Samvinnan - 01.12.1949, Blaðsíða 63

sínu til yfirstjórnar. Honum var og lítt að skapi að bjóða
sig fram til slíkra starfa, jafnvel þótt svo kynni að fara, að
einhver skipseigandi í Túnsbergi yrði við þeirri bæn hans
— vegna Elísabetar, sem var vel metin og vinsæl af öllum.
Hann kærði sig ekki um að troða höfðingjunum þar um
tær, og sízt í fylgd með Elísabet.
Honum fannst sem hann ætti fárra kosta völ, og aðeins
einn kosturinn þótti honum góður. — Hann vildi gerast
hafnsögumaður við Arnardalsströndina. í því starfi myndi
hann standa öðrum á sporði, enda var hann fæddur og upp-
alinn á þeim slóðum. í rauninni hafði hann lengi langað
til að gegna þessu hlutverki, og á einhverri afskekktri eyju
þarna við ströndina, — hugsaði hann með beiskju í hjarta —
myndi hann fá að hafa Elísabet út af fyrir sig og í friði.
Þegar hann hafði tekið fasta ákvörðun í þessu efni, gekk
hann til Elísabetar, sem sat á lestarkarminum með dreng-
inn í skauti sér. Hún hafði oft þessa síðustu daga virt hann
í laumi fyrir sér með áhyggjusvip.
„Elísabet,“ sagði hann — „eg hef verið að velta því fyrir
mér, hvað eg skuli nú taka til bragðs. Ef við seljum allt,
sem við eigum í Túnsbergi, gæti eg keypt mér góða hafn-
söguskútu, og átt þó ofurlítinn afgang, sem við gætum
gripið til, á meðan við værum að koma fótum fyrir okkur
í nýjum verkahring. Eg hef hugsað mér að gerast hafnsögu-
maður úti í Marðarey. — Þú verður að sætta þig við að vera
eiginkona óbrotins alþýðumanns!"
„Ef hann heitir Sölvi Kristjánsson, læt eg mér það vel
líka — það veizt þú vel!“ svaraði hún glaðlega. — „Og auk
þess hef eg alltaf kunnað vel við mig þarna úti í eyjunum,
eins og þú veizt, Sölvi.“
„Við verðum að leigja þar hús handa þér og barninu, á
meðan eg ráðstafa eigum okkar og málefnum í Túnsbergi,"
sagði hann.
Elísabet hlýddi með nokkrum söknuði á þessi ummæli
eiginmanns síns, þótt hún léti ekki á neinu bera. Hún
hafði hlakkað til að sjá stofuna sína í Túnsbergi aftur. En
hún sagði ekki nokkuð orð í þá átt, heldur tóku þau að
ræða um allar þær ráðstafanir, sem þau þyrftu að gera í
sambandi við þessar fyrirhuguðu breytingar á högum
þeirra. Þegar Sölvi gekk að lokum frá henni aftur á skipið,
tautaði hann í barm sér:
„Það kemur enginn að opnum kofunum hjá henni. —
Hún er nógu hyggin til þess að svara fyrir sig og láta á
engu bera!“
Hann gerði sér auðvitað ekki ljóst, að það gilti einu,
hverju hún hefði svarað — hann hefði alltaf tortryggt hana
og rengt í hjarta sínu.
XXIV.
Vér gætum látið oss nægja að lýsa með örfáum orðum
sambúð þeirra næstu tíu árin — fram að þeim tíma, er vér
í upphafi þessarar sögu skyggndumst inn í hús þeirra í
Marðarey. — Sölvi var nú fertugur, og Elísabet þrjátíu og
sex ára að aldri. Þess gerist engin þörf að lýsa nákvæmlega
leyndu sári, sem stöðugt grefur um sig og eitrar frá sér, né
heldur því, að sólskinsblettunum í heiði tilveru þeirra fór
æ fækkandi, eftir því sem árin liðu.
Sölvi varð stöðugt erfiðari í sambúðinni, og hin hljóða,
fórnfúsa barátta Elísabetar fyrir lífshamingju þeirra beggja
að sama skapi erfiðari og tvísýnni. Hún varð að vega hvert
sitt orð á gullvog og varast að egna ofstopa hans og sjúk-
lega viðkvæmni á nokkurn hátt. En þrátt fyrir alla varúð
hennar, kom þó alltaf öðru hvoru til árekstra á milli þeirra,
sem urðu raunar þeim mun harðari en ella myndi orðið
hafa, sökum þess, að hann lét aldrei beinlínis uppi, hvað
undir bjó í sálarfylgsnum hans. Hún varð því oftast að
reyna að dylja sínar eigin geðshræringar með þolinmæði
og umburðarlyndi og bíða þess aðeins, að storminn lægði
af sjálfu sér. Og endirinn varð oftast sá, að Sölvi fór þögull
og þungbúinn á sjóinn og var langdvölum að heiman, en
Eílsabet sat eftir heima í sorgum. Fyrir gat þó komið, að
niðurbældir geðsmunir hennar, sorg hennar, gremja og
vonbrigði, brytist út í Ijósum logum. En sjaldnast leið þó
á löngu, unz ást hennar og fórnarlund náði aftur undirtök-
unum, og þá fannst henni alltaf, að henni bæri skylda til
að hjálpa honum til að sigrast á hinni rótgrónu, sjúklegu
tortryggni, sem eitraði sál hans ávallt síðan, að hann hafði
verið einn á flakki úti um víða veröld og staðið í þeirri
meiningu, að hún væri honum afhuga með öllu. Og hún
skildi það glöggt, hversu mjög hann þjáðist, og þjáning
hans yfirskyggði hennar eigin kvöl. En á hinn bóginn
var hún harla stolt og hreykin af hinum vaska og hugdjarfa
eiginmanni sínum, þegar hún heyrði hina hafnsögumenn-
ina segja með aðdáun frá hugprýði hans og hreystiverkum,
eins og oft bar við, enda varð hún þess vör, að starfsbræður
hans litu allir upp til hans.
Og sjálf vissi hún betur en allir aðrir, sem aðeins dæmdu
hann eftir ytri kynnum, hversu viðkvæmt og stórt gull-
hjarta sló undir hinu kalda og hrjúfa yfirborði.
Þessi skynsamlega og fórnfúsa breytni hennar hafði
dugað fyrst í stað til þess að hafa nokkurn hemil á skap-
lyndi hans og dreifa jrunglyndisskýjunum. Það hafði að
minnsta kosti ekki komið fyrir fyrsta sprettinn, að hann
settist upp í veitingahúsunum í Arnardal, þegar hann
kom af sjónum, í stað þess að koma heim til hennar og
barnanna. En síðar meir tók hann upp þann sið, enda
hafði Beck skipstjóri um sama leyti verið skipaður yfir-
maður allrar hafnsöguþjónustu þar á strandlengjunni.
Hann var nú orðinn auðugur maður, og sjóliðsforinginn,
sonur hans, gekk úr herþjónustu, settist að í Arnardal og
tók við atvinnurekstri föður síns þar. Eftir þetta fóru
skapsmunir Sölva hríðversnandi. Einkum færðist hann
ávallt í annan og verri ham, þá sjaldan Elísabet þurfti að
fara inn til bæjarins til þess að kaupa til búsins og heim-
sækja. frænku sína endrum og eins. Hann hafði þá allt á
hornum sér og hellti úr skálum reiði sinnar yfir ódugnað
Becks gamla, hins nýja yfirboðara síns, enda væri öll stjórn
hans á málefnum hafnsögumannanna í hinum mesta ólestri
og vanhirðu. Elísabet hætti því að mestu að bregða sér til
bæjarins, og tók hún það þó allnærri sér, einkum í upp-
hafi, því að hún hafði sterka löngun til þess að lyfta sér
öðru hverju upp úr fásinninu og einangruninni, blanda
geði við aðra menn og sjá nýtt og framandi umhverfi og
atburði.
(Framhald).
63