Andvari - 01.01.1915, Blaðsíða 38

30
Lagahreinsun.
um hjónaband og mörg fleiri. Engin laga .þessara,
né mýmörg önnur, eru til á islenzku. Lagatextinn
varð ekki íslenzkur fyrr en samkvæmt konungsúr-
skurði 27. maí 1859 og þó ekki nema að öðrum þræði,
með því að íslenzk lög áttu einnig að koma úl á
dönsku. Lagatextinn varð ekki alíslenzkur fyrr en 1.
Janúar 1892, samkv. lögum frá 18. Sept. 1891. Það
er ekki einu sinni til löggílt íslenzk þýðing af eldri
lögum vorum. Þýðing landsyfirdómsins1), eða annara
að tilhlutun hlutaðeigandi stjórnardeildar, verður læp-
ast nefnd því nafni, og því síður þýðingar einstakra
manna.
Það er ljóst, að útlend lög (hér: lög á útlendu
máli) hljóta að vera óaðgengilegri en innlend, ekki
að eins almenningi, heldur og lagavörðunum, eink-
um ólöglesnu mönnunum, svo sem leikdómurum og
hreppstjórum. En af því leiða aftur ýmsar íllar fylgjur.
Það er hættara við, að almenningur brjóti slík
lög en önnur lög. Og það má búast við því, að
varzla slikra laga verði meira eða minna á reiki.
Einn dómstóllinn heldur því fram, að innlend
lög gildi, en annar lætur úllend lög eða venju skera
úr. Og það eru jafnvel dæmi þess, að sami dóm-
slóll hefur í einu falli talið útlend lög gilda um lil-
tekið efni, en svo í öðru sams konar falli talið þau
ógild.2)
Slík dæmi valda, eins og reikul réttarvarzla yíir-
leitt, meiri skaða en margur hyggur. Þau valda ein-
staklingnum, sem fyrir verður, oftast einhverjum bein-
um óþægindum, en almenningur verður litið belur
1) Kansellibréf 2. Ág. 1810. 2) Sbr. t. d. Dómasafn I bls,
298 og Dómasafn V bls. 120.