Réttur - 01.06.1936, Blaðsíða 37
bændunum jafnframt bundnir slíkir baggar, að þeir
fengu ekki risið undir.
Samtímis þessu jókst pólitískur kraftur aftur-
haldsins. Gósseigendurnir og kirkjan söfnuðu liði í
sveitum. Fasistaflokkurinn „Accion Popular“, með
Gil Robles í broddi fylkingar, hóf áróður sinn.
Borgarastéttin herti á handabandi sínu við gósseig-
endur og kirkju, lafhrædd við verkfallshreyfinguna.
Konungssinnarnir, sem flúið höfðu land, komu aftur
hver á fætur öðrum. Smáborgararnir voru á báðum
áttum. Við kosningarnar 1933 sigraði afturhaldið.
Frjálslyndari mönnum var sparkað úr stjórninni.
Svo virtist komið, að byltingaraldan hefði runnið
skeið sitt.
En bardagarnir í Astúríu breyttu viðhorfinu. Enda
þótt þeim lyki með ósigri, leystu þeir byltingaröfl-
in úr læðingi, komu fáti á borgarastéttina og juku
mótsetningarnar í henni. Jafnvel smáboi'gararnir
risu upp á móti stjórninni. Gil Robles varð að segja
af sér, og á einu ári voru 6 stjórnarskifti.
Nú hljóp nýr vöxtur í byltingarölduna, sem leiddi
til mikils kosningasigurs vinstri flokkanna í árs-
byrjun 1936, mikið vegna þess, hve samfylkingin
tókst vel. Þá var um 30 þús. byltingamönnum, sem
sátu í fangelsum, gefnar upp sakir.
Að sjálfsögðu táknar kosningasigurinn út af fyr-
ir sig ekki sigur byltingarinnar, enda þótt hann beri
glöggt vitni um vöxt byltingahreyfingarinnar. En
verkalýðurinn hefir náð hreint ekki svo litlum á-
rangri á undanförnum mánuðum. Honum var gef-
ið fundafrelsi og verkfallsréttindi. Róttækari sveita-
stjórnir, sem höfðu verið settar af, fengu ráðin aft-
ur. Katalónía fekk aftur sjálfsforræði. Iðjuhöldun-
um var nauðugur einn kostur að taka aftur í vinnu
þá verkamenn, sem tekið höfðu þátt í bardögunum
í Astúríu. Kvaðirnar voru dæmdar ólögmætar og
meir en 60 þús. bænda hafa hlotið jarðnæði. Víða
117