Réttur - 01.01.1966, Síða 51

Réttur
51
bátbein auðjöfra og afturhaldssamra pólitíkusa, sem telja að þau
ali aðeins á „leti og framtaksleysi“ hinna fátæku.
Stundum heyrist því haldið á lofti í Bandaríkjunum að fátæk-
lingarnir, hinir atvinnulausu og sjúku, sem einhverra hluta vegna
hafi orðið af auðnum í „allsnægtaþjóðfélaginu“, séu ekki hluti af
verkalýðnum heldur „ný stétt“ eða „óæðri stétt“. Ilinn frægi hag-
fræðingur Gunnar Myrdal skrifar um „vaxandi tilhneigingu til að
skilja hina atvinnulausu, getulitlu og fátæku frá þjóðfélaginu, sökkva
þeim niður á botn sárrar, ófrárísanlegrar fátæktar.“ Ýmsir vinstri
sinnaðir stjórnmálamenn og verkalýðsleiðtogar hafa tekið undir
þennan áróður og telja að hinir fátæku eigi að liggja hjá garði þar
sem þeir eru komnir án þess að sá hluti verkalýðsstéttarinnar, sem
efnaðri er rétti hjálparhönd. Slíkir menn gera sér ekki þá staðreynd
ljósa að hagsmunir verkalýðsins eru samofnir, hann er í heild arð-
rændur, en hinir blásnauðu eru harðvítugast arðrænir.
Hin síaukna vélvæðing og sjálfvirkn.i leiðir af sér mikla fjölgun
atvinnuleysingja. Og það verður stöðugt erfiðara fyrir hina nýju
árganga unga fólksins, sem koma til starfa, að fá atvinnu. Enn-
fremur eykur hin aukna vélvæðing á vandamól gamla fólksins, sem
getur ekki gefið sig að nýju starfi, eftir að hafa starfað árum saman
hjá sama fyrirtæki við sama starfið og er síðan rekið vegna vélanna.
Karl Marx kunni í þessu tilfelli sem öðrum að sjá fram í tímann:
þegar vaxandi tækni heldur innreið sína í auðvaldsþjóðfélagið situr
manneskjan á hakanum, hún hlýtur að víkja fyr.ir vélinni og verða
atvinnulaus.
Betri efnahagsafkoma Bandaríkjanna, þegar á heildina er litið,
er ekki merki um traustan grundvöll bandarísks kapítalisma — hún
er aðeins merki um óvenjuhagstæð skilyrði fyrir auðvaldsþjóðfélag
að þrífast í. En nú þegar hin gömlu einkenni kapítalismans eru að
segja til sín á nýjan leik, tæknibylting veldur atvinnuleysi, verður
augljóst, að fátæktin, er ekki hverfandi yfirborðslýti á þjóðfélagi,
sem byggir á heilbrigðum grunni, heldur merki um djúpstæðan
sjúkdóm, sem nú er stöðugt að magnast. Fátækt og atvinnuleysi eru
stöðugt fylgifiskar auðvaldsþjóðfélagsins sjálfs — og frá þeirri
reglu eru Bandarikin engin undantekning.
„Stríð" Johnsons „gegn fótæktinni".
Frá því að Johnson lýsti yfir „skilyrðislausu stríði gegn fátækt“
hefur fátækrahverfaáætlunin öðlazt lagagildi og fáein skref hafa