Réttur - 01.01.1966, Blaðsíða 79
RÉTTUR
79
þess að hrista dofann af þeim, sem hafa tilhneigingu til að gera
bílinn og íbúðina að sínum guði, sem þau láta yfirstéttina segja sér
að þræla fyrir þorra ævinnar vegna okurs og óstjórnar. Og hin nýja
kynslóð mun, ef yfirstéttinni tekst ekki að kæfa hana andlega í
„brauðstritinu nýja“, hugsa meir hnattrænt um mörg vandamál
mannkynsins en hin eldri gerði. A. m. k. er sú reynsla á Norður-
löndum að eitt helzta umhugsunarmál æskunnar þar er sultur 2000
milljóna manna, dauði 30.000 barna hvern dag úr hungri og hungur-
sjúkdómum. Og þegar sárustu fátækt er að öllu útrýmt á íslandi og
aðaluppbyggingu landsins yfir 600 ára nýlendukúgun lokið, þá
munu og þessi ógnarmál þrengja sér inn í hug hvers manns, svo
sem þegar er að byrja.
SósíaListisk verklýðshreyfing íslands, — verklýðsflokkar og verk-
lýðssamtök, — þurfa að taka sig alvarlega á í öllum þessum efnum.
Oft hafa hæstu tónar, sem Þjóðviljinn hefur náð, verið sem rödd
hrópandans í eyðimörkinni. Djarfar hugsanir, fagrar hugsjónir og
öflug andstaða við öfl spillingar, lágkúru og arðráns eru forsendur
þess að alþýðan vinni til liðs við sig beztu skáld og listamenn — og
aðra. Og marxisminn er ekki aðeins leiðarvísir verkalýðnum í fag-
legri og pólitískri stéttabaráttu hans, hann er og aðferðin til gagn-
rýni og nýsköpunar á andlegr.i „yfirbyggingu“ þjóðfélagsins: lög-
um og siðum, trú og heimspeki, sögu og vísindum flestum, ef honum
er rétt beitt, — og hann reynist enn bezta aðdráttarafl fremstu
menntamanna heims til sósíalistiskrar verklýðshreyfingar.
Hugsjón sósíalismans er enn og verður hinn voldugi aflgjafi
frelsishreyfingar alþýðu og hámenningarviðleitni þjóða — eins og
hún var á dögum Þorsteins Erlingssonar,*) ef hún aðeins er boðuð
sem lausn mannfélagsins af fátækt og stéttakúgun, ríkisvaldi, van-
þekkingu og stríðum, — öllu því sárasta böli, sem fylgt hefur mann-
kyninu í þúsundir ára. Sósíalisminn er sem stefna sterkasta valdið
á jarðríki í dag, af því ríkisvald hjá þriðjungi mannkyns er nú í
höndum sósíalista. Ríkisvaldi fylgir og hefur ætíð fylgt ýmislegt illt,
sem síðar mun hverfa, — en þetta ríkisvald er i dag í heimi valdsins
*) Þorsteinn Erlingsson reit 21. janúar 1906 í garnla Alþýðublaðið, er hann
raðlagði verkainannasaintökunum að snúa sér „heils hugar og af fullri djörf-
>ing“ að sósíalismanum: „Mér er sú menningarstefna kærust af þeim, sem ég
þekki og hefur lengi verið, ekki sízt af því að það er sá eini þjúðmálaflokkur,
sem helzt sýnist hafa eitthvert land fyrir stafni þar sem mönnum með nokkurri
tilfinningu eða réttlætis- og mannúðarmeðvitund er byggilegt."