Réttur - 01.08.1981, Blaðsíða 37
þeir geti og ætli sér að efna þessi loforð, þá verða þeir að
játa svik á sig. Þeir hafa því tekið til nýrra ráða. Þeir
segja: Þótt þið fáið enga atvinnu skuluð þið samt sem
áður fá kaup.”
Gísli Sveinsson: „Tryggingalöggjöf þessi aflagar
ástandið en er ekki til að bæta það.” ... „Stjórnarflokk-
arnir sem glamra nú um lýðræðið verða að játa, að þeir
ætla sér að knýja þetta mál fram með ofbeldi, að þjóð-
inni forspurðri, tii þess að geta svo veifað framan í al-
menning sem falsaðri dulu, sem ég veit þó að alþjóð
manna mun fljótt sjá í gegnum.”
Eins og framangreindar tilvitnanir bera
með sér höfðu þingmenn íhaldsins fyrst og
fremst athugasemdir fram að færa við at-
vinnuleysistryggingakafla frumvarpsins. Sá
kafli mætti mikilli mótstöðu en að öðru leyti
töldu þingmenn velflestir að full þörf væri á
einhverskonar alþýðutryggingum þótt
deildar væru meiningar bæði um sjúkra-
tryggingar, ellitryggingar og slysatryggingar.
8. Umræðan um frumvarp til laga
um atvinnuleysisskýrslur
Á árinu 1928 lögðu þeir Sigurjón Á. Ólafs-
son og Haraldur Guðmundsson fram frum-
varp á alþingi til laga um atvinnuleysisskýrsl-
ur. í frumvarpinu er gert ráð fyrir þvi að
bæjarstjórnir og sveitarstjórnir í kauptúnum
yfir 300 íbúa söfnuðu skýrslum fjórum
sinnum á ári um atvinnu og atvinnuleysi allra
sjómanna og verkamanna. Þar sem verka-
lýðsfélag var á staðnum var bæjarstjórnum
gert skylt að leita samninga við þau um að
taka að sér söfnun skýrslnanna. Samkvæmt
3. gr. frumvarpsins skyldi kostnaður við
skýrsluöflun greiðast af ríkissjóði að einum
þriðja en að tveim þriðju skyldi kostnaður
greiddur úr bæjarsjóði eða sveitarsjóði.
Frumvarp þetta varð að lögum, eins og
kunnugt er, og er undanfari laga um vinnu-
miðlun sem siðar komu. í umræðum á
Auðvaldinu ofbauð „frekja" verka-
manna 1942. — Einn helsti fulltrúi
auðmannastéttarinnar sagði dag
nokkurn: „Nú þykir mér skörin
færast upp i bekkinn, verkamenn
eru famir að kaupa sér hæginda-
stóla". — Hvilik ósvifni að aðrir en
auðmenn skuli geta hvflt sig að
aflokinni vinnul!
alþingi kemur fram fjandsamlegt viðhorf
ýmissa þingmanna til þessa málefnis, þessa
fyrsta skrefs vinnumiðlunar i landinu.
Jón Ólafsson: „Hugsunarhátturinn er orðinn sá, að
verkamenn héðan vilja ekki sætta sig við vinnu í sveit,
þó að sæmilegt kaup og viðurværi bjóðist. Þessar at-
vinnuleysisskýrslur auka á ýmsa ómennsku einstakling-
anna. Þegar þeir hafa látið skrá sig bíða þeir von úr viti
eftir þeim atvinnubótum, sem þeim hefur ef til vill verið
sagt að hið opinbera mundi og ætti að láta þeim i té og
hætta þá um leið að bera sig sjálfir eftir þeirri björg sem
unnt er að fá víðsvegar um land. Þessar vonir um at-
vinnubætur ásamt fleiru stuðla að þvi að fólk flytur úr
sveitum og sest á mölina við sjóinn.”
„Semsagt ég get ekki séð eða skilið, hvaða gagn þessi
skýrslusöfnun á að gera. Öllum er ljóst að atvinnuleysi
er bæði hér og annarsstaðar á landinu í allflestum sjáv-
149
L