Réttur - 01.08.1976, Blaðsíða 27

inn íslenski átti fulltrúa á báðum hinum fyrr-
nefndu samkomum, en neitaði að undirskrifa
þær ályktanir, sem þar voru samþykktar ein-
mitt vegna þeirrar „bannfæringar" sem þar
var kveðin upp yfir kommúnistum Júgó-
slavíu. Okkar tillaga var þá að öllum slík-
um áfellisdómum væri sleppt.
Astæðan til þess að svona er komið, —
að umburðarlyndi og virðing fyrir skoðunum
annarra tekur að vaxa í hreyfingu kommún-
ista í Evrópu á kostnað þess ofstækis og
kreddufestu rétttrúnaðar, sem svo oft ollu
þeirri hreyfingu þungum búsifjum, — ástæð-
an er fyrst og fremst sú að hinir sterku
kommúnistaflokkar Vestur-Evrópu, þ.e.
Italíu, Frakklands og Spánar komu nú fram
sem voldugt afl, vaxandi vald, sem óhjá-
kvæmilegt var fyrir aðra að taka fullt tillit
til. Kosningasigurinn mikli í Italíu, sam-
fylkingin volduga og breiða í Frakklandi og
byrjandi hrun fasismans á Spáni boðuðu
möguleika friðsamlegs sigurs sósíalisma í
Vesmr-Evrópu í náinni framtíð. Slík vald-
breyting krefst nýrra viðhorfa og baráttuað-
ferða. Og það er mikil gæfa að forusta
kommúnistaflokka Evrópu, einnig núver-
andi valdaflokka, tekur að gera sér það ljóst.
Það mun að vísu enn kosta átök að yfirvinna
og uppræta þá einangrunarstefnu, sem Lenín
deildi svo fast á 1921 í bók sinni „Vinstri
rótttækni, bamasjúkdómar kommúnismans'',
og Dimitroff 1935 brennimerkti sem „rót-
gróinn löst" í hreyfingunni, — en mikil-
vægustu kommúnistaflokkar Vestur-Evrópu
hafa þegar sigrast á þeim lesti.
Það er augljóst að auk þessara margnefndu
flokka hefur breski og belgíski kommúnista-
flokkurinn unnið bug á þeim sjúkdómum.
Það er Ijóst að hið alþjóðlega samstarf
kommúnistaflokka og annarra róttækra sósí-
alistaflokka verður hér eftir með fjölbreyttari
hætti en hingað til: ráðstefnur nokkurra
flokka um einstök mál, heimsóknir flokka á
milli o. s. frv., svo sem nú þegar hefur verið
byrjað á í Vestur-Evrópu eins og um baráttu
verkalýðsins gegn alþjóða-auðhringum o. fl.
I þessu sambandi er það mjög til athugunar
að hafa sambönd við fleiri en einn róttækan
sósíalistaflokk þar sem svo vill til að komm-
únistaflokkar eru klofnir, — eins og í Grikk-
landi, — eða fleiri en einn flokkur vinstra
megin við sósíaldemókrata, sem samstarf
væri hugsanlegt við, svo sem í Danmörku,
Noregi eða Hollandi. Má í því sambandi
minnast þess að Alþjóðasamband kommún-
ista, sem þótti þó oft „þröngt", hafði á sín-
um tíma rúm fyrir flokka, er samúð höfðu
með stefnu þess, þótt ekki vildu þeir ganga
undir þess aga eða önnur skilyrði. Og auk
þessa alls er svo sjálf samfylkingin við sósí-
aldemókrataflokka um hagsmuna-, réttinda-
og valdamál alþýðu þar sem slík stefna er
framkvæmanleg.
Fyrir okkur íslenska sósíalista er það sér-
staklega mikilvægt að fylgjast vel með í
þessari þróun. Alþjóðahyggja alþýðunnar, án
einangrunarstefnu og rétttrúnaðar, er ein
höfuðforsendan fyrir varanlegum sigri alþýð-
unnar í auðvaldslöndum Evrópu, — einnig
okkar hér. Því var Berlínarfundurinn, einnig
fyrir okkur, stórt skref í rétta átt.
163