Morgunblaðið - 19.03.2006, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 19. MARS 2006 29
Njáluarmband hannað af Ríkarði Jónssyni og Karli Guðmundssyni myndskera frá Þinganesi. Verð kr. 56.900.
Erna gull- og silfursmiðja, Skipholti 3, sími 552 0775. Opið virka daga frá kl. 10-18 og laugardaga frá kl. 11-14.
ERNA
gull- og silfursmiðja
Skógarhlí› 18 • 105 Reykjavík • Sími 595 1000 • Fax 595 1001
Akureyri sími: 461 1099 • Hafnarfjörður sími: 510 9500
Rimini
Frá 43.895kr.
frá 43.895 kr.
Netverð á mann með 10.000 kr.
afslætti, m.v. hjón með 2 börn,
2-11 ára, vikuferð í maí eða 21. júní.
Riviera íbúðahótelið.
Vinsælasta
sólarströnd Ítalíu
Bókaðu núna á
www.heimsferdir
.is
E
N
N
E
M
M
/
S
IA
/
N
M
20
62
5
Forrest Gump var alveg frá-bær mynd,“ segir leiðsögu-maðurinn Than og skálmarupp bratta hlíðina. Ég er ítveggja daga gönguferð í
Búrma, mitt á milli Indlands og Taí-
lands. Herstjórnin sem tók völdin í
landinu fyrir mörgum árum kallar
landið reyndar Myanmar.
Than er þrítugur, talar afbragðs
ensku og er með háskólapróf í sögu.
Það er óvenjulegt því fæstir í Búrma
eru langskólagengnir. Við þræðum
mjóan stíg og ræðum kvikmyndir.
„Það var sérstaklega flott atriðið
þarna þegar Forrest Gump sagði að
lífið væri eins og konfektkassi,“ segir
Than og bætir við: „Maður veit aldr-
ei hvaða mola maður fær!“ Síðan
hlær hann.
Ég kinka kolli. Einmitt, maður
veit ekki hvaða mola maður fær í líf-
inu. Minn er ferhyrntur og með fyr-
irsjáanlegu bragði – hans skemmdur
og bragðið beiskt. Than er alinn upp
við herstjórn sem hefur fótumtroðið
rétt landsmanna og stjórnað landinu
með ægivaldi.
„Það versta er að við getum svo
lítið gert í þessu. Við höfum engin
vopn og ef við reynum að mótmæla
setja þeir okkur bara í fangelsi eða
hreinlega drepa okkur,“ segir Than
bitur.
Moldarrykið þyrlast upp undan
fótum okkar. Útsýnið yfir hæðirnar
og fjöllin í kring er stórkostlegt. Því-
lík náttúrufegurð! Mér finnst ég eiga
allan heiminn og lít skælbrosandi á
Than. Eitt andartak kemur á mig. Á
hann líka allan heiminn? Ja, hann á
óvenjulega háskólamenntun og góða
fjölskyldu en ömurleg herforingja-
stjórn á hann og hans fólk.
Af hverju gerir enginn neitt?
„Aung San Suu Kyi er góð kona,“
hvíslar Than og við höldum göng-
unni áfram. Hann á við leiðtoga Lýð-
ræðisfylkingarinnar, Aung San Suu
Kyi sem hlaut friðarverðlaun Nóbels
árið 1991 fyrir lýðræðis- og mann-
réttindabaráttu í Búrma. Lýðræðis-
fylkingin fór með sigur af hólmi í
þingkosningum sem efnt var til árið
1990. Herforingjastjórnin neitaði
hins vegar að viðurkenna úrslitin og
setti Aung San Suu Kyi í stofufang-
elsi. Á sextán árum hefur henni verið
haldið samtals í heilan áratug í gísl-
ingu á heimili sínu. Aung San Suu
Kyi hefur sýnt ótrúlegan styrk í
gegnum hremmingarnar og lagt
áherslu á að beita ekki valdi gegn
valdi.
Á göngunni ræðum við Than pólí-
tík, þegar við erum viss um að eng-
inn heyrir til. Hann spyr einlægur af
hverju enginn geri neitt til að stoppa
herstjórnina. „Af hverju lætur fólkið
í heiminum hana komast upp með
þetta?“ spyr hann hálfráðvilltur. Ég
byrja að svara einhverju en þagna
síðan og velti fyrir mér hvort ís-
lenska stjórnin hafi látið í sér heyra
vegna málsins.
Nauðungarvinna og Kastljósið
Nokkru síðar göngum við framhjá
hópi fólks sem býr til múrsteina. Við
stoppum og spjöllum við það. „Ég
held að þau hafi verið þarna í nauð-
ungarvinnu,“ hvíslar Than eftir á.
Stjórnin í Búrma er þekkt fyrir að
hneppa fólk nauðugt viljugt í vinnu-
búðir. Þeir sem fyrir því verða geta
lítið gert, því herstjórnin er alvaldur.
Þeir geta ekki einu sinni tjáð sig op-
inberlega um óréttlætið. Sjálf get ég
ekki tekið ljósmynd af Than og birt
með því sem hann hefur sagt mér,
því ég myndi ekki hætta á að það
kæmist í hendurnar á röngum að-
ilum.
Að vera í Búrma þegar ég er þar
árið 2004 er ekki hættulegt – fyrir
ferðamenn. Þar er friðsælt og fal-
legt.
Í Búrma er hins vegar hættulegt
að vera heimamaður, svo sorglega
sem það hljómar. Herstjórnin þarfn-
ast tekna frá ferðamönnum en
stendur á sama um eigið fólk.
Than gengur á undan mér inn dal-
inn en sjálf lít ég til baka og verður
óglatt. Ég sé fyrir mér manninn með
múrsteinana, sveittan í sólskininu.
Hvaða rugl er það að hópur herfor-
ingja komist upp með það ár eftir ár
að neyða fólk til vinnu, stýra fjöl-
miðlaumfjöllun og hefta tjáningar-
frelsi, þannig að ekki nokkur maður
þori að segja neitt nema þegar eng-
inn heyrir til?
„Ef Halldór Ásgrímsson myndi
mæta heim til mín og skipa mér að
koma og búa til múrsteina fyrir
Kárahnjúkavirkjun myndi ég
hringja samstundis í lögregluna og
skrifa harðorða grein í blöðin,“ fnæsi
ég, hleyp á eftir Than og þusa: „Já,
og um kvöldið myndi ég tala einlægt
og opinskátt um málið í Kastljósinu.“
Svipmynd frá Búrma
Sigríður Víðis Jónsdóttir
Morgunblaðið/Sigríður Víðis
Stúlkur í Búrma vel skreyttar með tanaka-púðri sem unnið er úr trjáberki, blandað vatni og sett á andlitið að morgni. Ta-
naka virkar bæði sem skraut og vörn fyrir sterkri sólinni og er notað af konum og börnum.
Forrest Gump
og herforingjarnir
sigridurv@mbl.is
Fáðu fréttirnar
sendar í símann þinn