Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1995, Blaðsíða 57
VÍKINGUR
lagi, en vildum samt fylgjast með
tilraunaveiðum. Þar kom í ljós að
aflinn hafði ekki aukist að neinu
marki en mikið var af dauðri skel, lfkt
og í Hvalfirðinum forðum. Þá var
farið á syðra svæðið og varð sama upp
á teningnum þar; mikið af dauðri skel
á hjör. Þar með féllu öll áform um
veiðar þarna um sjálf sig.“
Um ástæður skelfiskdauðans sagði
Sólmundur að bæði í Hvalfirði og
sérstaklega inni á tjörðunum fyrir
austan væru tiltölulega lokuð kerfi þar
sem sjávarmassinn væri oft í ákveð-
inni ró. Ef slíkt ástand varði í nokkurn
tíma ætti sér stað ákveðin lagskipting
í sjónum, sem getur leitt til þess að
súrefni eigi ekki eins greiða leið niður
í dýpri lögin og með tímanum gæti
orðið súrefnisskortur niðri við botn-
inn. Hörpuskelin er miklu viðkvæm-
ari fyrir þessu en kúfiskur og fleiri
botndýr sem virðast hafa aðlagast
súrefnissnauðum sjó. Auk stillu geta
hiti og seltumagn haft sitt að segja í
sambandi við það að sjórinn lagskipt-
ist, en slikt gerist ekki þar sem sjávar-
straumar eru miklir, svo sem í Breiða-
firði. Sólmundur leggur áherslu á að
hér sé um tilgátur að ræða og ekkert
sannað, enda hafi engar rannsóknir
verið gerðar vegna þessa og það sé
miður að fjárhagur Hafrannsókna-
stofnunar sé svo niðurnjörvaður í
fasta liði, að ekkert svigrúm sé til að
taka á tilvikum sem þessum.
Aðspurður um helstu tegundir og
magn veidds skelfisks segir Sólmund-
ur hörpudiskinn hafa lengstan og
mestan sess og ársaflinn hafi þegar
best lét verið um 17 þúsund tonn, en
sé nú í kringum 10 þúsund. „En
kúfiskurinn er lfka í deiglunni og við
höfum gert mikið átak í að kortleggja
kúfiskmiðin, með góðum stuðningi
sjávarútvegsráðuneytisins, utan fjár-
lagarammans. Helsti hvati þess máls
var samningur, sem aðilar á Flateyri
gerðu við Bandaríkjamenn um
vinnslu á kúfiski, og tryggði þannig
markað. Ut frá þessu er talið að í
kringum landið séu um 800 þúsund til
1 milljón tonna af kúfiski og af því
megi nýta um 3-4% á ári því nýliðun
er svo lítil, en það sérkennilega við
kúfiskinn er hversu gamall hann getur
orðið, allt að 200 ára, sem er algjört
einsdæmi. Við þetta má bæta, að þeir
Flateyringar hafa fengið einkaleyfi á
svæðinu frá Öndverðarnesi til Skaga á
Húnaflóa til tveggja ára, sem er út af
fyrir sig sérstakt í íslenskum sjávar-
útvegi. Þetta er umdeilt atriði en getur
átt rétt á sér við svona aðstæður, þar
sem komið er til móts við kostnað
þeirra af markaðssetningu og nýsköp-
un.
Þá er það kræklingurinn, en Kristján
Daðason hefur haft frumkvæði að því
að setja á stofn verksmiðju á Akranesi
og nú hefur verið unnið að kort-
lagningu veiðisvæða í kringum hana,
þ.e. í Faxaflóanum. Ymislegt fleira er
á teikniborðum þeirra hafrannsóknar-
manna, s.s. áætlanir um nýtingu á
öðu, sem er ekki ósvipuð kræklingi en
stærri. Eins er huganum beint að sand-
skel, sem er vinsæl og mjög dýr er-
lendis og lifir aðallega í fjörumörkum.
Við þá veiði yrðu þá væntanlega
notaðar eins konar gröfur eða dælur.
Skelfiskvei&ar skipa stóran sess i atvinnulífi Stykkishólms.
Tæringarvarnarefni fyrir dieselvélar
COOL TREAT 651
Gegn gróður-, skel- og ryðmyndun
C-TREAT 6
Fyrir ferskvatnstanka
COOL TREAT 237
Hreinsum EiMARA, FORHITARA og KÆLA
KEMHYDRO SALAN
SNORRABRAUT 87, 105 REYKJAVÍK, SÍMI: 551 2521 FAX: 551 2075
57