkulind-
ir þeir hafa til umráða mun það einnig koma til reiknings, að
talsverður hluti af þeirri orku sem sólin sendir jörðinni eyðist í
loftstraumunum. Loft sem hitnar við miðjarðarlínu streymir upp
á við og í átt til heimsskautanna, en frá heimskautabeltunum
streymir kalt loft í gagnstæða átt, með yfirborði jarðar. Sú orka
sem í þessum loftstraumum felst er þvínær ónotuð. Þó væri hægt
að láta vindana framleiða mörg þúsund milljónir kílóvatta af orku.
En jörðin er ekki aðeins móttakari fyrir sólarorku, hún er
einnig orkugeymir. Þau lög af mó, olíu, brúnkolum og steinkol-
um sem finnast í jörðu eru ekki annað en sólskin, sem náttúran
hefur fjötrað og er þarna geymt sem varaforði. Mannkynið geng-
ur stöðugt á þennan orkuforða og brennir 1500 milljónum tonna
af kolum og 300 milljónum tonna af olíu á ári hverju. Við þenn-
an bruna myndast 5000 milljónir tonna af kolsýru. Hvert fer öll
þessi kolsýra? Nokkurn hluti hennar nota hin grænu blöð jurt-
anna til að byggja upp hin lífrænu efni sín með aðstoð sólar-
geislanna. Skógarnir eru raunverulega verksmiðjur, sem fram-
leiða kol. Hver ferkílómetri skóglendis gefur jörðinni aftur 60 tonn
af kolum á ári.
En mikill hluti kolsýrunnar fer forgörðum, sumt leysist upp
í vatni sem síðan leysir upp kalkstein, þannig að kalkið úr jörð-
inni berst smátt og smátt til sjávar.
Með því að auka akurlendið, rækta nýja skóga og fá jurt-
irnar til að soga til sín meira ljós og kolsýru, mun mannkynið
geta varðveitt milljónir tonna af kolum, sem nú hverfa niður á
sjávarbotn.
Og það er enn eitt merkilegt viðfangsefni, sem sennilega væri
þegar leyst ef til þess hefði verið varið þótt ekki væri nema
helmingi þeirrar atorku og fjármuna sem stjórn Bandaríkjanna
eyddi í að búa til kjarnorkusprengjuna.
Eg á við fótósyntesuna þ. e. klofningu kolsýrunnar með sólar-
ljósi á svipaðan hátt og gerist hjá jurtunum. Ef hægt væri að fram-
kvæma þessa efnabreytingu í verksmiðjum mundi það þýða að