Vikan - 04.12.1969, Blaðsíða 31

brero á skakk ó höfðinu, skræp-
óttan sarape yf'.r öxlina og langa,
dinglandi bambusstöng í hend-
inni, kom niður götuna og rak
undan sér heilan hóp af kalkún-
um. Hrópin í honum ginntu all-
ar indíánsku eldakonurnar í
hverfinu fram í dyrnar. Með orgi
og æpingum var hver kalkúninn
eftir annan eltur uppi, þuklaður
og handkramaður og dásamaður
unz verzlunin var ákveðin eftir
mikið þref og þvarg.
Hún Juanna, fallega, svart-
eyga vinnukonan hennar hús-
móður minnar, lyfti sigrihrós-
andi stórum baksandi og garg-
jólablærinn er að læðast inn yfir
borgina. Maður þarf ekki annað
en sveigja út' af Avenida Madero
— mestu umferðarstræti Mexico
City — og stefna niður í hverfin
kringum markaðstorgin og sölu-
skólana, til að taka eftir því.
Frá hverju götuhorni hljóma
gleð:legir tónar frá gíturum
götuspilaranna, violin og mar-
imba. Það er eins og allir syngj-
andi flökkutrúðar í Mexico hafi
hafi mælt sér mót hérna í höfuð-
borginni dagana fyrir jólin, til
að færa götunum fjör og líf með
Götumynd frá Mexicó.

1 '
J
IEXICO-SÓL
andi kalkún upp að svölunum til
mín og hrópaði: E1 pavo de nav-
idad! E1 pavo de navidad." Jóla-
kalkúninn! Jólakalkúninn!
Jólatilhugsunin kom mér al-
veg á óvart. Svo var Mexicosól-
inni og bláa himninum fyrir að
þakka, að ég hafði verið í sum-
arskapi alveg þangað til ánægju-
hrópið í Júönnu minnti mig á að
ekki voru nema tíu dagar til jóla.
Kalkúnsalinn var fyrsti fyrirboði
þeirrar hátíðar, sem einnig í
Mexico er mesta hátíð ársins.
Árdegis þennan sama dag fór
ég inn í borgina til að athuga,
hvort þar sæjust nokkur merki
jólaviðbúnaðar. Mexico City er
alþjóðlegur stórbær á stærð við
Róm — undursamlegur hræri-
grautur gamals og nýs: skraut-
legar hallir og fögur musteri og
kirkjur frá blómatíma spænska
landnámsins, nýtízku funkishús
og skýjakljúfar — og fólk yfir-
leitt sem er jafnsundurleitt og
húsin.
Stórborg á þessum breiddar-
stigum og með jafnsundurleita
íbúa, breytir ekki svip allt í einu
þó að jólin standi fyrir dyrum,
eins og venjan er á norðlægari
breiddarstigum. En ef betur er
að gáð, sér maður þó hvernig
því að glamra á strengleikana og
syngja spænsk-mexikanskar vís-
ur, sem öll borgin raular.
Á blómatorg'nu mikla við St.
Juan eru sölukerlingarnar að
sökkva í hinu litskrúðuga blóma-
skrúði Mexico; maður skyldi
halda, að öll blómadýrðin úr hin-
um syndandi görðum Xochimil-
cos hefði skolazt inn yfir borgina
í tilefni af jólunum — dýrðlegur
bær — þar sem maður getur
keypt fangið fullt af gullfalleg-
um, st'lkalöngum rósum, blóð-
rauðum nellikum eða heilan
hnefa af hvítum, ilmandi garden-
íum fyrir þrjár krónur.
Inni á milli blómahauganna og
fjöllum ávaxtasalanna af ananas,
melónum og papayas, apríkós-
um og ferskjum, skálmar gríðar-
stór jólasveinn, virðulegur og
hátíðlegur — 3—4 metra hár, í
síðum, rauðum kufli, með skott-
húfu og sítt, hvítt skegg. Æpandi
krakkar flykkjast kringum hann
og Indíánastúlkurnar í sölubás-
unum bjóða hann velkominn með
blíðu brosi og blómum. Þarna er
sjálfur „Santa Claus“ kominn í
Falteg kirkja í þeim stil, sem tíðk- t
aðist á nýlendutímanum.
borgina til að koma fólkinu í
jólaskap.
Þangað til fyrir fáum árum var
hinn árlegi jólamarkaður haldinn
í Alamedagarðinum, rétt við að-
alstræti borgarinnar, hið breiða
og tigna Avenida Juarez. Þús-
undir Indíána komu í borgina úr
öllum áttum síðustu vikurnar
fyrir jól og settu upp búðartiöld
sín — puestos — og seldu heima-
unninn varning. Þetta var end-
urminnig löngu liðinna daga,
þegar þessi borg var höfuðstaður
Aztekanna og aðalmarkaður
þeirra á þessum stað. En hin rót-
tæka stiórn Mexico kærir sig
kollótta um fornar erfðir og hef-
ur bannað jólamarkaðinn í Ale-
meda. og Indíánarnir hafa orðið
að leita annað.
Fárra mínútna ganga frá Zoca-
loen — torginu mikla fyrir fram-
an gömlu dómkirkiuna 5 miðri
borginni — hafa þeir fundið frið-
land fyrir jólamarkað sinn —
he:lt völundarhús af puestos með
hinum margvíslega varningi
Mexico. Hver búð hefur eitthvað
sérstakt til að lokka: stóra, gljá-
endi lakk-skutla frá Uruapam,
skreytta blómum og fuglum,
le'rker frá Guadalaiara og Oax-
aca, út skorna og lakkborna kassa
og skrín frá Ulinalá, ferlegar
dansgrímur frá Michoacán og
tágakörfur frá Toluca, með
skemmtilegum myndum og
skjannalitum — sæg af undur-
Dæmigerð mynd frá Mexicó.
Mexicani með barðastóran hatt í for-
grunni.
samlegum munum, sem sýna list-
hneigðina, sem í Indíánum býr.
Ef allt þetta getur ekki komið
manni í jólaskap, þá hljóta leik-
fangabúðirnar að minnsta kosti
að gera það. „Jugetes, Jugetes!“
— Leikföng! Leikföng! heyrist
kallað úr öllum þessum búðum,
sem eru fullar af allskonar
glingri. Hér má sjá barnslund
Indíánans. Fyrst má nefna alls-
konar dýramyndir úr brenndum
leir, örkina hans Nóa með öllu
dýraríkinu í fáranlegustu línum
og litum, hindberjarauða, vamb-
Framhald á bls. 64.
VIKAN-JÓLABLAÐ 31