Andvari - 01.01.1997, Blaðsíða 103

andvari
FINNUR MAGNÚSSON
101
raunir til skýringa á þeim, ásamt rannsóknum á rituðum heimildum sem
vörðuðu efnið. Fjórði hlutinn snerist um rúnir og aðrar fornminjar á Norð-
urlöndum. I bókarlok fylgdu teikningar af Runamo. Finnur var einn höf-
undur ritsins nema í öðrum þætti, þar sem Forchhammer og Molbeck lögðu
til nokkurt efni. Af þessari upptalningu er ljóst að hér hafði verið dregið
saman á einn stað flest það sem vitað var um rúnir á Norðurlöndum og
þótt víðar væri leitað.
Hinn 23. október 1841 birtist grein í Dagen um Runamo og Runerne.
Hún hófst á því að segja að hér væri komið fram annað mesta verk sinnar
tegundar af hálfu Dana og tæki mjög fram Monumenta Danica eftir Ole
Worm. í greinarlok var vikið að gildi ritsins fyrir rúnafræðina og sagt að
þarna hafi verið dregið saman ótrúlega mikið efni. Fyrir það eitt sé ritið
ómetanlegt fyrir fræðigreinina. Að vísu skorti á rýni og skipulega framsetn-
lngu, en efnisyfirlit bæti úr því síðarnefnda.73
Hinn 27. október 1841 birtist grein eftir Finn í sama blaði, þar sem hann
vék að þeim orðum í ritdóminum að ritgerðirnar í Runamo og Runerne
væru eingöngu ætlaðar lærdómsmönnum í greininni. Hann vænti þess hins
vegar að almenn þekking á þessu sviði myndi vekja áhuga manna og koma
1 veg fyrir að fornminjar eyðilegðust og hvatti til þess að tekið yrði saman
heildarverk um danskar rúnaristur.74
Margir voru þeirrar trúar að rannsóknin á Runamo árið 1833 og hin
sujalla lausn Finns Magnússonar hefði leyst gátuna til fulls. Engu að síðar
heyrðust öðru hvoru efasemdaraddir og þær urðu háværari með hverju ár-
mu sem leið. Sjálfur var Finnur ekki laus við ugg um að hann hefði reist
hús sitt á sandi. N. M. Petersen vék að þessu í minningarorðum um Finn.7"
Jens J. A. Worsaae var einn þeirra sem sáu, en trúðu ekki niðurstöðum
Forchhammers og Finns. Hann var á rannsóknarferð um Svíþjóð árið 1842,
lagði þá leið sína til Runamo og undraðist hvað það sem þar bar fyrir augu
stakk í stúf við teikningar Forchhammers. Sumarið 1843 hélt hann þangað á
ný- Honum varð þá ljósara en áður að teikningar þær, sem Finnur hafði
stuðst við, höfðu næsta litla stoð í veruleikanum. Með nákvæmum saman-
burði komst hann að þeirri niðurstöðu að afsteypa rannsóknarnefndarinn-
ar væri með öllu röng og þar með félli hin víðfræga ráðning Finns um sjálfa
Sigýö
Arið 1844 sendi Worsaae frá sér lítið kver, 38 síður að stærð, ásamt fimm
teikningum. Það bar heitið Runamo og Braavalleslaget og var ávöxtur af
rannsóknum hans á Runamo sumarið áður. Enda þótt Worsaae deildi eink-
nrn á Forchhammer fyrir hans þátt í rannsókninni, sætti Finnur einnig
þUngum ásökunum. Worsaae taldi hann barn þess tíma þegar hugarflugið
Var leitt til öndvegis. Nú nálguðust þeir tímar að sett yrði fram krafa um
traustari niðurstöður.77