Réttur - 01.01.1993, Síða 62

6. Að ítarlegar tilraunir verði gerðar
til þess að koma á náinni samvinnu
milli verklýðsambandsins og A.S.Í.
7. Að skattur til sambandsins verði
hœkkaður svo það fái nægilegt fé til
umráða til starfseminnar. “
Ingólfur Jónsson tiltók önnur dæmi en
bróðir hans til að sýna fram á að lítil póli-
tísk skaðsemi fylgdi stofnun óháðs verka-
lýðssambands. í Danmörku og Noregi
væri faglega baráttan „skilin frá hinni
pólitísku flokksbaráttu og hefði það
reynst prýðilega“. Skoðun Ingólfs á hve
hagstætt það væri að stofna óháð fag-
samband naut takmarkaðs fylgis á Vest-
fjörðum. Verkalýðsfélagið á Patreksfirði
og að nokkru leyti Finnur Jónsson tóku
undir sjónarmið hans.5
Engu að síður markaði 10. þing ASÍ
tímamót í starfsskipulagi sambandsins.
Ný verkaskipting komst á innan Alþýðu-
sambandsins með stofnun verkamálaráðs
og stjórnmálaráðs. Verkamálaskrifstofa
Alþýðusambandsins tók til starfa. Hlut-
verk hennar var að taka við skýrslum og
upplýsingum frá sambandsfélögum og
vinna úr þeim.
Kommúnistar lágu ekki á liði sínu við
að losa Alþýðusambandið við Alþýðu-
flokkinn. Hinn 6. maí 1932 sendi stjórn
Verklýðssambands Norðurlands stjórn
Alþýðusambands íslands bréf þar sem
samskiptaleysið og samkeppnisástandið
kemur skýrlega fram:6
„Par sem vitanlegt er, að stjórn Alþýðu-
sambandsins hefir í hyggju, að stofna hér
á Norðurlandi „Fjórðungssamband Al-
þýðusambandsins“ og hefur enda gert til-
raun í þá átt, leyfir stjórn V.S.N. sér, að
láta þá skoðun í Ijósi, að frá hagsmuna-
legu sjónarmiði verkalýðsins nái ekki
nokkurri átt, að hér starfi tvö fjórðungs-
sambönd og henni er jafnframt fyllilega
Ijóst, hversu mjög það hlýtur að lama fag-
lega baráttu verkalýðsins, ef V.S.N. og
Alþýðusambandið eru, á verulegan hátt, í
andstöðu hvort við annað.
Með tilliti til þess, vill því stjórn V.S.N.
leita samvinnu við stjórn Alþýðusam-
bandsins og býðst hérmeð til að vinna að
því, að V.S.N. verði gert að fjórðungs-
sambandi Alþýðusambandsins hér á
Norðurlandi, gegn eftirtöldum skilyrðum:
1. að fult pólitískt lýðrœði ríki í verka-
lýðsfélögum innan sambandsins og í
sambandinu.
2. að í sambandinu séu eingöngu fag-
félög.
3. að stjórn sambandsins verði kosin á
þingum þess, að minsta kosti að 415
hlutum.
Stjórn V.S.N. vill vekja athygli á því, að
með þessari skipulagningu, myndu þau
verkalýðsfélög, sem eru í V. S. N. en ekki í
Alþýðusambandinu, ganga í hið síðar-
nefnda og gera það sterkara. “
Svarið, sem Norðlendingum barst, var
að stjórn ASÍ hefði „í einu hljóði sam-
þykt ályktun þess efnis, að Sambands-
stjórn gæti ekki mælt með þeim skipu-
lagsbreytingum Alþýðuflokksins, sem í
brjefinu eru nefndar“.7 Á 5. þingi Verk-
Iýðssambands Norðurlands, sem haldið
var dagana 2. - 4. apríl 1933, voru ný lög
samþykkt. Þau voru í anda aðskilnaðar
stjórnmálaflokks og fagfélga. Einar Ol-
geirsson var framsögumaður lagafrum-
varpsins. Með þessum lögum töldu komm-
únistar sig hafa sýnt fordæmi um æskilegt
skipulagsform hagsmunasamtaka verka-
lýðshreyfingarinnar. Stríðsyfirlýsingin,
sem fólst í ákvörðuninni um að stofna
nýtt fjórðungssamband, var ekki dregin
til baka. Kommúnistar áttu því í vök að
verjast.
62