Morgunblaðið - 13.04.2006, Blaðsíða 44

44 FIMMTUDAGUR 13. APRÍL 2006 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
ENN á ný er sótt að Íbúðalána-
sjóði og nú á að afhenda hann bönk-
unum sem tannfé.
Þeir hafa spilað
djarft og vantar meira
fóður, meiri eldivið.
Auðvitað vilja þeir sitja
einir að íbúða-
lánamarkaðnum og
geta þá skammtað sér
lánskjör með íbúðar-
hús landsmanna að
veði. Eru menn
kannski búnir að
gleyma því þegar
bankarnir fóru af stað
með íbúðalánin sín fyr-
ir um 3 árum, þá átti
landsbyggðin ekki að
vera með nema á afarkostum. Frá-
leitt er að það hugarfar þeirra hafi
breyst.
Félagslegt jafnrétti fyrir alla
Á góðri heimasíðu Íbúðalánasjóðs
stendur: „Íbúðalánasjóður er sjálf-
stæð stofnun sem veitir ein-
staklingum, sveitarfélögum, félögum
og félagasamtökum húsnæðislán til
íbúðakaupa og byggingafram-
kvæmda. Tilgangur sjóðsins er að
stuðla að því með lánveitingum og
skipulagi húsnæðismála að lands-
menn geti búið við öryggi og jafn-
rétti í húsnæðismálum og að fjár-
munum verði sérstaklega varið til
þess að auka möguleika fólks til að
eignast og leigja húsnæði á viðráð-
anlegum kjörum“.
Í fréttum sjónvarps fyrr í vetur
var viðtal við þekktan fasteignasala í
Reykjavík, Ingibjörgu Þórð-
ardóttur, sem varaði afdráttarlaust
við því að fórna Íbúðalánasjóði. Hún
benti á hið mikilvæga félagslega
hlutverk sjóðsins og „ef það væri
ekki fyrir tilstyrks þess sjóðs væri
hlutfall eignarhúsnæðis mun lægra
hér á landi en raun ber vitni, enda
lægi í augum uppi að þeir sem minna
mega sín og hafa lægri tekjur, þeir
þurfa að njóta ein-
hverrar ívilnunar“. Og
hún bætti við að það
myndi skapast ófremd-
arástand ef Íbúðalána-
sjóður færi af mark-
aðnum: „Þegar allt
kæmi til alls hefði hann
sýnt umburðarlyndi
gagnvart skuldurum
sem lenda til dæmis í
greiðsluerfiðleikum
eða einhver áföll dynja
á fólki eins og veikindi
eða dauðsföll eða eitt-
hvað þess háttar, að þá
eru lánin fryst og þeim er skuld-
breytt og reynt að styðja við bakið á
fólki þannig að það missi þá ekki
þakið ofan af sér. En afturámóti held
ég og bara veit það að bankarnir þeir
hvorki geta né sýna slíkt svigrúm.“
Hér talar aðili með mikla reynslu
á þessum vettvangi.
En nú er það Framsóknarflokk-
urinn með formann sinn í broddi
fylkingar sem vill fórna félagslegri
eign þjóðarinnar, Íbúðalánasjóði og
það með hraði.
Hagsmunir landsbyggðarinnar
Það var mjög lofsvert framtak
þegar hluti af starfsemi Íbúðalána-
sjóðs var flutt hingað til Sauð-
árkróks og starfa hér núum 20
manns. Og vonir stóðu til að aukinn
hluti starfsemi sjóðsins gæti flust
hingað. Það skiptir því Skagfirðinga
afar miklu máli atvinnulega séð hver
verður framtíð sjóðsins.
Félag Vinstri grænna í Skagafirði
tók málefni Íbúðalánasjóðs fyrir á
fundi sínum nýlega og ályktaði þar
eftirfarandi:
„Vinstri græn í Skagafirði vara
eindregið við þeim áformum for-
manns Framsóknarflokksins, Hall-
dórs Ásgrímssonar, að fórna Íbúða-
lánasjóði og þjónustu hans á altari
einkavæðingarinnar. Hugmyndir
um slíka einkavæðingu almanna-
þjónustu njóta stuðnings Sjálfstæð-
isflokksins og því miður eiga þær
einnig hljómgrunn innan Samfylk-
ingarinnar. Starfsemi Íbúðalána-
sjóðs hefur gríðarlega mikla þýðingu
fyrir atvinnulíf og byggð í Skagafirði
ásamt því að gegna veigamiklu hlut-
verki á landsvísu. Með tilvist öflugs
Íbúðalánasjóðs hefur tekist að
tryggja jafnrétti allra landsmanna,
óháð búsetu, til íbúðarlána á hag-
kvæmum kjörum. Með félagslegum
tilstyrk sjóðsins er hlutfall eign-
arhúsnæðis jafn hátt og raun ber
vitni hér á landi. Nú ásælast bankar
og aðrir fjármagnseigendur sjóðinn.
VG í Skagafirði skorar á fé-
lagshyggjufólk um allt land að
bregðast hart við til varnar Íbúða-
lánasjóði og leggur áherslu á að efla
sjóðinn og þjónustu hans og tryggja
bein og milliliðalaus samskipti við
lántakendur og allan almenning í
landinu.“
Öflugur Íbúðalána-
sjóður í þágu fólksins
Bjarni Jónsson fjallar um sveit-
arstjórnarmál í Skagafirði ’VG í Skagafirðiskorar á fé-
lagshyggjufólk um
allt land að bregðast
hart við til varnar
Íbúðalánasjóði.‘
Bjarni Jónsson
Höfundur er sveitarstjórnarmaður
Vinstri grænna í Skagafirði.
MIG langar í nokkrum orðum að
segja frá þeirri þjónustu sem veitt er
á hjúkrunarheimilinu Droplaug-
arstöðum sem Reykjavíkurborg rek-
ur en þar er ríkjandi
mannauður í stað
manneklu.
Droplaugarstaðir er
heimili 82 einstaklinga
sem búa í litlum heim-
ilislegum einingum.
Þar búa allir á eins-
mannsherbergjum og
reynt er að tryggja
bestu mögulegu þjón-
ustu og umönnun með
starfsfólki sem auðgar
tilveruna.
Hærri laun, meiri
mannauður
Aðalástæðan fyrir því að vel geng-
ur á Droplaugarstöðum er að þar
eru greidd hærri laun en tíðkast á
mörgum dvalar- og hjúkrunarheim-
ilum enda byggjast þau á kjara-
samningi Starfsmannafélags
Reykjavíkurborgar við Reykjavík-
urborg.
Við vildum hafa fleiri hjúkr-
unarfræðinga að störfum og stendur
það vonandi til bóta.
Á sama tíma og setuverkföll eru á
hjúkrunarheimilum, mannekla er
mikil og fólksflótti úr þessum mik-
ilvægu störfum hafa Droplaug-
arstaðir yfir að ráða þeim mannafla
sem þarf til að reka öfluga þjónustu.
Ekki hefur þurft að fækka rúmum
vegna manneklu en þó verður að
geta þess að nú eru 70
af 82 rúmum í notkun
þar sem hluti er lok-
aður vegna endurbygg-
ingar.
Þá er vert að geta
þess að Droplaug-
arstaðir er eina hjúkr-
unarheimilið sem ráðið
hefur til sín öldr-
unarsálfræðing og
tannfræðing. Er það til
mikilla bóta fyrir heim-
ilismenn að fá sér-
hæfða þjónustu inn á
sitt heimili. Heimilið er
ennfremur afar vel sett með iðju- og
sjúkraþjálfun.
Hægt að breyta gömlu í nýtt!
Droplaugarstaðir er eina hjúkr-
unarheimilið í opinberum rekstri þar
allir heimilismenn búa á einsmanns-
herbergi. Hitt hjúkrunarheimilið
sem getur státað af þessu er Sóltún.
Við endurbyggingu heimilisins nú
2003–2005 var lögð áhersla á þetta,
eins að hlúa að sjálfræði og virkni
íbúa. Ekki einungis á nýrri hæð
heldur er verið að gera allt húsið upp
þannig að eldri deildum er skipt nið-
ur í litlar 8 og 10 manna heimilisein-
ingar sem byggjast á þessari hug-
myndafræði. Endurbygging
Droplaugarstaða sannar að það er
hægt að taka af skarið og breyta
fyrri áherslum þ.á m. um fjölbýli ef
vilji og fjármagn er sett í það.
Fjölmenning auðgar
Droplaugarstaðir er fjölmenn-
ingalegur vinnustaður þar sem
starfar nú fólk af 8 ólíkum þjóð-
ernum og nokkrum heimsálfum s.s.
Afríku, Evrópu og Asíu. Til að efla
samstöðu og skilning hinna ýmsu
menningarheima hafa verið haldnir
svokallaðir þjóðardagar á Droplaug-
arstöðum. Á þessum dögum kynna
erlendir starfsmenn heimalönd sín,
siði og menningu með því meðal ann-
ars að matreiða þjóðarrétti fyrir
heimilisfólk og samstarfsfólk, segja
frá heimahögum, sýna ljósmyndir,
dansa, þjóðbúninga og muni frá
heimahögum sínum. Vegna þess
góða árangurs sem náðst hefur í
starfsmannahaldi Droplaugarstaða
fengu þeir viðurkenningu Alþjóða-
húss fyrir framlag sitt til fjölmenn-
ingar.
Já, það er hægt að gera vel í
rekstri hjúkrunarheimila og búa
fólki góðar aðstæður á lokaskeiði
lífsins. Við hjá Reykjavíkurborg er-
um einfaldlega til í að gera betur.
Þess vegna vill Samfylkingin færa
málefni aldraðra frá ríki til þeirra
sveitarfélaga sem eru tilbúin og geta
gert vel.
Mannauður í stað
manneklu – við gerum betur
Björk Vilhelmsdóttir
fjallar um Droplaugarstaði
við Snorrabraut ’Já, það er hægt að geravel í rekstri hjúkrunar-
heimila og búa fólki góð-
ar aðstæður á lokaskeiði
lífsins.‘
Björk Vilhelmsdóttir
Höfundur er félagsráðgjafi og borg-
arfulltrúi og skipar 4. sæti lista Sam-
fylkingarinnar og óháðra fyrir kom-
andi sveitarstjórnarkosningar.
VINSTRI hreyfingin – grænt
framboð í sveitarfélaginu Árborg
hefur sett fram nýstárlega hug-
mynd til lausnar skólamálum, þró-
un byggðar og nýsköpunar í
menningar- og
menntamálum, sem
byggist á sögulegri
og menningarlegri
sérstöðu Eyrarbakka
og Stokkseyrar. Að-
stæður krefjast
skjótra úrlausna, sem
efla skólahald, varð-
veita menningarlega
og sögulega sérstöðu
staðanna og leggja
grunn að atvinnu-
uppbyggingu.
Til þess að ná
þessum markmiðum
er lagt til að skipu-
lagt verði bygging-
arsvæði norðaustan
Stokkseyrarvegar
meðfram Eyr-
arbakkavegi í átt að
Selfossi fyrir 1000–
1500 íbúa. Grunnein-
ing í skipulaginu
verði heildstæður
grunnskóli fyrir 300
nemendur með
stækkunarmögu-
leikum, sundlaug og
íþróttahúsi. Hinn nýi
skóli yrði hannaður á
forsendum faglegrar
hugmyndafræði frá
grunni. Hann yrði
þannig nýr valkostur
í vaxandi sveitarfélagsi. Skólann
sæktu nemendur frá Eyrarbakka
og Stokkseyri, nemendur í efstu
bekkjum úr Flóanum og nem-
endur úr búgarðabyggð Kald-
aðarness, þannig að mjög fljótlega
yxi skólinn yfir 250 nemendur.
Skipulag hins nýja byggða-
kjarna yrði boðið út og efnt til
samkeppni um skipulag hans.
Samtímis yrði efnt til samkeppni
um skipulag nýbyggingasvæða á
Eyrarbakka og Stokkseyri sem
valin hafa verið, með það í huga
að hinar nýju byggðir féllu sem
best að þeirri heildarmynd sem
fyrir er og er verðmæt í menning-
arlegu tilliti. Því má ekki gleyma
að Eyrarbakki á 1000 ára sögu að
baki og vísun til þeirrar arfleifðar
er svo verðmæt að ekki má kasta
til höndum. Hinn nýi
byggðakjarni yrði ný-
tískulegur, fjöl-
skylduvænn, hugs-
anlega með það
rúmum lóðum að fjöl-
skyldur gætu verið
með heimilisgarð í lóð-
arhorni ef þess væri
óskað. Með þessu
yrðu til þrír búsetu-
valkostir sem ættu
sameiginlegan skóla-
kjarna en tilheyrðu
mismunandi umhverfi.
Hinn nýi byggða-
kjarni byði upp á
glæsilega skólaþjón-
ustu, í nábýli við stór-
kostleg og sérstæð
útivistarsvæði, auk ná-
inna tengsla við annað
þéttbýli og án efa yrði
hann fljótt eftirsókn-
arverður kostur til bú-
setu. Samtímis yrði
komið á laggirnar góð-
um almennings-
samgöngum (strætó)
milli allra byggða-
kjarnanna, þannig að
fjarlægðir yrðu ekki
vandamál. Vinstri
græn vilja koma á fót
skólasögusafni Íslands
á Eyrarbakka í sam-
vinnu við Kennarasamband Ís-
lands og yrði það merk viðbót við
önnur söfn á ströndinni: Húsið,
Tónminjasafn Íslands, Veiðisafnið,
Draugasetrið o.fl. Miklir mögu-
leikar til styrktar menningar-
tengdri ferðaþjónustu felast í sögu
staðanna, verslun og útgerð og
síðast en ekki síst er náttúra
svæðisins einstök.
Flókin úrlausnarefni
krefjast nýrra og ný-
stárlegra hugmynda!
Jón Hjartarson fjallar um sveit-
arsjórnarkosningarnar í vor
Jón Hjartarson
’Miklir mögu-leikar til styrktar
menningar-
tengdri ferða-
þjónustu felast í
sögu staðanna,
verslun og út-
gerð og síðast en
ekki síst er nátt-
úra svæðisins
einstök.‘
Höfundur skipar 1. sæti á lista
VG í sveitarfélaginu Árborg.
MÉR er það enn í
fersku minni þegar
móðir mín henti mér í
ruslið.
Ég hafði verið að
óþekktast eitthvað
einu sinni sem oftar og
til þess að losna undan
afleiðingum gjörða
minna flúði ég og
skreið ég undir hjóna-
rúm. Þegar móðir mín
kom að gat hún með
engu móti náð mér.
Rúmið var lágt þannig
að ég gat mjakað mér
rúmstokkanna á milli
þegar hún reyndi að
teygja sig í mig. Þessi
ójafni eltingaleikur
hefur án efa skap-
raunað henni mjög,
þannig að hún sagði reiðilega:
„Helgi, ef þú kemur ekki strax und-
an þá hendi ég þér í ruslið.“ Og ég
hlýddi ekki. Einhverjum mínútum
síðar gafst ég hins vegar upp á þóf-
inu. Það var alveg ljóst að mamma
myndi ekki láta árar í bát og ekki
gæti ég kúldrast undir rúminu í
marga daga. Ég þyrfti
því að mæta örlögum
mínum. Ekki það að ég
ætti von á því að lenda í
ruslinu…
Nokkrum mínútum
síðar stóð ég smásnáð-
inn upp að hnjám úti í
ruslatunnu, háorgandi
og vansæll.
Mörgum árum seinna
spurði ég mömmu af
hverju hún hefði gert
þetta. Svarið var ein-
falt. Maður á að standa
við orð sín. Þetta atvik
kenndi mér mjög dýr-
mæta lexíu sem ég hef
getað nýtt mér bæði
sem faðir og skólamað-
ur.
Börn verða að gera
sér grein fyrir afleið-
ingum gjörða sinna og
fá skýr skilaboð. Það á
ekki að hóta eða lofa
öðru en því sem maður er tilbúinn að
standa við.
Þegar mamma
henti mér í ruslið
Helgi Grímsson fjallar um 8.
heilræði átaksinsVerndum
bernskuna sem er
„Veitum frelsi en
setjum mörk“
Helgi Grímsson
’Börn verða aðgera sér grein
fyrir afleiðingum
gjörða sinna og
fá skýr skila-
boð.‘
Höfundur er skólastjóri
Sjálandsskóla í Garðabæ.
Fréttir á SMS