Náttúrufræðingurinn - 1934, Side 4

50
NÁTTÚRUFK.
staklinganna svo ólík, að um fullkomna verkaskiptingu er að ræða,.
engu síður en í mannlegu þjóðfélagi. Það má svo að orði kveða,
að í hóp þeirra séu iðnaðarmenn allra greina. Sumir einstakling-
arnir múra, aðrir spinna, nokkrir vefa, sumir smíða og loks eru
þeir, sem hlaða stíflugarða, og enn fleiri mætti telja. Þá vant-
ar ekki heldur landeyðurnar, sem ekkert gera, aldrei „dýfa hendi
í kalt vatn“, heldur lifa á ránum og stríði.
1 engum dýraflokki er misjafnar skipt um stærð og orku
en einmitt meðal skordýranna. Mörg eru risar, eins og það, sem
að framan er sýnt, miklu stærri en minnstu fuglar (kólibrí-
fuglar), sem til eru, en svo eru önnur svo smá, að þau verða varla
séð nema í stækkunargleri.
Þó að skordýrategundirnar séu svo margar, að þær nema
þremur fjórðu hlutum af öllum þekktum dýrategundum á jörð-
unni, þá eru þó nokkrir aðal-drættir í byggingu þeirra, sem sam-
eina allan flokkinn, þannig, að hægt er að setja honum glögg1 mörk
til allra hliða. Og þó mun leit á öðrum dýraflokki, þar sem fjöl-
breytnin í stærð og lögun er meira áberandi en hjá skordýrun-
um. í heitum löndum eru til dæmis nokkrar tegundir af þeim
skordýra-ættbálki, sem nefnast skortítur, að því leyti frábrugðn-
ar flestum öðrum skordýrum, að út úr brjóstskjöldum þeirra
ganga langir og öflugir gaddar, sem gera þær að hreinustu
ófreskjum, þótt litlar séu. Skordýrafræðingurinn Geoffroy kall-
aði þær því „púka“. Enginn hefur getað gefið skýringu á því, til
hvers þessir gaddar eru, því varla eru dýrin svo eftirsóknarverðr
jafn-lítil og þau eru, að þau þurfi þeirra við sér til varnar. En
hitt er víst, að þeim er mikill farartálmi að þeim, þeir hindra þau
í að komast áfram.
En hvað sem líður stærðarfjölbreyttni skordýranna, þá má
þó óhætt fullyrða, að litskrúðið hefur ennþá meiri fjölbreyttni að
bjóða. Á öðrum stað hér í blaðinu er grein um kakalaka, skor-
kvikindin, sem, við könnumst við úr húsum sumstaðar hér á landi.
Litur þeirra er látlaus, brúnn, en stundum er hann fagurgrænn,
og enn eru tegundir, skreyttar fegurra skarti, allt eftir því um-
hverfi, sem þær hafast við í. Mörg skordýr glitra í öllum regn-
bogans litum, sum eru eins og hreinasta silfur á að líta, önnur
sem skýrt gull, ekkert nema gimsteinar taka þeim fram að feg-
urð. í Austurlöndum, bæði á I^dlandi og í Kína, hafa menn kom-
ist upp á að nota fagurlitaðar bjöllur til skrauts, úr þeim eru unn-
in ýms men handa konum, eða þær eru notaðar sem eins konar
„skartsteinar“ í hringi og eyrnahringi. Á. F.