Réttur - 01.09.1962, Síða 21

U lí 'l’ T U R
213
sagt: á því að þjarma að hag þessara 90% og auka arðránið á
þeim byggist einmitt gróðavon og gróði auðvaldsins.
Höfuðvandamál alþýðuheimilanna eru tvö — og þó í raun-
inni eitt: of lítil /caupgeta tímakaupsins og of langur vinnutími,
sem sviptir þorra launþega þeirri nautn menningar, félagsskapar,
fjöls/cyldulífs, sem virkilegur frítími veitir. Orsökin að hvoru-
tveggja er hin sama: kaupmáttur launanna jyrir 8 tíma vinnudag
er alltof lágur. — lslenzkir verkamenn og aðrir launþegar búa nú
við lengstan vinnudag í Evrópu. Voði er framundan fyrir íslenzka
alþýðumenningu og félagslíj, ej ekki verða tajarlausar breytingar
hér á.
Höjuðatriðið í íslenzkum efnahagsmálum er að hœkka svo kaup-
getu tímakaupsins, að 8 stunda vinnudagur nœgi til að framfleyta
fjölskyldu launþega. Þó umbylta þurfi öllu íslenzku efnahagslífi,
þá verður þetta mark að nást.
í afstöðunni til efnahagskerfisins kemur fram hin djúptæka and-
staða okkar sósialista við auðvaldið og efnahagsstefnu þess, —
hinar algeru mótsetningar í tilgangi efnahagskerfisins.:
Auðvaldið og formœlendur þess berjast nú fyrir því og apa þar
allt ejtir útlendum auðvaldsfyrirmyndum, að beygja allt íslenzkt
ejnahagslíf undir peninga- og gróðasjónarmið sitt. Það myndi hafa
þœr ajleiðingar, sem þegar bryddir á, — að gera yfirstéttina lítil-
siglda broddborgara, er keppa hver við annan í snobbisma og „fín-
heitum“, — gera alþýðuna undirorpna vinnuþrœldómi, sem lokar
henni smált og smátt al/a menningarlega útsýn, — og að lítillœkka
íslenzku þjóðina, minnka hana andlega, setja lágkúru auðvalds-
liyggjunnar í stað þeirrar reisnar manngildisins, sem hefur ein-
kennl hana. „AUÐVALDSÞJÓÐ ER HÖRMULEGAST SNAUГ,
segir Stephan G. Stephansson. Islenzk þjóð hefur verið mikil þjóð,
þó fámenn sé, mikil fyrir baráttu sína, menningu sína, þrotlausa
viðleitni til að hefja sig upp yjir andlega smœð og siðferðilegan
vesaldóm. Leit hennar að verðmœtum manngildis og fegurðar hefur
verið andstaðan við broddborgarastefnu auðhyggjunnar, hroka yfir-
stéttanna. Þegar Halldór Kiljan Laxness lýsir anda hins fátceka al-
þýðuskálds segir hann: „Þessi andi var kvilcan í lífi þjóðarinnar
gegnum alla söguna, og það er hann sem hefur gert þetta fátœka
eyland hér vestur í hafinu að slórþjóð og heimsveldi og ósigrandi
jaðri lieimsins.“ — Og nú er peningahyggja auðvaldsins að byrja