Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1995, Qupperneq 58

VÍKINGUR
Um veiðiaðferðir segir Sólmundur
að þar sem hinar hefðbundnu plóg-
veiðar gefi ekki nógu góða nýtingu og
eigi ekki alls staðar við á mismunandi
botnlagi, þá sé að hefjast sam-
starfsverkefni milli Hafrannsókna-
stofnunar, Rannsóknastofnunar fisk-
iðnaðarins og einkaaðila um að hanna
og þróa svonefnda skelsugu. Skel-
sugan á að virka nánast eins og sand-
dæla og framtíðarsýnin gæti verið að
koma fyrir á henni eins konar skelsjá
eða sjónvarpsauga til að vinna eftir.
Þetta myndi gjörbreyta vinnslunni,
nýtingin yrði væntanlega mun betri,
ekki síst með tilliti til útflutnings á
lifandi skel, sem hugað er að nú, —
auk þess að vera talsvert umhverfis-
vænna.
Um markaðsmöguleika okkar Is-
lendinga með skelfisk segir Sól-
mundur að einn sterkasti þátturinn
snúist um hversu miklu ómengaðra
umhverfið sé hér en víðast úti í hinum
stóra heimi og ef við vöndum vel til,
enda þótt það verði dýrara, þá getum
við boðið gæðavöru og verðum að
selja hana sem slíka. En þetta er mjög
vandmeðfarið og menn verða að sýna
þessu natni eins og góður bóndi gerir,
öðruvísi næst ekki árangur.
En borðar fiskifræðingurinn skel-
fisk? Spurningunni svaraði Sólmund-
ur með tveimur uppáhaldsuppskrift-
um:
Fyrri uppskriftin er frekar einföld:
Hráefni: Allmörg eintök af hinum
margrómaða vöðva úr nýjum og helst
sprelliifandi hörpudiski.
Aðferð: Vöðvinn skorinn úr skelinni
og snæddur.
Meðlœti: Eftir aðstœðum, en athuga
skal að vöðvinn er nógu kryddaður og
þarfengu við að bœta.
Hin uppskriftin er mun flóknari:
Hráefni: Allmörg eintök af öðum,
eða „ostrum norðursinseins og
Sólmundur vill kalla þœr.
Aðferð: Skeljarnar eru gufusoðnar
en þá losnar aðan úr skelinni.
Hringvöðvinn, festiþráðurinn og
maginn hreinsaðir úr og fjarlœgðir,
en öðru velt upp úr eggjahræru og
raspi og síðan steikt í eldföstuformi.
Meðlœti: Eftir aðstœðum, t.d. ristað
brauð, hvítlaukssmjör og grænmeti,
að ógleymdu kældu hvítvíni.
Fimmtíu ár frá því að:
Dettifossi var sökkt
- fimmtán manns var saknað,
þrjátíu bjargað
Fimmtíu ár eru frá því að
Dettifossi var sökkt á leið til íslands.
Um þennan hörmungaratburð er
eftirfarandi að finna í Öldinni okkar:
24/2. Þau harmartíðindi hafa borist
hingað til lands, að Dettifoss hafi
farist í hafi fyrir skömmu, er skipið
var á leið hingað til lands. Ekki er
enn kunnugt, með hverjum hætti
skipið fórst, en það mun hafa verið
af hernaðarvöldum. Með skipinu
voru 45 manns, 14 farþegar og 31
skipsmaður. Vitað er, að 30 manns
hafa bjargast. Eru þeir komnir í land
í skoskri höfn
og líður
sæmilega. 15
manns er
saknað,
þriggja
kvenna og 12
skipsmanna.
25/2. Engar
nánari fregnir
hafa ennþá
borist um afdrif Dettifoss né þeirra,
sem saknað er. Eru menn vonlitlir
orðnir um björgun þeirra og benda
líkur til, að þeir hafi allir farist.
Frásögn skipsmanna
13/3. Þeir, sent björguðust er
Dettifossi var sökkt, eru nú komnir
heim. Frásögn þeirra af slysinu er í
stuttu máli á þessa leið:
Skipið var á siglingu í sæmilegu
veðri. Klukkan var 8.29 að morgni.
Allt í einu verður ægileg sprenging
frammi í skipinu. Farþegar voru
flestir í rúmum sínum, en skipverjar
margir á þiljum uppi eða að matast í
borðsal frammi á skipinu.
Ekki er með vissu vitað, hvers
konar sprenging þetta var, hvort
heldur tundurdufl eða tundurskeyti
frá kafbáti. Strax og sprengingin
varð, þusti fólk út á þilfar, og munu
allir hafa komist út úr klefum sínum,
að þeim skipverjum undanskildum,
sem vom fram í. Skipið tók brátt að
hallast á bakborðshlið. Ekki var
viðlit að koina nema einum björgun-
arbát skipsins á sjó, bakborðsbátnum
miðskips. Einn björgunarfleki
losnaði við sprenginguna og komst á
flot. Annar fleki var þegar losaður.
Munu aðeins hafa liðið 3 mínútur frá
því sprengingin varð og þar til búið
var að koma út
björgunarbátn-
um og flek-
unum. En skip-
ið var svo fljótt
að sökkva, að
björgunarbát-
urinn var nærri
því orðinn
undir skips-
hliðinni. Hafa
naumast liðið nema firnrn mínútur
frá sprengingunni uns skipið var
sokkið.
Fleygðu sér í sjóinn
Flestir, sem björguðust, fleygðu
sér í sjóinn og komust síðan í bátinn
eða flekana. Komust 11 manns í
bátinn, 17 á stærri flekann og 2 á
hinn minni. Síðar var þeim tveimur,
er á minni flekanum voru, bjargað
upp í bátinn.
Vindur fór vaxandi, og versnaði
brátt líðan þeirra, er á flekanum
voru. Biðin eftir björgun varð ekki
mjög löng. Að klukkustund liðinni
kom bresk hersnekkja á vettvang og
bjargaði öllum, er komist höfðu í
skipsbátinn og á l'lekann.
58