Réttur - 01.01.1966, Síða 38

38
RÉTTUR
eftir næstu aldamót og þurfum þá að hagnýta aðrar orkulindir.
búast má við að þá verði kjarnorkan umfram allt á dagskrá, en eins
og nú horfir virðist þurfa risastórar kjarnorkustöðvar til þess að
skila ódýrri raforku. Slík stöð kynni að verða íslendingum ofviða,
en þá væri hægt að kaupa orku frá slíkri stöð í Bretlandi eða megin-
landi Evrópu; sæstrengur sem nú vær.i lagður lil að auðvelda okkur
stórvirkjanir gerði okkur þá kleift að flytja inn orku. Væri fróð-
legt að heyra frá iðnaðarmálaráðherra hvort þessi möguleiki hefur
eitthvað verið ræddur og kannaður af stjórnarvöldunum og borinn
saman við samninginn við svissneska hringinn. I raforkumálum
okkar er án efa skynsamlegt að reyna að gera sér einhverja grein
fyrir þróuninni marga áratugi fram í tímann.
Eg hef hér einkanlega rætt um raforkuverðið og væntanlega orku-
sölusamninga við svissneska alúmínhringinn vegna þess að það er
hinn efnahagslegi kjarni þessa stórfellda vandamáls, enda þótt málið
hafi aðra og mjög veigamikla þætti eins og hér hefur einnig komið
fram að nokkru. En þetta mál er ekki eintóm viðskipti og hagfræði.
Ef til vill er það alvarlegasta staðreyndin sem nú blasir við okkur í
þessu máli, af hvílíku ofurkappi stjórnarvöldin sækja það að slíkir
samningar verði gerðir, jafnvel þótt hinar efnahagslegu hliðar máls-
ins hafi stöðugt orðið óhagkvæmari; samningarnir virðast hafa
verið stjórnarvöldunum sáluhjálparatriði frá upphafi. 1 því birtist
í verki viðhorf sem á undanförnum árum hefur orðið æ ljósara í
fari valdhafanna, vantrú þeirra á því að íslendingar séu þess megn-
ugir af eigin rammleik að halda uppi til frambúðar öflugu og blóm-
legu þjóðfélagi. Arum saman hefur verið unnið markvisst að því
e.ð íslendingar tengdust öðrum og stærri heildum; í hvert skipti sem
slíkir möguleikar hafa opnazt hefur mikill áhugi kviknað lijá vald-
höfunum, og nægir í því sambandi að minna á löngurtina til þess að
komast í viðskiptabandalögin í Evrópu. Sú ótrú sem fram kemur í
þessu á möguleikum íslendinga til þess að tryggja af eigin rammleik
öra og hagstæða hagþróun er háskalegri en allt annað, því í efna-
hagsmálum og stjórnmálum eru vilji og þjóðleg stefnufesta ekki
síður mikilvæg atriði en kaldar hagfræðilegar tölur. Otrú valdhaf-
anna á getu okkar er einnig gersamlega ástæðulaus. Við þurfum
sannarlega ekki að blygðast okkar í samanburði við aðra fyrir þá
efnahagsþróun sem hér hefur orðið á undanförnum áratugum, og
efnahagslega séð erum við betur færir til þess en nokkru sinni fyrr
að ráðast í ný verkefni. Það er vissulega rétt að við þurfum að gera