Náttúrufræðingurinn - 1956, Qupperneq 25

UM LIFNAÐARHÆTTI KARFANS
19
13. mynd. Kvörn, lireistur og hryggjarlið'ur úr karfa 54 cm. að lengd. Aldur
fullra 6 ára (hraður vöxtur). Greina má vel á myndinni liina einstöku hringi
og belti. (Kotthaus 1952).
hin kenningin út á það, að aðeins þessi belti beri að telja sem ár-
hringi. (Sjá 13. mynd). Ekki verður farið út í það hér að skýra með-
og mótrök þessara kenninga, en línuritin á 14. mynd sýna, hversu
mikið ber á milli. Þeir, sem aðhyllast síðari kenninguna telja vöxt
karfans hraðann (Jensen, Kotthaus), en þeir sem aðhyllast þá fyrri
telja hann hægan (Bratberg, Friðriksson, Perlmutter & Clarke,
Travin). Nokkurs misræmis virðist gæta meðal þeirra, sem aðhyll-
ast kenninguna um hægan vöxt, og getur það stafað að nokkru
leyti af því, að athugunarstaðirnir eru mismunandi og því vaxtar-
skilyrðin frábrugðin. En vart er skýringar á misræminu einvörð-
ungu að leita í frábrugðnum vexti, því að Travin, sem fær nokkru
hraðari vöxt en aðrir, er aðhyllast hægan vöxt karfans, byggir nið-
urstöður sínar á karfa úr Barentshafi, en þar er sjór tiltölulega kald-
ur, og vöxtur ætti því að vera að sama skapi hægari. Af þessu er
Ijóst, að skoðanir manna um vaxtarhraða karfans eru rnjög mis-
munandi, allt eftir því, hvora kenninguna þeir aðhyllast.
Nú er og verður unnið ötullega að því, að komast til botns í
þessu vandamáli, því að framvinda karfarannsóknanna er undir
því komin, að unnt verði að aldursgreina karfann. Það er öllum
Ijóst, liversu geysimikla þýðingu það hefur fyrir endurnýjun stofns-
ins, hvort það tekur fiskinn 4—5 ár eða 10—15 ár að verða kynþroska,
eða komast í gagnið, eins og það er orðað. Það eru í rauninni þetta