Náttúrufræðingurinn - 1956, Qupperneq 48

42
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
röntgen í 0,2 röntgen á ári. Aukning þessi er hverfandi lítil saman-
borið við þá geislaverkun, er fólk það verður jafnan að þola, sem
vinnur með geislavirk efni eða með röntgengeisla. Hámarksgeisla-
skammtur, sem almennt er reiknað með fyrir þetta fólk, er 0,3
röntgen á viku. Maður, sem ynni undir slíkum kringumstæðum í
20 ár, hefði fengið alls 300 röntgen, en af því leiddi að hvert barn,
sem liann eignaðist eftir þann tíma, hlyti allt að 1,5 stökkbreyting-
ar að auki við það, sem eðlilegt er.
Fyrir nokkrum árum var það athugað í Bandaríkjunum, hversu
mikla geislun á húðina fólk fengi vegna rannsókna hjá læknum,
og reiknaðist það vera 2 röntgen á ári á hvern íbúa. Ekki var þó
talið að meira en þrítugasti liluti af þessu geislamagni, eða um
0,06 röntgen, næðu til kynfrumanna. Þetta er ískyggilega mikið,
þegar þess er gætt, að rannsóknir sem þessar eru alltaf framkvæmdar
og fara stöðugt í vöxt. Við þennan samanburð hefur kornið í ljós,
að sú geislaverkun, sem fólk verður árlega fyrir vegna læknisrann-
sókna, að minnsta kosti í Bandaríkjunum, er mun rneiri en þær geisla-
verkanir, sem leitt hafa að meðaltali árlega af öllum atómsprengju-
tilraunum síðustu 4 ár (5).
Margt af því, sem hér að framan liefur verið sagt um áhrif
geislaverkana á mannkynið í bráð og lengd, er byggt á líkindum en
ekki nákvæmum útreikningum. Nokkur óvissa er enn um það, liver
sé sá stærsti skammtur geislaverkana, er óhætt sé að leggja á einn
ættlið manna, og hversu stór skammturinn megi vera, ef hann er
lagður á livern ættlið eftir annan. Er því meira að segja haldið fram,
að h'ta verði á allar geislaverkanir, hversu litlar sem þær eru, sem
hættulegar þeim, er fyrir þeim verða (7). Það mun samt álitið af
flestum, að ennþá sé ekki mikil hætta á lerðum, ef gætilega er farið
með hin geislavirku elni, og einkum ef læknar og aðrir, sem með
kjarna- og röntgengeisla fara, gæta þess að verja kynkirtla sína og
annarra fyrir geislaverkunum. En korni til atómstyrjaldar, þá geta
afleiðingarnar orðið ægilegar, líka fyrir afkomendur þeirra, sem
eftir lifa.
LÁN í ÓLÁNl.
Nokkur huggun er það á hinni nýbyrjuðu atómöld, að einstaka
stökkbreyting er til bóta fyrir tegundina, og virðist ekki skipta máli
hvernig stökkbreytingin er til komin, mætti jafnvel stafa af at-