Morgunblaðið - 25.11.2006, Blaðsíða 10

10 LAUGARDAGUR 25. NÓVEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Stefnt að greiðslu
vaxtabóta fyrir áramót
ENDURÁKVÖRÐUN vaxtabóta
skal lokið eigi síðar en 31. desember
nk., samkvæmt frumvarpi um vaxta-
bætur sem samþykkt var sem lög frá
Alþingi í gær. Með lögunum hækkar
lágmark eignaviðmiðunar að frá-
dregnum skuldum til skerðingar á
vaxtabótum um 30%. Það þýðir, svo
dæmi sé tekið, að vaxtabætur hjóna
byrja að skerðast þegar nettóeign
þeirra fer yfir átta milljónir. Þær
falla niður þegar nettóeignin er yfir
12 milljónum.
Stefnt er að því að búið verða
greiða sem flestum, sem hljóta
vaxtabætur vegna þessara laga, fyr-
ir áramót, að sögn Péturs H. Blön-
dal, formanns efnahags- og við-
skiptanefndar Alþingis.
Lögin voru samþykkt með at-
kvæðum stjórnarliða en stjórnar-
andstæðingar sátu hjá. Þeir síðar-
nefndu vildu ganga lengra en
stjórnarliðar og tóku undir gagnrýni
Alþýðusambands Íslands en greint
er frá henni annars staðar í blaðinu í
dag. Sæunn Stefánsdóttir, varafor-
maður efnahags- og viðskiptanefnd-
ar, sagði á Alþingi í gær, að breyt-
ingarnar í lagafrumvarpinu þýddu
um 590 milljóna kr. aukaútgjöld fyrir
ríkissjóð. „Það skiptir máli að við
stöndum vörð um vaxtabótakerfið,“
sagði hún. Jóhanna Sigurðardóttir,
Samfylkingu og Ögmundur Jónas-
son, Vinstri grænum, vísuðu hins
vegar allri ábyrgð á frumvarpinu á
ríkisstjórnina. „Fjöldi fólks sem
vænti leiðréttingar mun annað hvort
fá litlar eða engar greiðslur vaxta-
bóta nú í desember eins og lofað
hafði verið,“ sagði Jóhanna.
Frumvarpið um vaxtabætur var
lagt fram á Alþingi fyrr í vetur. Í því
var gert ráð fyrir að fyrrgreind við-
miðunarmörk myndu hækka um
25%, en meirihluti efnahags- og við-
skiptanefndar hækkaði þau í 30%.
Stjórnarandstaðan vildi ganga lengra en stjórnarliðar
Í HNOTSKURN
»Hækkun fasteignaverðs áárinu varð til þess að
vaxtabætur til fjölda ein-
staklinga féllu niður eða lækk-
uðu.
» Í kjölfar samkomulags viðASÍ lagði ríkisstjórnin
fram frumvarp, þar sem lögð
var til hækkun á viðmið-
unarmörkum vaxtabóta.
»ASÍ og stjórnarandstaðaneru hins vegar ósátt við
niðurstöðuna og vildu ganga
lengra.
PÉTUR H. Blöndal, þingmaður
Sjálfstæðisflokks, greiddi einn þing-
manna í gær atkvæði gegn tillögu
um aukafjárveitingu á fjárlögum
vegna heiðurslauna listamanna.
Stjórnarliðar greiddu atkvæði með
tillögunni en stjórnarandstæðingar
sátu hjá.
Pétur sagði að með fjárveiting-
unni væri verið að greiða atkvæði um
opinbera listastefnu, líkt og gerðist í
einræðisríkjum. Nær væri að heiðra
Björk Guðmundsdóttur söngkonu,
sem ekki þyrfti á fjárstyrk að halda,
með einni krónu á mánuði. „Þar með
fengi hún heiðurinn.“ Hann kvaðst
vera á móti því að hið opinbera segði
„þetta er list og annað er ekki list“.
Samkvæmt fjárlagafrumvarpi
næsta árs, eins og það lítur út eftir
aðra umræðu, er gert ráð fyrir alls
48 milljónum til þeirra sem njóta
heiðurslauna listamanna.
Króna til
Bjarkar
Eftir Örnu Schram
arna@mbl.is
TILLÖGUR meirihluta fjárlaga-
nefndar Alþingis, sem fela m.a. í sér
um 9,5 milljarða útgjaldaaukningu á
næsta ári, miðað við upphaflegt fjár-
lagafrumvarp, voru samþykktar á
Alþingi í gær, með atkvæðum stjórn-
arliða. Þingmenn stjórnarandstöð-
unnar sátu hjá.
Einar Már Sigurðarson, þingmað-
ur Samfylkingarinnar, sagði í at-
kvæðagreiðslu um tillögurnar, að
þær sem og fjárlagafrumvarpið
sjálft, bæru með sér að kosningar
væru á næsta ári. Það biði því nýrrar
ríkisstjórnar að gera raunhæf fjár-
lög fyrir næsta ár. Árni M. Mathie-
sen fjármálaráðherra sagði hins veg-
ar að tillögurnar væru lýsandi fyrir
þá möguleika sem sköpuðust þegar
efnahagslífið fengi að blómstra og
þegar haldið væri með ábyrgum
hætti um ríkisfjármálin. „Þetta er
gott fjárlagafrumvarp og tillögurnar
frá stjórnarmeirihlutanum eru góð-
ar,“ sagði hann. Samkvæmt fjárlaga-
frumvarpinu, eins og það lítur út
eftir aðra umræðu, verður tekju-
afgangur ríkissjóðs nærri níu millj-
arðar á næsta ári.
Sameiginleg tillaga stjórnarand-
stöðunnar um að greiðslur til elli- og
örorkulífeyrisþega hækki um 7,4
milljarða á næsta ári, var hins vegar
felld í atkvæðagreiðslu á Alþingi í
gær, að viðhöfðu nafnakalli. Stjórn-
arandstæðingar greiddu, eins og við
mátti búast, atkvæði með tillögunni
en stjórnarliðar gegn henni. Fjár-
lagafrumvarpinu fyrir árið 2007 var
síðan vísað til þriðju og síðustu um-
ræðu. Gert er ráð fyrir því að hún
fari fram í byrjun desember.
Þingmenn gerðu margir hverjir
grein fyrir atkvæðum sínum í at-
kvæðagreiðslunum í gær um ein-
stakar breytingartillögur við fjár-
lagafrumvarpið. Jón Bjarnason,
þingmaður Vinstri grænna, sagði
m.a. að þótt margt gott væri í frum-
varpinu, skorti enn á fjármagn m.a.
til allmargra heilbrigðisstofnana,
sérstaklega á landsbyggðinni.
Guðjón A. Kristjánsson, formaður
Frjálslynda flokksins, tók í sama
streng. Hann sagði að ýmislegt í
frumvarpinu væri til bóta, en annað
skorti, t.d. auknar fjárveitingar til
sjúkrahússins á Akranesi.
Birkir J. Jónsson, formaður fjár-
laganefndar, sagði að staða ríkis-
sjóðs væri sterk. Þar með væri hægt
að halda áfram að standa vörð um
velferðarkerfið.
Morgunblaðið/ÞÖK
Annir á þingi Þingmenn eru niðursokknir í vinnu sína á Alþingi.
Atkvæðagreiðslur fóru fram í gær um fjárlagafrumvarpið.
Margt gott en
ýmislegt vantar
Tillögur meirihlutans samþykktar
Fjárlagaumræðan hefur veriðáberandi í þingstörfunum ívikunni. Annarri umræðu
um fjárlagafrumvarp næsta árs
lauk með atkvæðagreiðslu á Al-
þingi í gær, en þá voru samþykktar
breytingatillögur meirihluta fjár-
laganefndar þingsins við fjárlaga-
frumvarpið. Stjórnarliðar greiddu
breytingatillögunum atkvæði sitt,
eins og við mátti búast, en stjórn-
arandstæðingar sátu hjá.
Fjárlagafrumvarpið var lagt
fram á Alþingi í byrjun október.
Nákvæmlega fimmtíu og einum
degi síðar lauk fjárlaganefnd um-
fjöllun sinni um frumvarpið. Meiri-
hluti nefndarinnar lagði þá til að
útgjöld ríkissjóðs myndu aukast um
9,5 milljarða á næsta ári, frá því
sem gert var ráð fyrir í frumvarp-
inu. Það þýðir m.ö.o. að útgjöld rík-
issjóðs aukast um 2,7% frá upp-
haflegri áætlun. Sé farið í talnaleiki
má halda því fram að útgjöld rík-
issjóðs hafi aukist um 186 milljónir
á dag, í meðförum þingsins.
Til samanburðar jukust útgjöld
fjárlaga í meðförum þingsins um
6,8 milljarða, fyrir síðasta kosn-
ingaár, þ.e. árið 2003, eða um 2,7%
frá upphaflegu frumvarpi. Ári síð-
ar jukust útgjöld um 2,3 milljarða í
meðförum þingsins eða um 0,8% frá
upphaflegu frumvarpi og árið þar á
eftir jukust útgjöld um 1,8 millj-
arða, eða um 0,6% frá upphaflegu
frumvarpi.
Stjórnarandstaðan hefur m.a.
haldið því fram að frumvarpið og
breytingar meirihlutans beri þess
merki að kosningar séu framundan.
Frekar sé horf til „fjölmiðlaþarfar
einstakra ráðherra“, eins og það
var orðað, en mikilvægi efnahags
þjóðarinnar. Því hafa stjórnarliðar
vísað á bug. Birkir J. Jónsson, for-
maður fjárlaganefndar Alþingis,
sagði t.d. í samtali við mbl.is í vik-
unni að útgjaldatillögur meirihlut-
ans endurspegluðu fjárþörf ýmissa
stofnana. Þá sagði Árni M. Mathie-
sen fjármálaráðherra í viðtali við
blaðamann að „ekkert kosn-
ingamóment“ væri í tillögunum.
Hann benti á að af þessum 9,5 millj-
örðum væru samtals 6 milljarðar
vegna vaxtagjalda og fjármagns-
tekjuskatta. Bein útgjöld til verk-
efna væru því um 3,5 milljarðar.
Þess má geta að stjórnarand-
stæðingar lögðu líka fram tillögur
um aukin útgjöld ríkissjóðs á næsta
ári, þ.e. þeir vildu að greiðslur til
lífeyrisþega hækkuðu um 7,4 millj-
arða. Þær tillögur voru felldar. En
eftir stendur: hafa kosningarnar
áhrif? Svari hver fyrir sig.
Dýrar kosningar?
ÞINGBRÉF
Arna Schram
arna@mbl.is
ÞRÍR þingmenn
Samfylkingarinn-
ar hafa að nýju
lagt fram á Al-
þingi frumvarp
um að lög um
stimpilgjöld verði
felld brott. Fyrsti
flutningsmaður
er Margrét Frí-
mannsdóttir.
Meðflutnings-
menn eru Jóhanna Sigurðardóttir og
Össur Skarphéðinsson.
Í greinargerð frumvarpsins segir
m.a. að skattheimta á borð við inn-
heimtu stimpilgjalda hafi verið á
hröðu undanhaldi í OECD-ríkjum
síðustu áratugi. Slík skattheimta
hafi neikvæð áhrif. Til dæmis mis-
muni hún aðilum innnanlands og
veiki samkeppnisstöðu íslenskra fyr-
irtækja gagnvart erlendum. „Eins
og íslenskt viðskiptaumhverfi hefur
þróast er óhætt að halda því fram að
stimpilgjöldin séu bein samkeppnis-
hindrun fyrir íslensk fjármálafyrir-
tæki sem og íslenska útgefendur
verðbréfa. Þá er einnig á það að líta
að stimpilgjöld geta lagst mjög
þungt á þá sem kaupa sér húsnæði,
sérstaklega þá sem eru að festa sér
húsnæði í fyrsta sinn og þurfa að
teygja sig svo langt sem þeir geta,
t.d. ungt barnafólk.“ Þá benda flutn-
ingsmenn jafnframt á að óeðlilegt sé
að við skuldbreytingar á lánum sem
fjölskyldur hafa tekið sé stimpilgjald
innheimt hvað eftir annað. „Þarna er
á ferðinni gjaldtaka sem er umfram
það sem þjónustan kostar,“segir
m.a. í greinargerðinni.
Vilja afnema
stimpilgjöld
Margrét
Frímannsdóttir