Náttúrufræðingurinn - 1967, Blaðsíða 12

104
NÁTT Ú RU FRÆÐI N G U RI N N
virkjun, skyldu ekki leita til reyndra jarðfræðinga íslenzkra, t. d.
Tómasar, heldur fela jarðfræðirannsóknir við þetta rnikla mann-
virki að miklu leyti erlendum jarðfræðingum, sem sumir hverjir
munu vart hafa séð hraun og þaðan af síður vikra. Voru Tómasi
jretta nokkur vonbrigði. Við undirbúning Búrfellsvirkjunar var
reyndar margt á sömu bókina fært og íslenzk þekking og sérfræði
sniðgengin á lítt skifjanlegan hátt.
Eins og að framan var getið nutu Tómas og fleiri jarðfræðingar
styrks frá Lauge Koch til jarðfræðirannsókna hér á landi síðustu
árin fyrir heimsstyrjöldina. Fyrir Lauge Koch mun liafa vakað, að
komið yrði hér á fót stofnun, sem að skipulagi átti að líkjast Grön-
lands geologiske undersögelse, er skipulagt hefur jarðfræðirann-
sóknir á Grænlandi um áratuga skeið með góðum árangri. Því
miður náði fyrirætlun Lauge Kochs ekki fram að ganga, og enn
er öll jarðfræðistarfsemi í landinu mjög í molum. Tómasi mun
snemma hafa orðið ljóst, hversu skipulagsleysið torveldaði íslenzk-
ar jarðfræðirannsóknir, enda hafði hann á námsárunum kynnzt
ágætlega skipulagðri starfsemi sænsku jarðfræðistofnunarinnar. Er
heim kom, tók hann að afla berg- og jarðfræðilegra bóka og stóð
einnig fyrir kaupum ýmissa rannsóknartækja. Af mörgu er ljóst,
að við útvegun tækja og bóka hugsaði hann ekki eingöngu um
líðandi stund. Hann har ávallt í brjósti von um það, að sii aðstaða,
sem hann skapaði til jarðfræðirannsókna við Atvinnudeildina,
mætti verða vísir að íslenzkri jarðfræðistofnun, enda vann hann
að því leynt og Ijóst, að svo mætti verða.
Ég man vel, hvernig okkar fyrstu kynni bar að. Vorið, sem ég
tók stúdentspróf, sá ég í blaði tilkynningu frá Hinu íslenzka nátt-
úrufræðifélagi um fræðsiusamkomu í I. kennslustofu Háskólans,
og að þar mundi Tómas Tryggvason jarðfræðingur flytja erindi
Um verðmæt jarðefni á Austurlandi. Þetta var mánudaginn 31.
marz 1952. Uppburðarlítill menntaskólanemi tók þennan hægláta
jarðfræðing tali og tjáði honum, að liann hyggði á jarðfræðinám.
Tómas hvatti mig til námsins. Ég fór að ráðum bjartsýnismanns-
ins. Svipaðar undirtektir hlutu allir stúdentar, sem til Tómasar
leituðu. Og þá er þess ekki síður vert að geta, að eftir að námið
var hafið, var hann okkur hjálpsamur og útvegaði okkur vinnu í
faginu í leyfum, ef liann mátti því við korna. Við vorum tveir,
bekkjarbræðurnir, sem lögðum út í jarðfræði, sá sem þetta ritar