Andvari - 01.01.1954, Page 93

andvari Herútboð á íslandi og landvamir íslendinga 89
Eftir styrjöldina hefur það svo komið á daginn, aS þar sem enn
er „unsettled state of world affairs" (tvísýnt um alþjóðamál) sé
nauðsynlegt, að mesta núverandi herveldi vestrænna þjóða —
Bandaríkin — hafi á hendi vamir íslands með fjölmennu setu-
liði í landinu til verndar því svæði sem Norður-Atlantshafssamn-
ingurinn tekur til. Vonir íslendinga við lok styrjaldarinnar, að
þeir fengi brátt landið aftur til umráða einir, eru að engu orönar.
Þess í stað hafa þeir orðið að hliðra til í landi sínu fyrir ann-
arri þjóð.
V.
Það mun fágætt, að land, sem hefur verið þekkt og nytjað í
margar aldir, öðlist nýtt gildi skyndilega án þess að nýjar auð-
lindir finnist þar. Þetta hefur hent ísland. Stökkbreyting liefur
orðið á gildi þess fyrir aðrar þjóðir, þar sem það er nú talið mjög
mikilvægur reitur á yfirborði jarðar, er stórveldin tefla um yfir-
ráð á þessari jörð. Á ámm síðari heimsstyrjaldarinnar var ís-
land í erlendum blöðum kallaö Malta Norður-Atlantshafsins.
En eins og kunnugt er, er þessi eyja aðalflotastöð Breta í Mið-
jarðarhafinu og ein mikilvægasta varðstöð brezka heimsveldis-
ins utan heimalandsins. Annars eru íbúar eyjarinnar um 220
þús. að tölu og ítalskír að þjóÖerni. Vamarsamningurinn við
Bandaríkin frá 1951 bendir til, að líking íslands við Möltu eigi
enn við, þar sem ísland heldur áfrarn að vera vígi og varðstöð
eins og á styrjaldarárunum. Það er hollast fyrir oss að skilja
hvað átt er við, þegar talað er um varnir og öryggi Ishnds. Þessi
orð ber að skilja algerlega bókstaflega. Atlantshafsveldin mundu
leggja jafnmikið kapp á að verja þessa eyju þótt hún væri óbyggÖ
°g engin íslenzk þjóð hefðist hér við. Það er því fávíslegt og
villandi hjal, þegar íslenzkir menn em að telja löndum sínum
trú um, að ameríski varnarherinn sé fyrst og fremst kominn
hingað vegna fólksins, sem landið byggir, enda þótt það kunni
sð njóta góðs af vömum þess. Gagnvart íslendingum sjálfum
hafa Bandaríkin skuldbundið sig til, samkvæmt 5. gr. varnar-