Vaka - 01.03.1928, Blaðsíða 38

Vaka - 01.03.1928, Blaðsíða 38
32 ÞORKGLL JÓHANNESSON: [vaka] að uin 1080 er dýrleikahlutfallið 1:7%1). Hélzt það hlutfall siðan, að nafni til, fram um 1280. Vér getum nú hæglega séð, hversu inargir aurar silfurs voru í hundraði lögaura frá því um 900 og fram á 13. öld. Hér skal því sleppt að ræða frekar um silfurverð vaðmáls fram um aldamótin 1000, sök- um þess, að það hefir enga verulega þýðingu, þar sem ræða er um uppruna og upphaflegt verðgildi hins óviðkennda hundraðs: hundiaðs á landsvísu. Um 1000 eru, samkvæmt því sem áður var ritað, 15 aurar silfurs í hundraði lögaura. En um 1100 eru 16 aurar silfurs í hundraði lögaura, og helzt það verð fram um 1200. Um 1000 er þá V& úr sill'ur eyri — ,,alin“ silfurs sama sem 8 álnir vaðmáls. En um 1100 er ,,alin“ silf- urs sama sem 7% alin vaðmáls. Þessa verðeiningu, % úr eyri silfurs, kalla ég hér silfurmetinn eyri, vegna þess að stærð hans að vaðmálsálnatali á hverjum tíma fer eftir því, hvert er verðhlutfall milli silfurs og vað- máls. Verða þá 15 silfurmetnir aurar í liundaði — 120 álnum — vaðmála um 1000, en um 1100 16 silf- urmetnir aurar. —• Hitt helzt auðvitað alltaf, að telja 20 lögaura, sex álna aura, í hundraði vaðmála. Nú eru ýms rök til þess, að um 1200 hafi lögeyrir, sex álna eyrir verið orðinn nokkru verðhærri en stend- ur í verð-lögum þeim, sem varðveitt eru og talin frá um 1200, en munu þó raunar vera nokkru eldri2). Því til stuðnings má meðal annars nefna þá venju, sem var all-tíð frá því snemma á 12. öld — en einkum þó um og eftir 1200 — að telja verð i þriggja álna aur- um, sem víslega var gert sökum þess, að lögeyrir var orðinn of stór verðeining í hversdagsviðskifti manna í milli. Og vaðmálið hélt áfram að hækka, er leið á 13. 1) Grg. I.b, bls. 193, II. 61; DI. I. bls. 97—98, 165. 2) DI I. bls. 316—319.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152

x

Vaka

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vaka
https://timarit.is/publication/363

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.