Andvari - 01.01.1938, Blaðsíða 11

Andvari
Jón Þorláksson
7
vérksviði og lét öðrum eftir að fást við þau mál, sem
lágu utan þess. í greininni í »Óðni«, sem getið er hér
á undan, má sjá, hvernig hann hefur þá litið á þessi
mál. Hann kveðst ætla, að grundvallarhugsun Hannesar
Hafsteins í sambandsmálinu hafi verið sú, að hann vildi
afla landinu þess sjálfstæðis, sem frekast væri samrím-
anlegt þeirri hugsun, að halda vinfengi danskra stjórn-
málamanna og fjármálamanna og áhuga hjá þeim fyrir
því, að veita þessu landi stuðning í verklegri framfara-
viðleitni. Þar var áhugi Jóns allur og óskiptur, og þess
ber að gæta, að á þeim árum var ekki í annað hús að
venda um fjárlán til framkvæmda en til Danmerkur.
Fyrsta verkið, sem Jóni var falið hér heima, var rann-
sókn byggingarefna og leiðbeiningar við húsagerð hér
á landi, og var styrkur veittur úr landssjóði til þeirra
rannsókna. Mun Magnús Stephensen landshöfðingi hafa
falið Jóni þetta starf skömmu áður en hann fór frá
völdum. Hafði Sigurður Pétursson verkfræðingur áður
haft það, en dó frá því. í þessum erindum ferðaðist Jón
fyrst um Noreg, Þýzkaland og England, en síðan hér
heima, til og frá um landið, og var það sumarið 1904.
Hann komst að þeirri niðurstöðu, að steinsteypan væri
hár heppilegasta byggingarefnið. Ritaði hann um þetta
fjölda greina á næstu árum, og er hann upphafsmaður
°9 brautryðjandi steinsteypubygginganna hér á landi,
sem nú eru fyrir löngu orðnar langalgengustu nýbygg-
ln9ar bæði í kaupstöðum og til sveita. Hann segir um
þetta áhugamál sitt í grein i »Lögréttu«: »Það má telja
Vlst, að torfbæirnir fari að leggjast niður; það má búast
Vlð. að það fari að verða »móðins« í sveitunum að
V9gja steinsteypuhús í þeirra stað. En menn ættu að
eftir því, að sælli er sá, sem lifir áhyggjulausu
11 1 torfbæ og getur goldið hverjum sitt, en sá, sem