Morgunblaðið - 27.05.2006, Blaðsíða 46

46 LAUGARDAGUR 27. MAÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
SKOÐANAKANNANIR um
fylgi stjórnmálaflokka í alþingis-
og sveitarstjórnarkosningum hafa
verið gerðar reglulega hér á landi í
aldarfjórðung. Þótt
ýmsir hafi í byrjun
verið tortryggnir um
gildi skoðanakannana,
og sumir eru það
sjálfsagt enn, hefur
fyrirbærið fyrir löngu
hlotið viðeigandi sess í
þjóðfélaginu. Þessar
gervikosningar blása
lífi í fjölmiðla og auka
spennuna í tilverunni.
Íslendingar hafa auð-
vitað verið pólitískir
allt frá landnámsöld.
Á Sturlungaöld fór
þetta dálítið úr böndunum hjá
landsfeðrunum, en nú í dag er
þetta allt meira og minna löglegt
líkt og hjá öðrum siðuðum þjóðum.
Við skulum segja að svo sé.
Sveitarstjórnarkosningar á Ís-
landi eru reyndar að mörgu leyti
ólíkar því sem gerist víða erlendis,
þar sem bæjarstjórar og borg-
arstjórar eru kosnir í sérstökum
kosningum. Hjá okkur hefur sú
meginregla gilt að fyrsti maður á
framboðslista sé hinn eiginlegi
oddviti framboðsins og jafnframt
sveitarstjóraefni. Á þessu hafa ver-
ið undantekningar og nægir þar að
benda á framboð R-listans í
Reykjavík þar sem Ingibjörg Sól-
rún Gísladóttir skipaði bar-
áttusætið í tvennum kosningum.
Sama á einnig við í kosningunum á
laugardaginn þar sem Erla Frið-
riksdóttir bæjarstjóri í Stykk-
ishólmi skipar baráttusæti Sjálf-
stæðisflokksins. Þetta er í annað
skiptið sem vinstri flokkarnir í
Hólminum bjóða fram sameig-
inlega til að freista þess að ná
völdum og hefur listi félagshyggju-
fólks stillt upp sínu bæjarstjóra-
efni, sem er Jóhannes Finnur Hall-
dórsson en hann skipar ekki sæti á
listanum heldur er hann kallaður
til starfa ef framboðinu tekst að
fella meirihluta Sjálfstæðisflokks-
ins. Mér er ekki kunnugt um ann-
að bæjarfélag þar sem svipað er
ástatt í þessum kosningum, þar
sem tvær fylkingar heyja kosn-
ingabaráttu, hvor með sitt bæj-
arstjóraefni.
En þá ætla ég að víkja að borg-
arstjórnarkosning-
unum í Reykjavík.
Þær eru hápólitískar á
svipaðan hátt og kosn-
ingar til alþingis.
Þannig hefur það allt-
af verið.
Ef niðurstöður
skoðanakannana síð-
asta aldarfjórðung eru
bornar saman við
kosningarnar sjálfar
kemur margt fróðlegt
í ljós. Margt bendir til
þess að allstór hópur
frjálslyndra miðju-
kjósenda kjósi annan flokk til
borgarstjórnar en til alþingis.
Þessi tilhneiging virðist enn til
staðar. Þá bendir einnig ýmislegt
til þess að allstór hópur kjósenda,
sérstaklega meðal karla, telji æski-
legt að stjórn borgarinnar virki
sem pólitískur bakhjarl gagnvart
ríkisstjórninni hverju sinni. En auk
þess má sjá mörg merki þess að
kjósendur séu farnir að „spila frí-
hendis,“ hættir að fylgja flokkslín-
unni og farnir að hugsa sjálfstætt.
Tilkoma R-listans undir forystu
Ingibjargar Sólrúnar fyrir tveim
kjörtímabilum var meginforsendan
fyrir falli Sjálfstæðisflokksins og
sigri vinstri flokkanna í borginni.
Nú er staðan í íslenskri pólitík ger-
breytt. Ingibjörg Sólrún er komin
á þing og orðin formaður Samfylk-
ingarinnar og Davíð Oddsson horf-
inn á braut sem forystumaður
Sjálfstæðisflokksins. Þetta tvennt
tel ég að muni ráða miklu meira
um þróun íslenskra stjórnmála á
næstu árum en menn gera sér al-
mennt grein fyrir. Ég held að ýms-
ir sjái fyrir sér nýja vinstristjórn.
Skoðanakannanir undanfarið
benda til þess að Sjálfstæðisflokk-
urinn nái meirihlutanum í borginni.
Eftir að Ingibjörg Sólrún sneri sér
aftur að landsmálunum og gerðist
foringi Samfylkingarinnar rofnaði
samstarfsgrundvöllur R-listans svo
sem kunnugt er. Staða Sjálfstæð-
isflokksins í borginni hlýtur því að
teljast vænleg. Þótt Samfylkingin
sé ótvírætt sterkasta mótvægi
Sjálfstæðisflokksins þá fylgir sá
annmarki að borgarstjóraefni Sam-
fylkingarinnar er ekki jafnframt
borgarstjóraefni Vinstri grænna og
ekki Framsóknarflokksins og því
síður borgarstjóraefni Frjáls-
lyndra. Það má því mikið gerast ef
Sjálfstæðisflokkurinn endurheimtir
ekki stjórnartaumana í borginni.
Hins vegar er rétt að benda á að
Sjálfstæðisflokkurinn hefur yf-
irleitt komið betur út í skoð-
anakönnunum en í sjálfum kosn-
ingunum. Sterkasta tromp
Sjálfstæðisflokksins í borginni er
því tvímælalaust það, að R-
listanum tókst ekki að ná sam-
stöðu. Kannski hefði það ekki held-
ur dugað.
Að lokum ætla ég að víkja örfá-
um orðum að Framsóknarflokkn-
um. Flokkurinn hefur nær und-
antekningalaust komið illa út í
skoðanakönnunum en oft bætt sig
verulega í kosningum sjálfum.
Framsóknarflokkurinn er gamall
dreifbýlisflokkur, sem á nokkuð
traustan flokkskjarna á Stór-
Reykjavíkursvæðinu. Niðurstöður
skoðanakannana undanfarið benda
til þess að flokkurinn nái ekki inn
manni í Reykjavík. Undir venjuleg-
um kringumstæðum hafa slíkar
niðurstöður frekar neikvæð áhrif á
fylgi stjórnmálaflokka. Ég er hins
vegar þeirrar skoðunar að Fram-
sóknarfylgið í borginni muni vakna
til lífsins á kosningadag. Og það
kæmi mér ekkert á óvart þótt þeir
höluðu inn manni. En í pólitík get-
ur allt gerst.
Kannski ættum við að kjósa
sveitarstjóra sérstaklega
Bragi Jósepsson fjallar um
skoðanakannanir og kosning-
arnar á laugardaginn ’Þessar gervikosningarblása lífi í fjölmiðla og
auka spennuna í tilver-
unni.‘
Bragi Jósepsson
Höfundur er rithöfundur og fv.
prófessor, bragijos@hotmail.com.
FRAMBJÓÐENDUR Sam-
fylkingarinnar í Reykjavík eru
augljóslega örvæntingarfullir
vegna slæmrar stöðu flokksins í
skoðanakönnunum. Nú skal öllu
til tjaldað. Eitt örþrifaráða
þeirra er að halda því fram í
auglýsingum og greinaskrifum
að samþykktir SUS – Sambands
ungra sjálfstæðismanna á þingi
þeirra í Stykkishólmi sl. haust
séu stefna Sjálfstæðisflokksins í
Reykjavík. Vísa þeir í sam-
þykktir SUS um einkarekstur
leikskóla og afnám opinberra
styrkja til menningarmála.
Af þessu tilefni skal eftirfar-
andi tekið fram: Sjálfstæð-
isflokkurinn í Reykjavík hefur
sett fram ítarlega stefnu um
leikskóla borgarinnar og menn-
ingarstarf, sem lesa má um á
vefslóðinni www.betriborg.is
Heimdallur hefur mótað eigin
stefnu um málefni sem snúa að
ungu fólki í borginni og má lesa
um þau á heimasíðu okkar
www.D.is Sú stefna er ekki mót-
uð af SUS, enda SUS ekki í
framboði í Reykjavík.
Í stefnu Sjálfstæðisflokksins í
Reykjavík og Heimdallar, sem
yngri frambjóðendur flokksins
tóku þátt í að móta og standa
heils hugar á bak við, kemur ma.
fram að einkareknir leikskólar
skulu njóta sömu opinberra
framlaga og þeir sem borgin
rekur. Ennfremur er þar fjöl-
breytt menningarstefna m.a. um
það að frítt skuli vera í söfn
borgarinnar, að stutt skuli við
sjálfstæða menningarstarfsemi
og listhópa í borginni.
Hvergi er minnst á það að
leggja niður alla opinbera styrki
borgarinnar til menningar-
starfsemi eða að einkavæða leik-
skóla. Það er sorglegt að Sam-
fylkingarfólk skuli velja að
ástunda blekkingarstarf sem
þetta. Flokkur sem vill vera stór
og láta taka sig alvarlega, ætti
ekki að ástunda slíkt.
Bolli Thoroddsen
Örvænting fram-
bjóðenda Sam-
fylkingarinnar
Höfundur er frambjóðandi
Sjálfstæðisflokksins til borg-
arstjórnar Reykjavíkur og er
formaður Heimdallar.
SAMKVÆMT upplýsingum
Rauða krossins er ég fátækur mað-
ur, ég er jú einstæður
faðir og geðfatlaður
öryrki. Ég er reyndar
svo heppinn að geta
unnið á góðum vinnu-
stað og þó svo að um-
ræðan undanfarna
daga segi mér að ég,
ásamt fleirum sé á
mun lægri launum en
„aðrir“ nýt ég þess að
vinna mína vinnu og
ég nýt þess að vera
til.
Þar sem ég bý við
þokkalegt öryggi, á
fyrir salti í grautinn,
og sykri af og til, hef
þak yfir höfuðið og
efni á að borga flesta
mína reikninga, vil ég
ekki meina að ég sé
fátækur maður. En ég
veit að það eru allt of
margir í okkar þjóð-
félagi sem búa við
mikla fátækt og líka
að það eru mjög
margir sem búa við
mikið ríkidæmi.
Það eru ekki mörg
ár síðan ég bjó ekki
við þetta öryggi og ég
var fátækur maður. En einfaldar
og ódýrar lausnir eins og Guðrún
Hafsteinsdóttir, iðjuþjálfi, bendir á
í grein sinni í Morgunblaðinu
mánudaginn 22. maí sl. hafa hjálp-
að mér varðandi færni og sjálfs-
bjargargetu.
Mínar einföldu lausnir felast ekki
í tækjum og tólum heldur í fé-
lagslegu neti eins og fjölskyldu,
vinum, kunningjum, skólafélögum
og síðast en ekki síst fólkinu sem
ég umgengst í minni vinnu, hvort
sem það eru skjólstæðingar spít-
alans eða mínir vinnufélagar og á
hverjum degi heyri ég 8 ára dóttur
mína segja „pabbi, ég elska þig,
mér þykir vænt um og þú ert besti
pabbi í heimi“.
Það má segja að ég hafi notið
þeirrar liðveislu sem íslenskt vel-
ferðarkerfi tímir ekki að borga fyr-
ir í dag en samt skipti það og
skiptir sköpum fyrir mig og hefur
hjálpað mér að komast þangað sem
ég er staddur í dag og mun örugg-
lega skipta sköpum fyrir aðra.
Þrátt fyrir þunnt veski og tóman
bauk mun ég aldrei kyngja því að
ég sé fátækur maður, ég er ríkur í
mínu hjarta.
En fátæktin er því miður til stað-
ar í íslensku þjóðfélagi og mun-
urinn á þeim fátæku og þeim ríku
er allt of mikill.
Þeir fátæku berjast fyrir
því sem þeir þurfa, berj-
ast fyrir rétti sínum.
Þeir ríku þurfa ekki einu
sinni berjast fyrir því,
þeir fá meira en þeir
þurfa.
Að lokum langar
mig til að benda á að í
inngangi ársskýrslu
Landlæknisembætt-
isins fyrir árið 2005 er
haft eftir Sigurði Guð-
mundssyni landlækni:
„Innlagnir sjúkra á
sjúkraganga hafa verið
eilífðarvandamál á
stærstu sjúkrahús-
unum í Reykjavík og
má rekja þær marga
áratugi aftur í tímann.
Við liggur að íslenskir
heilbrigðisstarfsmenn
taki þeim orðið sem
náttúrulögmáli.“
Miðað við hvernig
ástandið er í dag
myndi ég frekar líkja
þessu við nátt-
úruhamfarir og í ljósi
þess að við höfum tek-
ið höndum saman þeg-
ar náttúruhamfarir
hafa átt sér stað bæði hér á landi
sem og erlendis og mótmælendur
láta vel í sér heyra þegar þeir sjá
fram á að hamfarir muni eiga sér
stað af völdum virkjanafram-
kvæmda, þá hljótum við að geta
tekið höndum saman í dag.
Eigum við ekki að bera meiri
virðingu og væntumþykju fyrir
þeim manneskjum sem liggja á
göngum sjúkrahúsanna, bera virð-
ingu fyrir þeim og þeirra fjöl-
skyldum, sýna þeim stuðning?
Vilji er allt sem þarf var einhvern
tímann sagt.
Ég veit að vilji fólksins er fyrir hendi.
En það þarf líka vald til að framkvæma.
Nú þegar komið er að kosn-
ingum má ég til með að benda
frambjóðendum á leið til að tryggja
sér atkvæði. Leggið fram loforð,
með markmiðslýsingum, um betra
velferðarkerfi, sverjið þess eið að
þið munið standa við það og ófá at-
kvæði ykkur til stuðnings munu
koma í kjörkassann.
Einfaldar og ódýr-
ar lausnir tryggja
fátækum meiri auð
Bergþór Grétar
Böðvarsson fjallar
um fátækt og meiri auð
’En fátæktin er því miður til
staðar í íslensku
þjóðfélagi
og munurinn á
þeim fátæku
og þeim ríku
er allt of
mikill.‘
Bergþór Grétar
Böðvarsson
Höfundur er fulltrúi notenda
á geðsviði LSH.
Kristinn Pétursson: „Endurvinna
gagnagrunn ICES og Hafró“
Þorsteinn Gestsson fjallar um
vímuefni.
Kosningar 2006
www.mbl.is/kosningar
Árni Davíðsson: „Vilja kjósendur
áfram spillingu í stjórn Kópavogs-
bæjar?“
Sigvarður Halldóruson: „For-
varnarmál í Árborg“
Bragi Ingiberg
Ólafsson: „Reykjavíkurflugvöll-
ur“
Sigurlaug G. Ingólfsdóttir: „Til
hvers pólitík og stjórnmála-
flokka?“
Lilja Ragnarsdóttir: „Réttsýni í
fyrirrúmi“
Guðjón E. Jónsson: „Eldri borg-
arar“
Halldór Þormar: „Dagur Vonar,
Dagur Sigurs“
Magnús Helgi Björgvinsson:
„Ég kýs Samfylkinguna í Kópa-
vogi!“
Ragnar Sigurðsson: „Akureyri
áfram í öndvegi“
Haukur Ásgeirsson: „Fylkjum
liði um Kristján Þór“
Friðrik Ingi Óskarsson: „Hug-
renningar um borgarstjórnarmál“
Stefán Þórsson: „Samstæðis-
flokkurinn“
Magnús Helgi Björgvinsson: „Að
meðaltali flytja um 10% íbúa frá
Kópavogi á hverju ári“
Gunnar Einarsson „Traust fjár-
málastjórn – staðreyndir um
miðbæ Garðabæjar“
Einar Kristján Jónsson „Höldum
áfram“
Vignir Bjarnason: „Grafarvogur-
inn“
Guðmundur Örn Jónsson: „Lóð-
irnar í Kópavogi“
Toshiki Toma: „Vinir okkar frá út-
löndum, tökum þátt í kosningun-
um“
Aðsendar greinar á mbl.is
www.mbl.is/greinar
Hlíðasmára 11, Kóp.
sími 517 6460
www.belladonna.is
Réttu stærðirnar