Andvari - 01.01.1941, Síða 14
10
Þorsteinn Þorsteinsson
ANDVAHI
gerðarmanni. Var með þeim hin bezta samvinna, og hélzt vin-
átta þeirra meðan þeir lifðu báðir.
Það var ætlun Jóns að standa á eigin fótum og vera ekki
öðrum háður. Keypti liann því ásamt fleirum þilskip árið 1904
og hélt því sjálfur til fiskjar um 7 ára skeið, en þá (1911)
hætti hann skipstjórn fyrir fullt og allt. Fiskikútter þessi hét
Hafsteinn og var hið mesta happaskip.
Nokkru eftir aldamót hófust íslendingar handa um að eign-
ast togara, en sú viðleitni fór í fyrstu öll i handaskolum sök-
um kunnáttuleysis við veiðarnar, enda voru skip þau óhentug,
sem fengin voru. Þótti ýmsum hinna atorkusömu skipstjóra á
þilskipunum hart að horfa á það, að útlendir togarar sópuðu
fiskinum úr sjónum, en aflatregða hjá þeim. Fiskurinn tók
ekki beituna hjá skútumönnunum, þótt togararnir drægju full-
ar vörpur á sömu slóðum. Þá var og það, að skúturnar voru
mjög seinar í förum, ef andbyr var, og þó sérstaklega í logni-
Þótt fréttir kæmu um fiskihrotu á miðum úti, var hún oft
gengin hjá, er skúturnar náðu út þangað, því að engar voru
hjálparvélar þá í fiskislcipum vorum.
Árið 1906 hófust nokkrir skipstjórar handa, ásamt hinum
annálaða framkvæmdamanni Thor Jensen, og stofnuðu hluta-
félagið Alliance. Skipstjórar þessir voru þeir Jón Ólafsson,
Kolbeinn Þorsteinsson, Magnús Magnússon, Halldór Þorsteins-
son og Jón Sigurðsson; eru tveir hinir síðastnefndu enn i
stjórn Alliancefélagsins. Urðu menn þessir og félag þeirra
brautryðjendur tögaraútgerðarinnar íslenzku. Það má nieð
sanni segja, að togaraútgerðin hefur verið meginstoðin undir
fjársöfnun og verklegum framkvæmdum hér á landi um nær
þrjá tugi ára. Meiri hluta þessa tímabils hefur henni vegnað
mjög vel, en einnig þau árin, sem útgerð sú hefur verið rekin
með tapi, hefur liún mjög stutt að verzlunarjöfnuði landsins
og veitt fjölda manna ágæta atvinnu og eflt þannig hag þeirra.
Leikur það ekki á tveim tungum, að mjög studdust hinai'
miklu framfarir landbúnaðarins við velgengni stórútgerðar-
innar, hæði heinlínis, en þó einkum óbeint. En því verður ekki
neitað, að mjög hefur hún dregið fólk úr sveitum til höfuð-