Vaka - 01.03.1928, Blaðsíða 130
124
ANDSVOR.
[ vaka]
Arjúsl II. Bjarnason: HIMINGEIMUlilNN, Akureyri 1926.
l>:ið hafði ekki verið ætlun min að leggja neinn dóm á bók
l>essa opinberlega. Astæðnn til ]>ess var sú, að nafn mitt er þeg-
ar við bókina riðið. lig liefi lesið handritið yfir, áður en ]>að
var prentað, og haft ]>ar mjög lítið að athuga. Get ég ]>ví ekki
skoðazt sem óhlutdrægur dómari, en ég mun hér kappkosta að
dæma eins óvilhallt og mér er unnt og fel l>að á hendur lesanda
að urskurða, hve vel ]>að hafi tekizt.
Astæðan til l>ess, að ég nú tek mér penna í hönd, er sú, að
bókin hefir orðið fvrir mjög misjöfnum dómum. Hafa sumir
eingöngu litið á kostina og aðrir eingöngu á gallana. Er ]>á
helzt að nefna hr. veðurfræðing Jón Eyþórsson. í siðasta
„Skfrni" fellir hann mjög harðan dóm á Himingeiminn, og
svarar hr. próf. Agúst H. Bjarnasoh hontim i „Vöku“ I. 4. h.
Tekur ]>ar br. A. H. B. U]>p kafla úr bréfi fré mér, og þar er ég
harðorður í garð hr. .1. E. Þóttist ég hafa ástæðu til þess, því
liann byggir dóm sinn á hlutum, sem hann telur villur, en
ekki eru það. Aftur á móti gengur hann fram hjá stórvægilegri
viilum. Mér gat því ekki fundizt annað, er ég las ritdóminn, en
að hr. .1. E. hefði farið í leit eftir villum til þess að dæma bók-
ina svo. Hafi ég þar verið of harðorður í hans garð, skai ég
verða l'yrsti maður til þess að biöjast afsökunar.
Hr. .!. E. hefir sent andsvör til Vöku, og hefi ég fengið afrit
af þeim, þar sem þau eru mér ekki alveg óviðkomandi. Untmæli
hr. .1. E. um mig læt ég mér í léttu rúmi liggja. Þessar línur
verða jafnframt ]>vi að vera ritdómur um Himingciminn einnig
svar við ritdómum hr. .1. E.
Himingeimurinn er „Lýðmenntun“. Að minum dómi á slik
bók að vera létt og skemmtileg aflestrar. Býst ég við ]>ví, að
flestir séu mér sammála um, að próf. .4. H. B. hafi tekizt ágæt-
lega að gera bókina svo úr garði, að fólk liafi ánægju af að
lesa hana. Hvgg eg og, að margir kunni að fá áliuga á að lesa
meira um þessa hluti, er þeir hafa lesið Himingeiminn. Slík
bók á einnig að fara með rétt mál, cftir því sem kostur er á.
Hr. .1. E. dæmir Himingeiminn mjög hart fyrir villur, sem þar
eru; svo liart að hann segir, „að hann sé ekki boðlegur á isl.
bókamarkað". Því verður ekki neitað, að þar eru villur, og það
villur, sem ekki liefðu þurft að vera þar. En dómur hr. ,1. E.
e r of harður. lig liefi lesið Himihgeiminn margsinnis, en ekki
enn getað fundið ]>að, sem réttlæti slikan dóm. Flestar villurnar
eru þannig, að ]>ær fyrst skifta máli, þegar farið er að kynna
sér fræði þau nánar, sem þar er um talað. En þá er Himingeim-
urinn ekki sú rétla bók og á ekki að vera ]>að. í slikum alþýð-