Réttur - 01.06.1936, Qupperneq 3
ca. 3 milljónir kr. og allar í Danmörku, orðnar 83
milljónir og mestmegnis í Englandi.
Áhrif brezka auðvaldsins eru þar með orðin sterk-
ustu erlendu áhritfin á Islandi og þegar kreppan
skellur svo yfir og útflutningsvörurnar falla í verði,
þá verða íslendingar að greiða fulla vexti og afborg-
anir til Bretlands, þó sterlingspundið sé þá orðið 3
dilka virði, en var aðeins eins dilks virði er lánin
voru tekin. 5% vextir af 80 miljón króna skuldum
eru 200 kr. á hvert 5 manna heimili í landinu og
álíka afborganir gera erlendu skuldabyrðina að 400
kr. blóðskatti árlega á hverju heimili landsins.
Við þetta bætist svo sá gróði sem enska auðvaldið
með verzlun sinni og leppuðum atvinnurekstri nær
hér. Sem dæmi má minna á olíuhringana, B. P. og
Shell, og „Fiskimjöls“- hlutafélögin á Islandi.. Skatt-
ur sá, sem breskir auðmenn innheimta á íslandi með
sölu á olíu, kolum, salti, vefnaðarvörum o. f 1., nem-
ur milljónum.
En eru þá þessi brezku áhrif aðeins bundin við
fjármál og verzlunarmál. Teygja þau ekki anga
sína inn í stjórnmálin líka? Stafar sjálfstæði lands-
ins engin hætta af þeim?
Jónas frá Hriflu neitar að svo sé, og kveður allar
„dylgjur" mínar um slíkt „hreinan uppspuna“.
Við skulum þá nefna hér 3 dæmi um áhrif brezlts
auðvalds á gerðir íslenzkra yfirvalda:
Þegar brezka fiskimjölshringnum þótti hráefnið
(fiskbein og -hausar, sem fátækir fiskimenn íslands
selja verksmiðjunum) hækka of mikið, sakir sam-
keppni Norðmanna, setti Alþingi á útflutningstoll,
er nam 30 krónum á tonn af beinum.
Verðið til íslenzku fiskimannanna lækkaði að
sama skapi, en brezku leppunum var tryggð ein-
okunin, enda báru þeir frumvörpin fram á þinginu
sjálfir. Samtök útvegsbænda síðastliðið haust knúðu
þó fram lækkun beinatollsins á þinginu í vetur.
83