Morgunblaðið - 13.04.2006, Blaðsíða 2
2 FIMMTUDAGUR 13. APRÍL 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
ENDIR GÓÐÆRIS?
Verðbólga síðustu 12 mánuði var
5,5%, sú mesta í fjögur ár. Vísitala
neysluverðs hækkaði um 1,14% á
milli mars og apríl og segir Tryggvi
Þór Herbertsson, forstöðumaður
Hagfræðistofnunar HÍ, komið að
tímabundnum enda góðæris.
Óvissa fram undan á Ítalíu
Romano Prodi, leiðtogi vinstri-
bandalagsins á Ítalíu, viðurkenndi í
gær að ólíklegt væri að hann gæti
myndað ríkisstjórn fyrir miðjan maí.
Hann kvaðst þó sannfærður um að
úrslit þingkosninganna breyttust
ekki þrátt fyrir kröfu Silvios
Berlusconis um endurtalningu.
Hækkun vaxta líkleg
Á þessu ári falla í gjalddaga skuld-
bindingar hjá bönkunum sem þarf
að endurnýja og segir Bjarni Ár-
mannsson, forstjóri Glitnis, að fjár-
mögnunarkostnaður íslensku bank-
anna muni hækka á næstunni. Vel
geti gerst að þeir hækki vexti til við-
skiptavina sinna.
Stórveldi gagnrýna Írana
Yfirlýsingu Írana um að þeim hafi
tekist að auðga úran hefur verið illa
tekið í höfuðborgum helstu stór-
velda heims. Þykir hún vera til
marks um að klerkastjórnin í Teher-
an sé staðráðin í að hunsa tilmæli
Öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna,
sem óttast að markmið Írana sé að
smíða kjarnorkusprengju.
Dökkar horfur
Breski bankinn Barclays telur
meiri líkur á áföllum hjá íslenskum
bönkum en gert er ráð fyrir í verð-
lagningu skuldabréfa íslensku við-
skiptabankanna.
Y f i r l i t
Í dag
Sigmund 8 Hestar 47
Fréttaskýring 8 Hugvekja 48
Úr verinu 14 Fermingar 48
Erlent 22/23 Kirkjustarf 49
Minn staður 24 Minningar 50/56
Höfuðborgin 25 Minnisblað 59
Akureyri 26 Ljósvakar 60/61
Suðurnes 26 Myndasögur 62
Austurland 27 Dagbók 62/65
Daglegt líf 28/29 Staður og stund 64
Neytendur 30/31 Leikhús 66
Menning 33/34 Bíó 70/73
Umræðan 36/46 Ljósvakamiðlar 74
Forystugrein 38 Veður 75
Viðhorf 40 Staksteinar 75
* * *
Morgunblaðið Kringlunni 1, 103 Reykjavík. Sími 5691100 Innlendar fréttir frett@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Björn Jóhann Björnsson,
fréttastjóri, bjb@mbl.is Úr verinu Hjörtur Gíslason, fréttastjóri, hjgi@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Fríða Björk Ingvarsdóttir, ritstjórnarfulltrúi, fbi@mbl.is Inga Rún Sigurðardóttir, ingarun@mbl.is
Umræðan | Bréf til blaðsins Magnús Finnsson, fulltrúi ritstjóra, magnus@mbl.is Guðlaug Sigurðardóttir, gudlaug@mbl.is Sveinn Guðjónsson, svg@mbl.is Minningar minning@mbl.is Hilmar P. Þormóðsson, Stefán Ólafsson Dagbók| Kirkjustarf Ellý H.
Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp | Sjónvarp Auður Jónsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
!
"
#
$
%
&
'() *
+,,,
HALLDÓR Ásgrímsson forsætisráðherra hefur
falið bankastjórn Seðlabanka Íslands að kanna
sannleiksgildi orðróms þess efnis að bæði Danske
Bank og verðbréfafyrirtækið Merril Lynch hafi
tekið upp skortstöðu gegn íslensku bönkunum í
kjölfar þess að greiningardeildir þessara fyrir-
tækja gáfu út neikvæðar skýrslur um íslenskt efna-
hagslíf.
Með skortstöðu er átt við að fjárfestir veðji á að
verð á skuldabréfum lækki, selji bréf sín og kaupi
aftur þegar verð hefur fallið. Mismunurinn sem þar
verður til er þá hagnaður fjárfestisins.
„Ég hef rætt þessi mál við bankastjórn Seðla-
bankans í dag [í gær] og óskað eftir því að þeir veiti
mér sem bestar upplýsingar um það sem þarna var
að gerast. Það er í sjálfu sér ekkert sem bannar að-
ilum að taka slíka stöðu, en það sem er alvarlegt er
ef aðilar eru að gera úttekt á efnahagskerfi með
mjög neikvæðum hætti, sem ekki á við rök að styðj-
ast, og síðan gerist það í framhaldi af því að slík
staða er tekin,“ segir Halldór.
Hann segist engar sannanir hafa fyrir því að
þetta hafi gerst, en hann viti að m.a. Danske Bank
hafi sagt upp viðskiptum við íslenskar fjármála-
stofnanir eftir 100 ára viðskipti, þar sem alltaf hafi
verið staðið í skilum. „Maður spyr sig hvað er um að
vera, hvers vegna gerist það?“ Hann segist hafa
heyrt orðróm um að þessi fyrirtæki hafi tekið upp
skortstöðu úr ýmsum áttum, m.a. frá erlendum fjöl-
miðlum og íslensku bönkunum.
Eins og fram kom í Morgunblaðinu í gær tók
Norski olíusjóðurinn upp skortstöðu gegn íslensku
bönkunum. Halldór segir að með því sé sjóðurinn
ekki að brjóta lög, en athæfið sé sérlega siðlaust
þar sem í gangi sé samkomulag við seðlabanka ná-
grannaríkjanna um efnahagslegan stöðugleika, og
Norski olíusjóðurinn heyri undir norska seðlabank-
ann. „Íslenska efnahagskerfið er vissulega við-
kvæmt, við gerum okkur grein fyrir því. Það er lít-
ið, og það er auðveldara að hafa áhrif á það utan frá
heldur en önnur efnahagskerfi. En við ætlumst til
þess að þeir sem hafa viðskipti við okkur, og hafa
notið trausts hér á landi, komi fram við okkur með
heiðarlegum hætti. Ég tel mikilvægt að sannleik-
urinn komi fram í þessum efnum. Ég veit ekki til
þess að nokkur banki hafi nokkurn tímann tapað á
viðskiptum við Ísland,“ segir Halldór.
„Ég vil ekki vera með fullyrðingar um hluti sem
ég hef ekki fengið staðfesta, en ég vil fá sannleikann
upp á borðið, sérstaklega til þess að við getum lært
af því og farið yfir það með hvaða hætti við getum
varið okkur gagnvart slíkum vinnubrögðum.“
Það er mjög alvarlegt mál ef greiningaraðilar
koma með dökkar spár fyrir íslenskt efnahagslíf, og
hagnast svo sjálfir á þeim lækkunum sem verða í
kjölfar skýrslna þeirra, segir Halldór. „Ef það er
gert eru menn að því til að skapa skilyrði fyrir slík-
an hagnað. Það er eitt af því sem hefur komið fram,
að starfsmenn Norska olíusjóðsins hafi verið að
dreifa neikvæðum ummælum um Ísland og íslenskt
viðskiptaumhverfi. Mér finnst afskaplega sérkenni-
legt hvernig þessi sjóður vinnur.“
Hugsanlegt að Merril Lynch og Danske Bank hafi hagnast á svörtum spám
Seðlabankanum falið að
kanna sannleiksgildi orðróms
Eftir Brján Jónasson
brjann@mbl.is
Morgunblaðið/Ómar
ÞAÐ er ekki amalegt að eiga duglega ömmustelpu en
Helga Stephensen, íbúi við Laufásveg í Reykjavík, er
svo rík að eiga eina slíka. Sóley Katla Þorsteinsdóttir
bar sig myndarlega að þegar hún skolaði óhreinindi af
stéttinni hjá ömmu sinni og tíkin Táta gekk samvisku-
samlega úr skugga um að verkið væri vel af hendi leyst.
Morgunblaðið/Eggert
Vel að verki staðið
ÍBÚAR Mosfellsbæjar fá 15% af-
slátt af fasteignagjöldum á íbúðar-
húsnæði, 20% afslátt af leik-
skólagjöldum auk þess sem
framlag bæjarins til foreldra sem
eru með börn hjá dagforeldrum
verður hækkað um 20%.
Þetta kemur til vegna þess að
rekstur bæjarsjóðs árið 2005 gekk
mun betur en gert var ráð fyrir í
fjárhagsáætlun og segir Ragnheið-
ur Ríkharðsdóttir bæjarstjóri rétt
að láta bæjarbúa njóta þess.
Afslátturinn af fasteignagjöld-
unum verður greiddur með ávísun
sem gjaldskyldir
íbúar bæjarins
fá senda í pósti
og nemur allt að
20 þúsund krón-
um.
Lækkun leik-
skólagjaldanna
gildir frá 1. maí
út árið 2006 og
sama á við um
hækkun á fram-
lagi vegna dagforeldra, sú hækkun
gildir út árið 2006.
Rekstrarafgangur bæjarfélags-
ins var 87 milljónum króna betri
en búist var við að sögn Ragnheið-
ar og er þá ekki talinn með hagn-
aður vegna sölu á byggingarrétti í
Krikahverfinu, sem nam 392 millj-
ónum.
Fjárhagsáætlanir hafa staðist
Aðspurð hvernig standi á þess-
um mikla rekstrarafgangi segir
Ragnheiður að þar komi margt til,
t.d. fjölgun íbúa, en nefnir sér-
staklega að starfsmenn og embætt-
ismenn bæjarins hafi látið allar
fjárhagsáætlanir standast. Árið
2003 hafi gjöld verið hækkuð tíma-
bundið til þess að ná tökum á
rekstri og það hafi tekist. Því sé
rétt að bæjarbúar fái nú að njóta
góðs af því að staða bæjarfélagsins
sé góð. „Við erum að koma til
móts við bæjarbúa sem hafa tekið
þátt í þessu með okkur,“ segir
hún.
Þegar Ragnheiður er spurð
hvers vegna aðeins sé um tíma-
bundnar ívilnanir að ræða en ekki
varanlegar segir hún að ekki hafi
þótt rétt að binda nýjan meirihluta
sem tekur við að loknum kosn-
ingum í maí og því hafi verið farin
sú leið að hafa þennan afslátt
tímabundinn.
„Nýr meirihluti verður að
ákveða hvað hann gerir í fjárhags-
áætlun ársins 2007. Ég hins vegar
vona að við verðum áfram í meiri-
hluta og þá heldur þetta að sjálf-
sögðu áfram,“ segir hún.
Bæjarbúar fá „arð“ frá Mosfellsbæ
Eftir Árna Helgason
arnihelgason@mbl.is
Ragnheiður
Ríkharðsdóttir
ÞRÍR voru teknir höndum í kjölfar
húsleitar sem gerð var í húsnæði í
Hafnarfirði í gærkvöldi. Höfðu lög-
reglunni í Hafnarfirði borist ábend-
ingar um óeðlilegar mannaferðir
og var ákveðið að fylgja þeim eftir.
Við húsleitina fundust um hundrað
grömm af amfetamíni og fimmtán
grömm af hassi. Tveir karlmenn og
kona voru handtekin á staðnum og
eru þau á þrítugs- og fertugsaldri.
Ekki er búist við að fleiri séu
viðriðnir málið en rannsókn heldur
áfram.
Þrír handteknir
við húsleit í
Hafnarfirði
LÖGREGLAN í Reykjavík hand-
tók í gærkvöldi karlmann sem
sást vera að brjótast inn í bíla í
Laugardalnum. Vakti hann at-
hygli sjónarvotta þar sem hann
ýtti á undan sér barnavagni við
iðjuna. Reyndist hans eigið barn
vera í vagninum ásamt þýfi úr
tveimur bifreiðum. Lögregla fann
einnig þýfi á víð og dreif um
Laugardalinn sem maðurinn
hafði kastað frá sér á leið sinni.
Maðurinn var færður til yf-
irheyrslu og barninu komið fyrir
hjá móður sinni.
Með barn í vagni
við ránsleiðangur