Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.06.1914, Page 14

88
mína sem mundi gefa mestan og beztan arð, bæði fyrir
sjálfan mig og mína nánustu. En í því vali hef jeg á
margt að líta, og hef kynnst mörgu sem úr getur verið
að velja.
Jeg er fæddur á bóndabýli á afskekktum stað og hef
átt þar mörg ár heima. Jeg hef reynt óþægindi þau og
erviðleika sem umkringja bændur og sömuleiðis hef jeg
notið unaðs þess, er sveitalífið hefur líka að bjóða. I
stórborgum hef jeg einnig átt heima, ferðast víðs vegar
um landið og eytt miklum tíma í það, að kynnast á-
standi manna og atvinnuvegum. Mjer finnst því jeg geti
hætt á það, að dæma um kosti og ókosti sveitalífsins,
eins og það á sjer stað, nú á tímum. Þess vegna er
það, að jeg álít að hægt sje að gera jarðyrkjuna og
landbúnaðinn í heild sinni miklu arðvænlegri en verið
hefur, án þess þó að það valdi erviðleikum á öðrum
sviðum. Jeg hygg, sannast að segja, að hægt sje að
gera jarðyrkjuna eins arðberandi og hvert annað iðnaðar-
fyrirtæki og því sje auðvelt að gera landbúnaðinn miklu
lífvænlegri en hann er nú, svo hann verði jafnframt hin
virðulegasta staða, sem á margan hátt skari langt fram
úr því, sem almennt er kostur á í borgunum. Jeg von-
ast einnig eptir því, að eyða miklu af framtíð minni á
bóndabýli.
Margar nútíðarbækur vorar mundu ekki hafa átt mikið
erindi í bókaskáp bænda fyrir 100 árum. Á þeim tímum
seldi bóndinn mjög lítið af búsafurðum sínum, enda voru
markaðir þá mjög ófullkomnir. Það, sem bóndinn fram-
leiddi til bús síns var helzt þetta: alifuglar, egg, baunir,
meira og minna af ávöxtum, jarðeplum og öðru garðmeti,
mjólk, rjómi, smjör og ostur, kjöt af svínum, sauðfje og naut-
gripum. Úr ullinni var opt unninn mestur klæðnaður
heimafólksins. Bóndinn hjó skóg á landi sínu til eldivið-
ar og húsagerðar, og þurfti hvorki að hugsa um »kola-
hringinn« nje steinolíu Standardsfjelagsins. Hús sitt