Morgunblaðið - 25.10.2007, Side 51

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 25. OKTÓBER 2007 51
Stærsta kvikmyndahús landsins
Syndir Feðranna kl. 6 - 8 - 10 B.i. 12 ára
Good Luck Chuck kl. 8 - 10:20 B.i. 14 ára
The Kingdom kl. 5:40
Heima - Sigurrós kl. 6 - 10:20
Veðramót kl. 5:40 - 8 - 10:20 B.i. 14 ára Miðasala á
HVERNIG STÖÐVAR ÞÚ ÓVIN SEMER
ÓHRÆDDUR VIÐ AÐ DEYJA?
FRÁ FRAMLEIÐANDANUM
MICHAEL MANN
OG LEIKSTJÓRANUM
PETER BERG
eeee
“MARGNÞRUNGIN
SPENNUMYND
MEÐ ÞRUMUENDI„
EMPIRE
Sýnd kl. 5:40, 8 og 10:20 B.i. 16 ára
FRÁ FRAMLEIÐANDANUM
MICHAEL MANN
OG LEIKSTJÓRANUM
PETER BERG
eeee
“MARGNÞRUNGIN
SPENNUMYND
MEÐ ÞRUMUENDI„
EMPIRE
HVERNIG STÖÐVAR ÞÚ ÓVIN SEM ER ÓHRÆDDUR VIÐ AÐ DEYJA?
eeeee
- FBL
eeeee
- BLAÐIÐ
eeeee
“HEIMA ER BEST”
- MBL
eeeee
“MEÐ GÆSAHÚÐ AF
HRIFNINGU”
- DV
eeeee
- Q
“TOP 10 CONCEPT
FILMS EVER”
- OBSERVER
eeee
- EMPIRE
eeeee
- L.I.B, TOPP5.IS
Sími 530 1919
www.haskolabio.is
Mögnuð heimildarmynd, sem segir örlagasögu drengjanna,
sem vistaðir voru á Breiðavík á árunum 1952-1973.
HANN BEIÐ ALLT
SITT LÍF EFTIR
ÞEIRRI RÉTTU...
VERST AÐ HANN
BEIÐ EKKI VIKU
LENGUR
FRÁBÆR GRÍNMYND FRÁ LEIKSTJÓRUM
"THERE´S SOMETHING ABOUT MARY"
-bara lúxus
Sími 553 2075
Sýnd kl. 5:40, 8 og 10:20 B.i. 12 ára
www.laugarasbio.is
Kauptu bíómiða í Háskólabíó á Kauptu bíómiða í Háskólabíó á
Sýnd kl. 5:30, 8 og 10:30 B.i. 16 ára
eeee
„Syndir feðranna
dregur engan á tálar
með tilfinningalegu
klámi eða ofsafengnu
fári fjölmiðlanna...
Kröftug og átakanleg
samfélagsádeila...
...vel unnin heimildar-
mynd sem nýtur þess
tíma sem hún fékk til
að þroskast.“
- R. H. – FBL
eeee
„Nálgun leikstjóranna er
afar fagleg og það sama má
segja um myndina í heild.“
- DV
eeee
„Uppbygging myndarinnar er mjög
snyrtileg. Allt frá kynningunni til
endalokanna er passað upp á það
að ofbjóða ekki áhorfendum“
- A. S. - MBL
TOPPMYNDIN
Á ÍSLANDI Í DAG
eeee
„ein af betri heimildamyndum
sem gerð hefur verið á Íslandi“
- G.H.J., Rás 2
Sagan sem mátti ekki segja.
eeee
- B.B., PANAMA.IS
m.a. besta mynd ársins, besti leikstjóri
ársins og besta handrit ársins
11 tilnefningar til Edduverðlauna
Þegar menn slá inn nafninu BernardScudder í Gegni, samskrá íslenskrabókasafna, koma upp tæplega þrjú
hundruð færslur frá síðustu tveimur ára-
tugum. Þegar nánar er að gáð sjáum við að
Bernard Scudder hefur þýtt sögur, kvæði,
sýningaskrár, Íslandslýsingar og margt
fleira, allt frá Hávamálum til Arnaldar
Indriðasonar. Hann hefur þýtt margt ann-
að yfir á móðurmál sitt, ensku, og er einn
af mikilvirkustu og vönduðustu þýðendum
á það heimsmál sem íslenskir höfundar og
íslensk þjóð hafa við notið.
  
Íslensk menning með sínar 300 þúsundnúlifandi sálir og arfleifð genginna í
kynslóða malnum hefur lengst af ekki ver-
ið hávær í alheimi og hefur það verið
vegna tungumálsins sem gefið hefur okkur
hornsteininn að þeirri sjálfsmynd sem við
búum við. Sú einangrun var rofin með rit-
um latínumanna um Ísland og þýðingum á
latínu og önnur erlend mál og það er enn
helsta leiðin fyrir Íslendinga til að taka
þátt í hinum stóra heimi á eigin for-
sendum; hverfi þýðingarnar þýðir það um
leið að hinn sami hornsteinn sjálfsmynd-
arinnar er horfinn.
  
En þótt sjálfsmyndin sé byggð á íslensk-unni er hún ekki til mikils ef hún sést
ekki utan heimatúnsins, heimskt er heima-
alið barn segir máltækið, og sjálfsmyndin
er ófullkomin án annarra, hún er já líka
fyrir þá. Þannig eru manneskjur eins og
Bernard Scudder ekki aðeins ómissandi til
að miðla íslenskri menningu á erlendu
máli, heldur auðga þær sjálfar íslenska
menningu með verkum sínum og speglun
hennar í hinum erlenda menningarheimi.
  
Þannig öðlaðist ég dýpri skilning á ljóð-inu Stórborg eftir Hannes Pétursson
við lestur þýðingarinnar eftir Bernard
Scudder undir titlinum Metropolis, ljóði
um einsemd í framandi stórborg, framandi
heimi sem um leið opnast út í nýjar víddir:
I find my way out, an open path leading
to another context, the larger, more complex whole
of a labyrinth where no one knows what’s at the
centre.
Við sitjum að vissu leyti öll ein inni í völ-
undarhúsi og reynum að sleppa án þess að
reyna að nota útgönguleiðina sjálfa eins og
ljóðið segir í öðru erindi, en lok þess hér
segja okkur að til sé annað og stærra sam-
hengi, völundarhús vissulega líka, en
innsta miðja þess með hinum ógnvekjandi
Mínótár er týnd, en kannski ekki horfin.
  
Þannig þýddi Bernard Scudder ljóð umeinsemd í völundarhúsi alheims, um
sammannlega reynslu þeirra sem brotist
hafa út úr sínu þrönga völundarhúsi og
fundið annað, stærra samhengi; um leið
fann hann fyrir okkur Íslendinga, íslenska
menningu, skáldskap, listir, landslag, leið-
ir að hinu stóra samhengi hins enskumæl-
andi heims og gerði okkur þannig virkari
þátttakendur á því sviði en við hefðum
nokkurn tíma annars orðið. Nú er hann
látinn og með honum ein skærasta rödd ís-
lenskrar menningar í hinum enskumæl-
andi heimi og þótt víðar væri leitað.
gautikri@hi.is
Bernard Scudder
Að störfum „Þannig eru manneskjur eins og Bernard Scudder ekki aðeins ómissandi til að miðla ís-
lenskri menningu á erlendu máli, heldur auðga þær sjálfar íslenska menningu með verkum sínum og
speglun hennar í hinum erlenda menningarheimi.“
AF LISTUM
Gauti Kristmannsson
»Nú er hann látinn og meðhonum ein skærasta rödd
íslenskrar menningar í hin-
um enskumælandi heimi og
þótt víðar væri leitað.