Réttur - 01.01.1966, Side 5

EINAR OLGEIRSSON :
Tvær frelsislietjur Viet-Nam
Ho-Chi-Minh
Ho-Chi-Minh, forseti Vietnam, þjóðhetja þessarar frelsiselskandi
þjóðar, sem boðið hefur byrginn öllum innrásarherjum og barizt
nú síðasta aldarfjórðung við Japani, Frakka og Bandaríkjamenn,
heitir upphaflegu nafni Nguyen Ai-Quoc. Nafnið, sem hann tók sér
sem flokksnafn þýðir: só, sem hefur orðið vitur. Hann er nú einn
af þekktustu mönnum heims, tákn allra þeirra, er unna frelsi smá-
þjóða, imynd þess ódrepandi kjarks, sem gerir hinum smáu mögu-
legt að sigra með þrautseigjunni og frelsisástinni jafnvel voldugasta
herveldi heims.
Ho-Chi-Minh er fæddur 19. maí 1890 í Kim Lien í Mið-
Vietnam.*) Hann vann sem háseti á gufuskipum Frakka og Eng-
lendinga 1913 til 1916. Dvaldi 1916—17 í Englandi og var 1917
til 1919 oft í Ameríku. 1919 settist hann að í Frakklandi og afhenti
þá Versalafundinum kröfur þjóðar sinnar um frelsi og sjálfstæði.
1 Frakklandi barðist hann nú fyrir málstað þjóðar sinnar, sein
franska auðvaldið kúgaði. (Aðstaða hans var þá ekki ósvipuð Jóns
Sigurðssonar, sem varð og að heyja frelsisbaráttu vora í höfuðborg
Dana.) Hann tók að skrifa í róttækustu blöð sósíalista til að kynna
frelsisbaráttu Vietnambúa. 1919 gekk hann í Sósíalistaflokkinn og
var á flokksþinginu 1920, þegar meirihlutinn ákvað að ganga í
Alþjóðasamband Kommúnista og breyta um heili. Var Ho-Chi-Minh
því frá upphafi meðlimur franska Kommún.istaflokksins, sem alltaf
hefur barizt ötullega fyrir málstað frönsku nýlendnanna og frelsi
þeirra.
Ho-Chi-Minh fór víða um heim á þessum árum, því vinna lians
*) í grein þessari er stuðst við æviágrip, er fylgir ritinu: Ho-Chi-Minli.
Ausgewahlte Reden und Aufsatze. Berlin 1955.