Náttúrufræðingurinn - 1997, Qupperneq 65

6. mynd. Loftmynd af Vatnsdalshólum með Flóðið og Hnausatjörn til vinstri. Miðbik
hólanna hægra megin við miðja mynd er þykk „kaka’ sem virðist vera úrföstum bergás
sem er sundurgrafmn af vatni. Á myndinni eru áberandi vatnsfarvegir viða i
norðvestanverðum hólunum. - Aerial photograph of Vatnsdalshólar.
nokkrar skriður er féllu í fjöllum í Alaska
við jarðskjálftann 27. mars 1964. Þær voru
blanda af berghlaupum og miklum urðar-
svuntum sem hlupu fram úr bröttum
hlíðum og dreifðust í tiltölulega jafn-
þykkum lögum yfir stór svæði. Til saman-
burðar má nefna að í urðarbingjum í
Langadalsfjöllum innan við Blönduós eru
merki um að stórar aurskriður hafi runnið
fram úr urðarbingjunum í fjallahlíðum.
Slíkar aurskriður eru enn algengar í
Vatnsdal og hafa valdið miklum mann-
skaða á liðnum öldunt. Meðan jökul-
sporður var í dalnum hefði hann getað
þakist allþykku aurflóðaseti úr Vatnsdals-
fjalli. Þegar ísinn síðan bráðnar bætist
þetta efni ofan á jökulruðninginn sem
jökullinn hefur rótað upp í nágrenni
hólanna þar sem nú er Flóðið. Flóðið er
grunnt vatn að baki Vatnsdalshóla og er
það hér talið myndað í setfylltri dæld eftir
hopandi skriðjökul, en ekki stíflað uppi af
berghlaupi eða bergskriðu eins og segir í
jarðfræði Þorleifs Einarssonar (Saga lands
og bergs, bls. 176 og 187). Loks má geta
þess að Sudgen og John (1976, bls. 254-
257) lýsa hólóttum og óreglulegum jökul-
urðuin sem hafa áþekkt útlit og Vatnsdals-
hólar og vitna til slíkra urða í Norður-
Skandinavíu.
Um tímasetningu á myndun Vatnsdals-
hóla má hafa ýmsar tilgátur. Jakob Líndal
59