Réttur - 01.09.1962, Page 78
270
R E T T U R
1950 var iðnaðarframleiðsla Sovétrikjanna 30% af iðnaðarfram-
leiðslu Bandarikjanna. Nú er hún yfir 60%. — Það cr greinilegt
hvert stefnir. Eftir 20 ór munu Sovctrikin framleiða tvöfalt meiri
iðnaðarafurðir en öll lönd utan heimskerfis sósialismans gera nú.
Fró „góðæri" til krcppu i auðvaldsheiminum.
Arið 1961 táknaði víðast hvar í auðvaldsheiminum þróun frá
„góðæri“ (uppgangstíma, ,,konjunktur“) til kreppu.
I Bandaríkjunum minnkar í sífellu notkun framleiðslutækjanna.
Járnframleiðslan vinnur aðeins með hálfum afköstum. Bíla- og raf-
tækja-framleiðslan notar afkastagetu framleiðslutækjanna aðeins að
60 til 70%.
Stöðnun efnahagsþróunar einkennir og Kanada og Bretland. Á
árinu 1961 óx iðnaðarframleiðsla Kanada aðeins um tæp 2%, Bret-
lands bara um 1,2%.
Stálframleiðsla Efnahagsbandalagslandanna sex óx 1961 aðeins
um 0,6%). Stálframleiðsla Vestur-Þýzkalands minnkaði um 1,9%,
Belgíu um 2,6%.
Auðvaldið mun rcyna oð nó sér niðri ó verkalýðnum og
hróefnaframleiðendum.
Auðvald Ameríku og Evrópu mun herða því meir að verkalýðn-
urn og þeim, sem framleiða hráefnin, — með jiví að lœkka launin
og verðið á hráefnunum, — jwí meir sern krepputeiknin gera vart
við sig. Auðvaldið hefur lengi leikið j>ann leik að arðrœna nýlend-
urnar, — líka hráefnalönd eins og lsland — rneð jwí að lœkka
verðið á hráefnum jreirra (eins og Unilever-hringurinn nú lœkkar
verðið á síldarlýsi utn helrning á einu ári), — en hœkka verðið á
iðnaðarframleiðslunni.
A timabilinu 1953 til 1961 hækkcði heimsmarkaðsverð þeirra
iðnaðarafurða, sem aðallönd auðvaldsins flytja út, um 10%, —
en verðið ó hrócfnum þeim og matvælum, sem landbúnaðarlöndin
og hróefnolöndin selja, lækkaði um 8 til 9%. Ef tekinn er styttri
timi, fró 1958 til 1961, þó hækkaði útflutningsverð iðnaðarvora fró
aðalauðvaldslöndunum um 1 %, en verð ó útflutningsvörum vanþró-
uðu hróefnalandanna lækkaði um 5%.
Laun iðnverkamanna í Argenlínu eru aðeins sjötti hluli af laun-
um iðnverkamanns í Bandaríkjunum, í Chile aðeins tíundi hluti,