Náttúrufræðingurinn - 1967, Blaðsíða 68

160
N ÁTT Ú RU FllÆÐ IN GURINN
Nú grunar menn, að þeir hafi fundið aðferð til beinnar ákvörð-
unar á lengd sólarhringsins — eða öllu heldur fjölda sólarhringa
í árinu — allt frá því snennna á fornlílsöld jarðsögunnar (fyrir um
öOO milljónum ára).
Kalkstoðkerfi margra kóralla einkennist af hringum, sem mynd-
ast einn á ári, líkt og árhringar í trjárn eða í kvörnum og hreistri
fiska. En auk þessara árhringa í kórallakalkinu má þar líta daufari
og þéttari hringa, sem trúlega eru mánaðarhringir — í einhverju
sambandi við eyktir tunglsins. Loks má í smásjá greina í sumum
kóröllum — bæði í tegundum, sem nú lifa og í steingervingum
frá liðnum öldum — enn fíngerðari hringi, sem lielzt virðast vera
daghringir, a. m. k. koma um 360 þeirra á hvern árhring í nú-
lifandi tegundum kóralla. Talning á þessum hringum í steingerð-
um kóröllum er nú liafin. Sækist hún örðuglega, sem von er, en
það, sem þegar er fundið, bendir til mn 400 hringa á ári í kóröll-
um frá miðdevontímabili fornlífsaldar (fyrir um 400 milljónum
ára). Nokkru lægri tala, eða 380 hringar eru í einum árhring kóralls
frá steinkolatímabili fornaldar, næsta tímabili á eftir devontímabili
(fyrir um 300 millj. árum).
Skylt er að geta þess, að teljandinn, próf. J. W. Wells við Cornell-
háskóla, hefur talið hringi í einum kóral frá ordoviciutímabili (um
500 millj. ára), þar sem hringafjöldinn í árhring er mun hærri
en vænta mætti, svo að ekki er þorandi að draga neina endanlega
niðurstöðu af þessum athugunum, fyrr en að meiri rannsóknum
loknum, bæði frekari talningu hringa í steingerðum kóröllum og
fyllri könnun á eðli og myndun hringanna í nútímakóröllum. Til
dæmis er enn ekki fengin fullnaðarsönnun þess, að um daghringa
sé að ræða.
O. Tli.