Morgunblaðið - 20.12.2007, Qupperneq 18

18 FIMMTUDAGUR 20. DESEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
MENNING
LISTTÍMARITIÐ Art World nefnir
verk Birgis Snæbjarnar Birg-
issonar, á Bridge Art Fair-
kaupstefnunni í London, meðal
þeirra áhugaverðari á nýliðnum
kaupstefnum þar í borg. Bridge Art
Fair var haldin á sama tíma og kaup-
stefnurnar Frieze, Zoo, Year07 og
Pulse, en Frieze er sú langstærsta.
Blaðamaður Art World, Paul
Cary-Kent, telur upp 20 myndlist-
armenn sem honum þótti bera af á
þessum kaupstefnum og er Birgir sá
15. í röðinni, á eftir ekki ómerkari
málara en Dirk Skreber. Richard
Prince er fyrstur í röðinni.
Blaðamaður segir þau ummæli
þingmannsins Diane Abbott að „of
margar ljóshærðar hjúkrunarkonur
séu að störfum á breskum spítölum –
aðallega frá Finnlandi og Póllandi“
hafa orðið Birgi að innblæstri og
kveikt áhuga hans fyrir staðal-
ímyndum.
Reyndar er Birgi breytt í kven-
mann, sagt að verk „hennar“ beini
athygli að þörf mannsins fyrir að
„fela raunveruleikann bak við full-
komna ímynd hreinleikans“. Meðal
verkanna séu myndir af Ungfrú
Heimi frá 1956-2006, svo fíngerðar
að þær varla sjáist.
Galleristi Birgis í Gallery Boreas
sýndi verk hans á Bridge Art Fair,
fimm olíumálverk á pappír af feg-
urðardrottningum í anda olíu-
málverka á striga, sem sýnd eru um
þessar mundir á Kjarvalsstöðum.
Art World er nýtt breskt tímarit
um myndlist og hlýtur að teljast afar
jákvætt fyrir Birgi að komast í fyrr-
nefnda upptalningu, í ljósi þess að
verk hundraða ef ekki þúsunda
myndlistarmanna eru til sýnis á
kaupstefnum í London á haustin.
Birgir vekur
athygli
Meðal þess besta á
kaupstefnum í London
Fegurðardrottningar Birgir við
eitt verka sinna á Kjarvalsstöðum.
METROPOLITAN-listasafnið í
New York hlaut veglega gjöf fyrir
skömmu úr dánarbúi bandaríska
ljósmyndarans
Diane Arbus. Má
þar nefna ljós-
myndavélar og
önnur tæki og
áhöld til ljós-
myndunar, dag-
bækur, bækur og
fjölskyldumynd-
ir. Allt var þetta
til sýnis í safninu
fyrir tveimur ár-
um þegar list Arbus og ævi voru
gerð ítarleg skil.
Auk þessa mun safnið fá að gjöf
hundruð ljósmynda sem Arbus tók
snemma á listamannsferlinum, film-
ur og kontakta (snertiprent) af um
7.500 filmum.
Safnið keypti nýlega 20 ljós-
myndir úr hópi þeirra sem taldar
eru þær allra bestu eftir Arbus.
Meðal þeirra eru Russian Midget
Friends og Woman with a Veil on
Fifth Avenue, NYC. Verkin keypti
safnið af Fraenkel-galleríinu í San
Francisco, sem sér um sölu á verk-
um Arbus fyrir dætur hennar, Amy
og Doon.
Stór gjöf úr
búi Arbus
Diane Arbus
ung að árum.
ÞJÓÐMINJASAFN Íslands
hefur gefið út bók með grein-
um og ljósmyndum Þórs
Magnússonar, Á minjaslóð.
Þetta er safn ritgerða og ljós-
mynda sem gefið var út í tilefni
sjötugsafmælis höfundar hinn
18. nóvember sl. Greinarnar
eru frá löngum starfsferli Þórs
og spanna efni sem tengist silf-
ur- og gullsmíði, fornleifum,
byggingarsögu, útskurði, þjóð-
háttum, bókbandi, minningarmörkum og sagna-
þáttum. Sýnishorn úr merku ljósmyndasafni
Þórs, sem varðveitt er í Þjóðminjasafni Íslands, er
einnig birt í bókinni. Þá er þar heildarritaskrá
Þórs, skrif frá tímabilinu 1959-2007.
Bókmenntir
Á minjaslóðum
Þórs Magnússonar
Kápa bókarinnar
Á minjaslóð.
SAMNINGAR hafa náðst við
þýska forlagið S. Fischer Ver-
lag og danska risann Gyld-
endal um útgáfu á nýrri skáld-
sögu Kristínar Marju
Baldursdóttur, Óreiðu á striga,
strax á næsta ári. Höfðu bæði
forlögin beðið útgáfu bók-
arinnar á Íslandi með eft-
irvæntingu, þar sem fyrri bók
Kristínar Marju, Karitas án
titils, hafði náð einstaklega
góðum árangri í báðum löndunum. Allmargir er-
lendir útgefendur sýndu Óreiðu á striga áhuga á
bókamessunni í Frankfurt í haust og eru samn-
ingaviðræður um útgáfuréttinn langt komnar við
aðila í Hollandi, Frakklandi og Noregi.
Bókmenntir
Beðið með
eftirvæntingu
Kristín Marja
Baldursdóttir
SÖNGHÓPURINN Reykja-
vík 5 heldur sína árlegu jóla-
tónleika í kvöld. Sönghópinn
skipa þau Aðalheiður Þor-
steinsdóttir, Gísli Magnason,
Hera Björk Þórhallsdóttir,
Kristjana Stefánsdóttir og
Þorvaldur Þorvaldsson.
Með þeim leika hljóðfæra-
leikararnir Eyþór Gunn-
arsson, Gunnar Hrafnsson og
Scott McLemore. Flutt verða
jólalög úr ýmsum áttum, allt frá hátíðlegum jóla-
sálmum til amerískrar jólasveiflu.
Tónleikarnir eru haldnir í Fríkirkjunni í
Reykjavík og forsala aðgöngumiða er á midi.is.
Tónleikarnir hefjast klukkan 20.30.
Tónlist
Reykjavík 5 með
árlega jólatónleika
Þorvaldur
Þorvaldsson
Eftir Ingveldi Geirsdóttur
ingveldur@mbl.is
ÁLFTAGERÐISBRÆÐUR eru
sannir Skagfirðingar, það fer ekki á
milli mála á nýjustu plötu þeirra,
Álftagerðisbræður tvítugir – Skála
og syngja, sem hefst einmitt á laginu
„Skála og syngja“ og lýkur á „Höld-
um gleði hátt á loft“.
„Það var erfiðast að taka upp
fyrsta og seinasta lagið á disknum
því þegar það átti að fara að syngja
þessi lög eftir skrifuðum nótum fór
það að flækjast fyrir okkur, hver
vildi syngja með sínu nefi enda þess-
ar vísur oftast sungnar á óformlegri
hátt í góðra vina hópi,“ segir Gísli
Pétursson, næstyngsti Álfagerð-
isbróðirinn, og hlær.
„Við höfðum það í huga við laga-
valið á diskinum að allir gætu sungið
með og jafnvel dansað. Þetta eru lög-
in sem eru sungin inn á klósetti í
Miðgarði og slíkt. Diskurinn er samt
í sama anda og okkar fyrri verk þó að
hann innhaldi kannski meira af
gömlum sönglögum.“
Spurður hvers vegna þeir hafi ekki
sungið „þjóðsöng“ þeirra Skagfirð-
inga, „Skála og syngja“, fyrr inn á
disk svarar Gísli að það lag hafi ein-
hvern veginn alltaf verið partítengt
og því kannski ekki þótt viðeigandi.
Aldrei á vísan að róa
Skála og syngja er fjórði diskurinn
sem kemur frá þeim bræðrum. Með
honum fylgir kvikmynd um þá auk
þess sem plötuumslagið er skreytt
með nýjum og gömlum myndum frá
ævi þeirra og upplýsingum um hvern
og einn. Spurður hvort þessi diskur
sé einhverskonar uppgjör segir Gísli
að það geti vel verið. „Við erum að
verða gamlir svo það er aldrei á vísan
að róa með það í sjálfu sér, það má
alveg eins reikna með því að þetta
verði lokapunkturinn í útgáfu. En
það má kannski aldrei segja aldrei.“
Kvikmyndin sem fylgir með á
mynddiski er 45 mínútna löng. Það
er Gísli Sigurgeirsson sem gerði
myndina, safnaði saman gömlum og
nýjum upptökum með söng þeirra
bræðra, tók viðtöl við þá og sam-
ferðamenn þeirra, auk þess sem
finna má gamanmál og kveðskap í
myndinni.
„Við hefðum aldrei farið út í kvik-
myndagerð ef nafni minn hefði ekki
hvatt okkur til þess,“ segir Gísli og
bætir blaðamaður við að þetta auka-
efni ætti nú að gleðja aðdáendurna.
Gísli hlær og segir það rétt svo fram-
arlega sem þeir eigi mynddiskaspil-
ara, því hörðustu aðdáendurnir séu
margir hverjir orðnir ansi fullorðnir.
Ekki sígaulandi
Gísli er bóndi í Álftagerði og spurð-
ur hvernig þetta söngstúss fari með
búskapnum segir hann það ganga
ágætlega.
„Búið lendir þá bara á þeim sem
heima sitja. Ég er nú bara með sauðfé
þannig að það gengur alveg. Við tók-
um einn þriggja daga túr um daginn,
en annars er þetta yfirleitt bara dags-
stund sem ég þarf að fara frá,“ segir
Gísli og kveðst ekkert vera kominn
með leið á því að syngja opinberlega.
„Þetta er alltaf gaman þegar komið
er á staðinn. Okkur hefur tekist vel
að skapa stemningu og það er gaman
að vera innan um ánægt fólk.“
Aðspurður segir Gísli ekkert
ákveðið vera í uppáhaldi hjá sér að
syngja heldur fari allt eftir stemning-
unni hverju sinni.
„Ég hef mjög gaman af því að
syngja í góðra vina hópi þar sem hver
syngur með sínu nefi, svo er ég í
karlakórnum Heimi og kirkjukór
Víðimýrarsóknar,“ segir Gísli og tek-
ur alveg fyrir það að hann sé raulandi
heima við. „Ég er vita frír við það.
Hvíli mig bara á milli enda væru allir
komnir með grænar bólur af því ef
maður væri sígaulandi.“
Tíu ár að fara í gang
Tuttugu ár eru síðan bræðurnir
fjórir sungu fyrst saman opinberlega,
en það var 3. október árið 1987 þegar
faðir þeirra, Pétur Sigfússon, var
borinn til grafar. „Sigfús og Pétur
höfðu verið að syngja við jarðarfarir
og við hinir með karlakórnum og þeg-
ar faðir okkar var jarðsettur sagði
móðir okkar að við gætum alveg eins
sungið yfir honum eins og hverjum
öðrum og það var kveikjan að kvart-
ettinum. Þetta vatt upp á sig og vinir
og kunningjar fór að minnast á að við
þyrftum endilega að gera meira af
þessu. Það tók okkur tíu ár að komast
í gang og fyrsti diskurinn leit svo
dagsins ljós fyrir ellefu árum. Við
bjuggumst samt ekkert við því að
þetta færi svona og við værum ennþá
að í dag.“
Gísli segir að Skála og syngja hafi
átt að koma út 3. október en þeir hafi
verið aðeins seinni en þeir ætluðu sér
og upptökum hafi lokið þann dag.
Þeir hafa fylgt disknum eftir með
tónleikahaldi nú í jólamánuðinum og
geta ekki kvartað undan minnkandi
vinsældum, því þessi fjórði diskur
Álftagerðisbræðra hefur nú náð gull-
plötusölu.
Tuttugu ár eru síðan Álftagerðisbræður sungu fyrst saman opinberlega
Skála og syngja í Skagafirði
SIGFÚS, Pétur, Gísli og Óskar Péturssynir sungu í fyrsta skipti saman op-
inberlega sem kvartett við jarðarför föður síns, Péturs Sigfússonar, 3.
október árið 1987. Það var móðir þeirra, Sigrún Ólafsdóttir, sem bað þá
um að syngja við jarðarförina og gegndu þeir henni sem endranær. Nú er
kominn út fjórði geisladiskurinn með þeim bræðrum frá Álftagerði.
Sungu fyrst saman 1987
Eftir Bergþóru Jónsdóttur
begga@mbl.is
Í GÆR afhenti japanska sendiráðið á Íslandi
Landsbókasafni Íslands – háskólabókasafni bóka-
gjöf fyrir hönd Upplýsingamiðstöðvar Japans –
Japan Foundation. Motokatsu Watanabe fylgdi
gjöfinni úr hlaði með því að ávarpa gesti og segja
frá Japan Foundation, en Ingibjörg Sverrisdóttir
landsbókavörður flutti þakkarávarp fyrir hönd
safnsins. „Japan Foundation er með áætlun í
gangi um gjafir til bókasafna víða um heim,“ sagði
Ingibjörg í samtali við Morgunblaðið í gær.
„Bókagjafirnar eru tengdar menningarstarfsemi
eða kennslu, en japanskur kennari hefur verið
starfandi við Háskóla Íslands í nokkur ár.“
Á þessu ári gefa Japanar bækur til 165 stofnana
í 76 löndum. Framhald er á gjöfinni að sögn Ingi-
bjargar, og sækja stofnanirnar árlega um viðbót
við bókakostinn, og vísa þá í þá starfsemi sem er
hvatinn að gjöfinni – en hér er það fyrrnefnd jap-
önskukennsla í Háskólanum. Safnið hefur þegar
fengið 260 bækur frá Japan Foundation, í þetta
skiptið 76 bækur. „Þetta eru bækur um Japan,
japönsku þjóðina, menningu hennar, bókmenntir,
trúarbrögð og tungu. Í þetta sinn fengum við
mjög góða alfræðiorðabók. Bækurnar eru á
ensku, japönsku og jafnvel með japönsku letri fyr-
ir þá sem eru að læra málið. Við skráum bæk-
urnar og flokkum og þær ganga inn í annan bóka-
kost í safninu. Þetta verður ekki sérstakt japanskt
safn, og vonandi verða miklu fleiri en nemar í jap-
önsku sem nota bækurnar. Þær eru fyrir alla þá
sem vilja kynna sér Japan og japanska menningu.
Japanarnir leggja mikla áherslu á að bækurnar
nýtist einnig atvinnulífinu og fyrirtækjum. Það er
beggja hagur að það sé fólk í báðum löndum sem
hafi innsýn í menningu og tungu hvers annars.“
Japanar gefa okkur bækur
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Bókagjöfin Fulltrúar Landsbókasafns og jap-
anska sendiráðsins við bókakostinn góða.
Söngelskir Frá vinstri má sjá Álftagerðisbræðurna Sigfús, Óskar, Pétur
og Gísla í hljóðveri í haust að taka upp nýjasta diskinn, Skála og syngja.
♦♦♦