Morgunblaðið - 19.04.2008, Blaðsíða 18

18 LAUGARDAGUR 19. APRÍL 2008 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Eftir Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
NIÐUR með Bretana! Niður með þá
sem vilja stela landinu okkar!“ sagði
Robert Mugabe, forseti Simbabve, í
hátíðarræðu sem hann hélt í gær á
útifundi í tilefni af því að 28 ár voru
liðin frá því landið hlaut sjálfstæði
frá Bretum. Forsetinn, sem er 84
ára, fordæmdi einnig leiðtoga stjórn-
arandstæðinga í landinu.
„Pólitísk saga okkar er vel þekkt
en með tímanum finnum við fyrir
meiri þörf til að minna á hana,“ sagði
Mugabe. Forsetinn hefur oft höfðað
til haturs á nýlendustefnu Breta og
gerði það óspart í gær. Hann hefur
m.a. sakað stjórnarandstöðuna um
að vera á mála hjá Bretum sem vilji
leggja landið á ný undir sig.
Mugabe hefur verið forseti lands-
ins síðan það hlaut sjálfstæði. Bretar
réðu yfir svæðinu, þáverandi Róde-
síu, í nokkra áratugi, síðar hrifsaði
lítill minnihluti hvítra innflytjenda
völdin. Hann stýrði landinu í mörg ár
en varð loks að láta í minni pokann.
Um var að ræða fyrstu opinberu
ræðu Mugabe eftir umdeildar kosn-
ingar sem fram fóru 29. mars. Úrslit-
in hafa ekki verið birt þrátt fyrir
áskoranir stjórnarandstæðinga og
erlendra ríkja og hefur yfirkjör-
stjórn, sem segir að grunur leiki á
um kosningasvindl, ákveðið að láta
endurtelja í mörgum kjördæmum. Í
flestum þeirra tapaði flokkur Muga-
bes fyrir stjórnarandstöðunni sem
náði meirihluta á þingi. Stjórnarand-
staðan telur einnig að frambjóðandi
hennar, Morgan Tsvangirai, hafi
unnið Mugabe í forsetakjörinu.
Vopnafarmur frá Kína
Margir óttast að til átaka geti
komið ef Mugabe reynir að sitja
áfram. Simbabve á ekki land að sjó.
Verkalýðssamtök og kirkjunnar
menn í Suður-Afríku virtust í gær
hafa hindrað að skip með vopn frá
Kína til herja Simbabve, sem af-
ferma átti í hafnarborginni Durban,
fengi afgreiðslu og sigldi það loks úr
höfn. Bent var á að ábyrgðarlaust
væri að leyfa flutningana þar sem
ástandið væri svo eldfimt í Sim-
babve. Stjórn Thabo Mbekis forseta
vildi þó ekki skipta sér af málinu en
dómari tók loks af skarið.
Reuters
Harðorður Mugabe flytur ræðu
sína í höfuðborginni Harare í gær.
Mugabe fordæmir
stjórnarandstöðuna
Skip með vopnafarm frá Kína sem flytja átti um S-Afríku til
Simbabve ekki affermt vegna mótmæla verkalýðsfélaga
„OKKUR er mjög létt. Oliver litli er
við góða heilsu og hann svaf vel í
nótt,“ sagði Raymond Chaanhing,
faðir fimm ára drengs sem lögreglan
á Norður-Sjálandi í Danmörku frels-
aði úr klóm ræningja á fimmtudags-
kvöld. Þá hafði Oliver verið í haldi
ræningjanna í um 26 klukkustundir.
„Við reynum að sýna honum eins
mikla umhyggju og mögulegt er.
Hann hefur orðið fyrir miklu áfalli
og var hræddur en er nú byrjaður að
tjá sig um það sem gerðist,“ hafði
Jyllandsposten eftir föður Olivers.
Fjölskyldan nýtur nú aðhlynningar
sálfræðings til að vinna úr áfallinu.
Sjötti maðurinn var handtekinn
vegna málsins í gær og eru nú fimm
karlmenn og ein kona í haldi lög-
reglu. Þau eru sökuð um að hafa
rænt drengnum auk þess að hafa
hótað ömmu hans því símleiðis að
hann yrði drepinn myndi hún ekki
borga hátt lausnargjald, að því kem-
ur fram í Jyllandsposten.
Amma Olivers, Elizabeth Chaan-
hing stofnaði fyrsta veitingastað
fjölskyldunnar sem nú á þrjá slíka í
Kaupmannahöfn, m.a. Kínverska
turninn í Tívolí og Dragon House á
Bakkanum.
Lögreglan á Norður-Sjálandi fór í
gær með einn hinna ákærðu á fund
ömmu Olivers á einum veitingastað
fjölskyldunnar, Shangri-La.
Ræddi við ömmu Olivers
Samkvæmt frásögn Jyllands-
posten var maðurinn, sem er á
miðjum þrítugsaldri, látinn setjast í
eitt horn veitingastaðarins og eftir
stutta stund settist amma Olivers
gegnt honum. Þau ræddu saman
nokkra stund þar til Elizabeth gekk
á brott. Lögreglumenn færðu svo
manninn í handjárnum út í bíl en yf-
irmenn rannsóknarinnar vildu ekki
tjá sig um málið, að sögn Politiken.
Einn hinna ákærðu játaði sig sek-
an í gær, aðrir höfnuðu ásökununum
eða vildu ræða við lögfræðinga sína.
Lögreglan telur að fleiri vitorðs-
menn gangi lausir og verður rann-
sóknum því haldið áfram.
Barnsránið í rannsókn
 Danska lögreglan hefur handtekið sex manns vegna ráns-
ins á Oliver litla  Einn hefur þegar játað aðild að málinu
Í HNOTSKURN
»Oliver var rænt fyrir utanleikskóla norður af Kaup-
mannahöfn á miðvikudag en var
bjargað á fimmtudagskvöld.
»Ræningjarnir vildu beita fjöl-skyldu Olivers fjárkúgun og
hótuðu því að hann yrði drepinn
yrði lausnargjald ekki greitt.
KÍNVERJAR í borginni Qingdao í Shandong-héraði
brenna franska fánann við Carrefour-stórmarkað í
gær. Fjölmiðlar í Kína, sem allir eru undir beinni eða
óbeinni stjórn yfirvalda, hafa hvatt reiða borgara til að
hlusta ekki á kröfur ákafra þjóðernissinna um að svara
stuðningi erlendis við kröfur Tíbeta um breytta stefnu
með því að sniðganga erlend fyrirtæki. Betra sé að ein-
beita sér að því að efla sem mest efnahaginn.
Reuters
Brenna franska fánann í Kína
FJÖLDI rússneskra milljarðamær-
inga í dollurum hefur tvöfaldast á
einu ári og eru þeir nú orðnir 110
að því er segir í rússneskri útgáfu
tímaritsins Forbes. Ástæðuna fyrir
þessa aukningu segir tímaritið vera
gífurlega hækkun verðs á nátt-
úrulegum auðlindum Rússlands.
Efstur á lista tímaritsins var
málmjöfurinn Oleg Deripaska en
auðæfi hans munu hafa aukist um
11,8 milljarða bandarískra dollara
á liðnu ári, sem samkvæmt útreikn-
ingum tímaritsins reynast vera
rúmlega 1,3 milljónir dollarar á
mínútu. Heildarauðæfi Deripaska
nemi nú rúmum 28,6 milljörðum
dollara eða rúmum tvö þúsund
milljörðum íslenskra króna.
Roman Abramovítsj sem á síð-
asta ári var efstur á listanum bætti
„aðeins“ við sig rúmum 5 millj-
örðum dollara
frá því í fyrra
skv. Forbes.
Tímaritið mat
eigur Abramo-
vítsj á rúma 24,3
milljarða dollara.
Eigandi stál-
framleiðslufyr-
irtækisins Se-
verstal, Alexei
Mordasjov, var í öðru sæti listans
með eigur upp á 24,5 milljarða doll-
ara.
Efstu sæti listans voru skipuð
málmjöfrum sem virðast ætla að
ýta olíujöfrum út.
Í bandarískri útgáfu Forbes
tímaritsins í mars sl. segir að í
Moskvu búi nú 74 milljarðamær-
ingar sem séu fleiri en búi í nokk-
urri annarri borg í heiminum.
Milljarðamæringum fjölgaði
um helming í Rússlandi
Oleg Deripaska
BENEDIKT 16.
páfi ávarpaði
allsherjarþing
Sameinuðu þjóð-
anna í New York
í gær og sagði
brýnt að efla
mannréttindi og
forðast einhliða
aðgerðir. „Frum-
skylda sérhvers
ríkis er að vernda borgara sína fyr-
ir grófum og viðvarandi brotum
gegn mannréttindum,“ sagði páfi.
„Séu ríki ófær um að tryggja slíka
vernd verður alþjóðasamfélagið að
grípa inn og nota þau lagalegu ráð
sem fyrir hendi eru í sáttmála Sam-
einuðu þjóðanna.“
Páfi varaði einnig við því að
menn útvötnuðu mannréttindi með
því að segja að þau gætu verið af-
stæð en ekki almenn og algild.
Benedikt 16. er í sinni fyrstu
heimsókn til Bandaríkjanna eftir að
hann tók við embætti fyrir þremur
árum. Hann hvatti til þess að
fulltrúar ólíkra menningarheima
ræddust við til að fyrirbyggja og
eyða ágreiningi. Mikilvægt væri að
efla samstöðu allra gagnvart
vandamálum og hættum, aldrei
mætti hunsa færi á samræðum
deiluaðila.
Mannrétt-
indi séu efld
Benedikt 16. páfi
EVRÓPURÁÐIÐ í Strassborg sam-
þykkti á miðvikudag eftir langar
umræður ályktun þar sem hvatt er
til þess að í öllum aðildarríkjunum
47 sé konum tryggður réttur til
„öruggrar og lögmætrar“ fóstur-
eyðingar sem greidd verði af rík-
inu. Atkvæði féllu 102-69. Fulltrúar
Póllands og fleiri kaþólskra landa
beittu sér ákaft gegn tillögunni.
Fóstureyðing er ólögleg eða
mjög sjaldan leyfð í sumum aðild-
arríkjunum, þ.á m. Póllandi, An-
dorra, Mónakó og á Möltu. Tekið er
fram í samþykktinni að fóstureyð-
ingu megi aldrei nota sem getn-
aðarvörn.
Megi eyða fóstri
BANDARÍKIN og Evrópusam-
bandið hvöttu í gær Rússa til að
ógilda ákvörðun á miðvikudag um
að auka samstarf við aðskiln-
aðarsinna í georgísku héruðunum
Abkhazíu og Suður-Ossetíu í óþökk
stjórnvalda í Tbilisi. Georgíumenn
hafa mótmælt eindregið ákvörðun
Rússa og segja þá vilja innlima um-
rædd héruð.
Giorgi Baramidze, aðstoð-
arforsætisráðherra Georgíu, fór til
Brussel í gær til að biðja um stuðn-
ing Atlantshafsbandalagsins og
ESB. Utanríkisráðuneytið í Wash-
ington minnti Rússa á fyrri yfirlýs-
ingar um að þeir myndu virða full-
veldi og landamæri Georgíu.
Styðja aðskilnað
NORSKA stjórnin hefur lagt fram tillögu á
þingi um að kaup á vændi verði gerð refsi-
vert athæfi en sams konar lög hafa verið
sett í Svíþjóð. Munu lögin gilda um norska
ríkisborgara hvort sem þeir kaupa vændi í
landinu sjálfu eða utan þess og viðurlög
verða allt frá sektum upp í 10 ára fangelsi.
„Fólk er ekki söluvara,“ sagði Knut
Storberget dómsmálaráðherra þegar hann
kynnti tillöguna. Markmiðið er að gera
viðskiptavinina ábyrga fyrir hegðun sinni
en þeir eru oftast karlar. Stjórnarflokk-
arnir njóta stuðnings Kristilega þjóð-
arflokksins við tillöguna.
Vændiskaup
refsiverð í Noregi
Níkósía. AFP.| Fulltrúar á vegum Sameinuðu þjóðanna hófu í gær undirbún-
ing fyrir sáttaumleitanir Tyrkja og Grikkja á Kýpur.
Friðarviðræður eiga að hefjast í júní næstkomandi og eiga vinnuhópar og
sérhæft starfsfólk SÞ að tryggja sem bestan árangur.
Um 130 sérfræðingar munu hafa umsjón með málum eins og valdskipt-
ingu, öryggismálum, skiptingu landsvæðis, málum er varða Evrópusam-
bandið og efnahagsmálum.
Einnig verður tekið á því sem snertir daglegt líf fólks eins og glæpum, við-
skiptum, menningararfleifð og heilsuvernd.
Bjartsýni á framtíðina
Nokkur bjartsýni ríkir á Kýpur og eru vonir bundnar við að með viðræð-
unum í júní verði loks bundinn endi á deilur og aðskilnað Tyrkja og Grikkja á
eyjunni en hún hefur verið tvískipt í 34 ár.
Nýr forseti Kýpur, Demetris Christofias, náði kjöri í febrúar síðastliðnum
og hleypti það nýju blóði í friðarumleitanir en Christofias og Mehmet Ali Tal-
at, leiðtogi Kýpur- Tyrkja, náðu fljótt samkomulagi um að hefja viðræður.
Viðræður á Kýpur undirbúnar
STUTT