Réttur - 01.08.1981, Blaðsíða 38

arþorpum, en úr því bæta þessar skýrslur ekki á
nokkurn hátt. Ég get ekki hugsað mér annað en að með
þessu eigi að gefa einhverjum auknar sporslur fyrir að
safna skýrslum, en líklega er það ekki tilgangur margra
þó að eitthvað slíkt kynni ef til vill að vaka fyrir háttvirt-
um flutningsmönnum.”
„Það sem ég hef haldið fram og háttvirtum þing-
manni ísfirðinga ekki tekist að hrekja er það að rikið
eigi ekki að vera að káka við skýrslusöfnun og atvinnu-
bætur, af þvi það gefur mönnum aðeins falskar vonir.
Það er verið að telja mönnum trú um að þeir geti fengið
atvinnu ef þeir bara heimta hana. En bæði ég og aðrir
sem eitthvað þekkjum til fjárhagsafkomu þjóðarinnar,
vitum að eitthvað þarf að gera annað en að heimta.”
Jóhann Jósepsson: „Ég þarf hér ekki miklu við að
bæta. Þingsagan sýnir það ljóslega að jafnaðarmenn
vilja að bætt sé úr atvinnuleysi á kostnað hins opinbera.
Það er verið að gera gyllingar til þess að fjölga fólkinu í
kaupstöðum, auka með því atvinnuleysi og leggja stór-
um auknar byrðar á ríkissjóð og bæjarsjóði.” ... „ég
hef aðallega beitt orðum mínum gegn þeim mótívum
sem liggja til grundvaliar, nefnilega að slengja byrðum á
herðar ríkissjóðs og gera fólki vitanlegt úti á landi að
hér sé stefnt að þvi horfi, að þegar atvinna brestur í
kauptúnum muni hið opinbera hlaupa undir með
vinnu.”
... „Þegar búið er með lagafyrirmælum að binda
hendur hinna framtaksömustu manna bæði til sjávar og
til lands, þannig að sá ónýti beri alveg jafnt úr býtum og
sá duglegi, þá ætlar þessi háttvirti þingmaður að láta
gullöld atvinnunnar renna upp.”
Jón Ólafsson: „Ég læt nú háttvirta þingdeildar-
bændur um það hvort þeir álíta skipulag á jafnaðar-
mannavísu nauðsynlegt að því er landbúnað snertir, eða
hvort þeir vilja vegna atvinnubóta lengja sláttinn fram
til veturnátta o.s.frv. Hitt er víst að sjávarútvegsmenn
munu ekki treysta jafnaðarmönnum og allra síst for-
ingjum þeirra til að skipuleggja útveginn.”
9. Lögin um afnám eftirvinnu á
föstudögum
í fjölda ára hafði það verið í kröfugerð
verkalýðshreyfingarinnar að eftirvinna yrði
afnumin og einungis tveir taxtar giltu, dag-
vinna og eftirvinna. Fram til ársins 1979
hafði þetta ekki náð fram að ganga í samn-
ingum. Með lögum sem sett voru í byrjun árs
1979 var eftirvinna afnumið á föstudögum,
þannig að þegar dagvinnu lýkur á föstudög-
um er greidd næturvinna.
I umræðum um þetta mál á alþingi segir Eyjólfur
Konráð Jónsson eftirfarandi: „Hitt er svo annað mál,
að ég tel það alranga stefnu sem hæstvirt ríkisstjórn
fylgir, að ætla með löggjöf að ákveða svo til ailt í kjara-
málum þessarar þjóðar. Svo er í rauninni komið að ís-
lensk verkalýðsfélög hafa ekki lengur neinn tilgang. Þau
koma aldrei saman til fundar. Það er aldrei talað um
verkfallsaðgerðir eða neitt slíkt. Það eru litlar klíkur,
sem eru í nánu sambandi við pólitíkusa, pólitíska valda-
menn þessarar þjóðar, sem ráðskast með hagsmuni
launþega þessa lands án þess að spyrja þá að einu eða
neinu. Það er verið að gera verkalýðsfélög á íslandi
álika áhrifalaus og þau eru í sósíalískum ríkjum,
kommúnistaríkjum, einræðisríkjum, ef svo heldur fram
sem horfir.”
Hér að framan hafa verið tilfærð örfá
dæmi úr Alþingistiðindum um félagsmála-
áhuga afturhaldsins. Félagslegt réttlæti hef-
ur aldrei verið þeim hugleikið og verður
það aldrei. Vert væri að taka saman ítarlegri
skýrslu um andóf þeirra og fjandskap síð-
ustu áratugi. Slík skýrsla yrði lærdómsrík
fyrir uppvaxandi kynslóð. —
Skýringar:
1) í grein Ólafs R. Einarssonar „Vinnutiminn og
stytting hans” í Rétti 1972, bls 9—15, er náið skýrt frá
baráttunni heima og erlendis fyrir styttingu vinnutím-
ans, gefið sögulegt yfirlit yfir átökin allt frá iðnbylting-
unni í Bretlandi til vorra tíma. Þar er m.a. vitnað i orð
Karls Marx í ávarpi 1. Alþjóðasambandsins 1864, um
gildi þess sigurs, er vannst 1848, þegar 10 tíma vinnu-
dagur var Iögfestur fyrir börn og konur, en áður var títt
að börn undir 10 ára aldri ynnu 14—16 tíma. Orð Marx
hljóða svo:
„Þessi barátta um lögboðna takmörkun vinnutíma
150