Náttúrufræðingurinn - 1967, Blaðsíða 65

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
157
fi. Hnappstör (Carex capitata) í Dýrafjarðarbotni og Lambadal.
7. Skollaber (Cornus suecica). Kverná, Grnnd og Setberg í
Grundarfirði, Drangakleif í Dýrafjarðarbotni. Talsverður kjarr-
skógur er í Dýrafjarðarbotni; gróskulegastur í Drangakleifum.
Þar vex stór reyniviður, mikill og fagur burknagróður, m. a.
dílaburkni (Dryopteris austriaca), og þar ern stórar flækjur
af lyngjafna, litunarjafna og skollareipum. Töluverður ryð-
sveppur í sumurn birkihríslunum. Jón Arnfinnsson, garð-
yrkjumaður, fylgdi mér fram á Lambadal og vísaði m. a. á
skollakamb, sem hann mundi eftir framan við Krosshóla
frá smalaárum sínum.
Við ána og allt til sævar lágu stórar flögur af surtarbrandi,
sem hún hefur borið frarn úr lagi í dalbotninum. Voru flögurn-
ar fyrrum notaðar til eldsneytis í Lambadal og úr einni snríðuð
borðplata, að sögn. Mjög þykk svarðarlög (14—18 skóflustung-
ur) eru í Lambadal; þau neðstu lrörð senr kol. Keyptu Þing-
eyringar svörð (mó) héðan á stríðsárunum 1914—1918. Vænir
svarðarhraukar stóðu úti í mýri sumarið 19fi5.
S11 irla Friðriksson:
/
1
Sumarið 1965 gerðu nokkrir einstaklingar fjörukáls tilraun til
landnáms í Surtsey. Fræ hafði rekið til eyjarinnar og spírað á
fjörukambinum, en skömmu seinna jós Syrtlingur ösku yfir svæðið
og kæfði þessa fyrstu viðleitni æðri plantna til landnáms svo að
segja við fæðingu (Friðriksson 1965).
Hinn 2. júlí 1966 hafði fjörukálsfræ aftur náð að spíra á fjöru-
kambinum nyrzt á eynni nokkru vestan við fyrri fundarstað, en
var að þessu sinni ekki eitt um landnámstilraun, því skammt frá
skutu nokkur græn strá upp kollinum. Tók Ósvaldur Knudsen,
málarameistari, manna fyrstur eftir þeim, þar sem þau vörpuðu
skuggum á sandinn í skini kvöldsólar. Strá þessi reyndust vera
fyrstu blöð af nýspíruðu fræi melgresis, Elymus arenarius, sem
rekið hafði upp á fjörukambinn. Alls hófu ljórar melgresisphöntur
að vaxa þarna í sandinum ásamt fjörukálinu.