Réttur - 01.08.1981, Blaðsíða 30

fyrir því að hásetarnir afköstuðu meira á sama tíma en
þeir gera nú við þessa aukningu hvíldartímans. Það hafa
ekki verið færðar sönnur á það að aukning hvíldartíma
sé nauðsynleg”... „Háttv. framsögumaður spurði hvort
við minnihlutamenn ætluðumst til þess að hann kæmi
hingað í háttv. deild með hóp útslitinna sjómanna og
sýndi þá hér. Ég þekki sjómenn eins vel og háttv. þing-
maður og ég hef ekki séð þessa veikluðu, útslitnu menn,
sem hann talar um”......Það er rétt hjá háttv. framsögu-
manni að reynslan hefur kveðið upp dóm um sex stunda
hvíldina, að hún hefur reynst vel, en það er engin sönn-
un fyrir nauðsyn átta stunda hvíldar.” „Það er mesti
misskilningur hjá háttv. framsögumanni ef hann heldur
að sjómenn þurfi tvo tíma til að þvo sér og éta. Heldur
hann kannski að sjómenn raki sig og þvoi sér vandlega
og fari í sparifötin áður en þeir matast? Nei, þeir þvo sér
í einum hvelli og éta í skyndi og henda sér svo út af og
sofna.”
Jón Ólafsson: „Ég skil ekki þennan eltingaleik, sem
fram fer hér á alþingi ár eftir ár, eftir þeirri löggjöf sem
fyrirskipar að í stað ósérhlifni og dugnaðar komi
ómennska og sérhlifni að tilhlutan þeirra manna sem
ekkert þekkja til og ekki vita hvað þeir eru að segja.”
„Ég er þvi algjörlega á móti lögum um þetta efni.
Lögin frá 1921 voru sett af þessum sömu ástæðum.
Þessir menn sem þarna eru á vakki sýnkt og heilagt utan
í sjómannastéttinni, þurfa á slíkum lögum að halda til
að halda stöðu sinni sem forstöðumenn stéttarinnar.
Háttv. framsögumanni, Héðni Valdimarssyni, hefur
tekist að útvega sér undirskriftarskjal frá sjómönnum,
fengið fyrir dugnað iðjuleysingjanna.”
3. Hvað sögðu þeir um frumvarp til
laga um rétt verkafólks til upp-
sagnarfrests og rétt þess til launa
í veikinda- og slysaforföllum nr.
16/1958 og nr. 19/1979
Árið 1957 lagði þáverandi félagsmálaráð-
herra, Hannibal Valdimarsson, fram
frumvarp á alþingi til laga um rétt verkafólks
til uppsagnarfrests og launa í sjúkdóms- og
slysaforföllum. Frumvarp þetta flutti félags-
málaráðherra að undangengnum viðræðum
milli ríkisstjórnarinnar, vinstri stjórnarinnar
þáverandi, og efnahagsmálanefndar Alþýðu-
sambandsins og var það samið i samráði við
fulltrúa nefndarinnar. Miðstjórn
Alþýðusambandsins mælti eindregið með
frumvarpinu á sínum tima.
Þetta frumvarp varð að lögum nr.
16/1958, eins og kunnugt er, og markaði
veruleg tímamót í réttindamálum verkafólks.
Lögin Iögfestu í fyrsta sinn ákveðinn upp-
sagnarfrest hjá verkafólki, þau tryggðu
verkafólki sömuleiðis laun fyrir fyrstu 14
dagana eftir að það forfallast frá vinnu
sökum sjúkdóms eða slysa.
Þegar frumvarp þetta var lagt fram á
alþingi var staða verkafólks sú, að það hafði
engan uppsagnarfrest úr starfi. Atvinnurek-
endur gátu þess vegna sagt almennu verka-
fólki fyrirvaralaust upp störfum, jafnvel
þótt það hefði verið í þjónustu sama at-
vinnurekanda eða sama atvinnufyrirtækis
árum eða áratugum saman. Viðkvæði at-
vinnurekenda á þessum tímum var venjulega
þetta: Nú er vinnan búin, við höfum ekki
þörf fyrir vinnu þína á morgun. Þetta var
auðvitað mikið öryggisleysi, enda hafði
verkalýðshreyfingin fram til þessa tíma reynt
að fá viðurkenningu atvinnurekenda fyrir
nokkrum uppsagnarfresti til handa þeim
verkamönnum sem lengst höfðu unnið hjá
sama atvinnurekanda. En af einhverjum
ástæðum höfðu atvinnurekendur aldrei
viljað fallast á þetta og ákvæði um uppsagn-
arfrest til verkafólks náðist aldrei fram með
frjálsum samningum.
Þegar frumvarp þetta var til meðferðar á
alþingi sneri viðkomandi þingnefnd sér til
aðila vinnumarkaðarins, þ.á.m. Vinnuveit-
endasambands íslands um álit á framkomnu
frumvarpi.
142