Náttúrufræðingurinn - 1973, Blaðsíða 54

194
NÁTTÚRUF RÆÐINGURINN
um þústum, sem ég áleit vera leifar af gömlum rústum. Þetta var
í þurrkatíð og hægt að ganga þurrum fótum á lágum skóm yfir
norðurhluta flóans.
Enn kom ég í Kolkuflóa á heimleið frá Hveravöllum í ágústlok
1971. Gamlar rústaleifar virtust lrafa stækkað og sunrar voru sprungn-
ar, en nýjar sprungur sá ég ekki. Stórhret var nýliðið lrjá og fló-
inn svo forblautur, að á stórunr svæðum flaut vatn yfir grasrótina.
Ekki sá ég neinar nýjar rústir. Járnteinninn, senr ég hafði lraft með
mér að heinran, varð eftir í áningarstað fram á Kili og ég gat ekki
kannað, lrve djúpt var á klaka. Norðar á heiðinni sá ég nýjar
rústir hér og þar, en Jrá var illviðri og ég skoðaði enga Jreirra.
Ég vildi kynnast Jrví, lrvernig rústin í Illaflóa hefði farið að á
s.l. ári og fór Jrangað 11. júní 1972. Þá voru 11 — 12 cm á klaka
efst á rústinni og allar sprungur horlnar, en aðrar breytingar sá
ég ekki. Tveinr mánuðum seinna kom ég aftur á sama stað. Þá
nrældi ég rústina og hún reyndist vera 7 nr á lengd, nresta breidd 3
m og nresta hæð 45—50 cm. Ennfremur mældi ég dýpi á klaka þvert
ylir lraira miðja og byrjaði við brattari jaðarinn, en hann snýr
inn í flána. Málin voru Jressi: 22-17-14-14-20-22-30-48-54 cnr. Þar
var klakalagið orðið svo þunnt að ég hjó auðveldlega í gegnum Jrað
nreð járnteini. Rústin snýr í suður og trorður eins og flóinn og
er skanrnrt frá austurjaðri lrarrs. Þar á nrilli var samfellt gróður-
lendi, err marflöt nrosabreiða utar, og glitti Jrar alls staðar í vatn.
Þar var lrvarvetna klakalaust.
Skarnmt sunrrar i flóanum var nrosajremba, sem bungaði lítið eitt
upp í miðjunni. Þar mátti hún heita svört, enda var klaki 30—37
crn undir yfirborði. Utar dýpkaði á klaka unz lrann Jrraut á 60
crn dýpi. Enn sutrtrar í flóanum spratt lítill lækur upp úr dýi og
rann bakkafullur í rnjóum og grunnum farvegi beint norður fló-
arrrr stutt frá nrosajrerrrburrtri og rústinni. Á allstóru svæði vestarr
við hann voru Jrúfnakragar hér og Jrar. í flestum Jreirra voru 45—50
cnr á klaka, en klakalaust utan við þá.
Ég kom síðast að Illaflóarústinni 18. sept. 1972. Þá lrafði hún
lækkað talsvert og virtist eiga skamrna eftir, en líklega hjarir hún
fram á næsta sumar.
í ágústferð mitrni sumarið 1972 fór ég franr að Þórarinsvatni á
Grímstunguheiði til að líta á rústirnar, sem ég sá Jrar haustið 1970.
Ég gekk norðan við vatnið. Þar er flatt fláarsund milli lrolta og í