Vikan - 04.12.1969, Blaðsíða 91

heimilinu, að einhver myndi
„ganga af bænum“, en ef það
var hinsvegar far eftir hönd sem
sást, þótt öruggt að barn yrði
skírt á bænum fyrir næstu jól.
Á þessari nótt gat ógift fólk
líka orðið þess vísara, hver yrði
þess lífsförunautur. Til þess
þurfti hlutaðeigandi að vaka
sitjandi við borð alla nóttina og
hafa fyrir framan sig þrjú ílát
með víni, öli og vatni. Þá myndi
það ekki bregðast að sá eða
sú tilvonandi birtist, tæki
eitt ílátanna og drykki úr því.
Miklu máli skipti hvaða ílát varð
fyrir valinu. Drykki gesturinn
vínið, yrði hjónabandið ham-
ingjusamt og auðsælt, ef hann
tæki ölið, gengi allt sæmilega
fyrir sig, en ef hann teygaði
vatnið, mátti búast við fátækt
og allskyns basli og vandræð-
um.
JÓLAGUÐSÞJÓNUSTA FYRIR
FJÖGUR HUNDRUÐ ÁRUM
Á jóladagsmorgun voru allir
snemma á fótum — og allir
borðuðu svolítið, áður en þeir
fóru á skrið. Það boðaði óham-
ingju að byrja vinnu á fastandi
maga. Þegar nauðsynlegum
verkum var lok:ð, fóru allir í
sparifötin. Mikil áherzla var
lögð á að allir hefðu einhverja
nýja flík að klæðast. Ekki höfum
við haft spurnir af neinum
dönskum jólaketti, en engu að
síður átti sá á engu góðu von,
sem gekk í gömlum spjörum til
kirkju á jóladag.
Jólaguðsþjónustan, sem fram
fór árla morguns við blaktandi
kertaljós með miklu bænahaldi
og sálmasöng, var hátíðleg og lét
fáa ósnortna. Þegar heim kom á
eftir, voru flestir því í sann-
kristnu hátíðaskapi og höfðu
hægt um sig það sem eftir var
dagsins. Þó voru sumir svo mikl-
ir gleðimenn áð þeir gátu
ómögulega beðið til næsta dags
með að hefja gleðskap þann, er
jólunum fylgdi. en kirkjunnar
mönnum var miðlungi vel við og
töldu veraldarmennsku og heið-
indóm.
JÓLABISKUP
OG JÓLAHAFUR
Á annan jóladag töldu jafn-
vel þeir allra guðhræddustu
tíma til kominn að létta sér ær-
lega upp með vinum og nábúum.
Menn skruppu þá í heimsóknir
og átu og drukku ósleitilega. Há-
marki sínu náði fagnaðurinn á
þr'ðja jóladag. Þá nótt sváfu
fæstir, síst unga fólkið, sem
ríslaði sér þá við allskonar leiki,
sem margir guðsmenn töldu
hreint djöfulsins spilverk.
Einn vinsælli leikjanna var
kallaður „jólabiskup“ Einn
veislugesta var settur á stól,
húfa sem minnti á biskupsmítur
á höfuð honum og hann svert-
ur í framan. Upp í hann var
sett spýta, og stóð sinn endinn
út úr hvoru munnviki, en á
hvorn enda var sett brennandi
kerti. Veislufólkið hljóp síðan í
kringum hann þrjá hringi og
söng: Hér vígjum við okkur
jólabiskup, pro nobis. Síðan
vígði jólabiskupinn saman hjón
úr hópi gestanna, og notaði þá
stælingar á hinu latneska hjóna-
vígsluritúali kaþólsku kirkjunn-
ar. Nærri má geta hvernig yfir-
völdum þeirrar stofnunar hefur
geðjast að þeim leik.
Dáratunnan nefndist annar
leikur og nokkru þjösnalegri en
hinn. Einn gestanna faldi belti,
en annar átti að geta þess til,
hver beltið hefði falið. Gæti
hann rétt, var sá sem beltið hafði
falið skikkaður til að geta næst,
en gæti hann rangt, var hann
úthrópaður dári, settur í tunnu
og ausið yfir hann vatni.
Svo var það jólabukkurinn,
sem flestir höfðu gaman af en
stóð jafnframt stuggur af. Tveir
menn vöfðu sig teppum og dul-
bjuggu sig sem hest, en hinn
þriðji gerðist riddari. Þeir
skreyttu sig bandi, sem hnýtt var
á þá hvorki meira né m;nna en
í djöfulsins nafni. Þannig búnir
gengu þeir frá einu bóndabýli
til annars og létu allsstaðar mik-
ið að sér kveða.
Klerkunum líkaði þetta stór-
illa og þreyttust seint á að átelja
sóknarbörnin fyrir að verja há-
tíðinni við „dufl, leiki, drykkju-
skap, hafandi á ásjónum sér
hrylligrímur eða íklædd öðrum
djöfullegum ham.“
Bændurnir lcomu til móts við
prestana sína — mikil ósköp. En
þeir höfðu vaðið fyrir neðan sig,
eins og sæmir klókum búand-
mönnum. Þeir gáfu kirkjunni
það sem k:rkjunnar var, sjálf-
um sér og náunganum það, sem
þeir töldu heyra jólunum til og
gleymdu ekki heldur að tryggja
sér að minnsta kosti vinsamlegt
hlutleysi myrkravaldanna. Þeg-
ar þeir gengu heim í veizlulok
og vetrarkuldinn vék gleðskapar-
vímunni úr heilanum, brutu þeir
hann um margt og mikið. Höfðu
hlöðuvættirnar og nissinn á
kornloftinu verið ánægð með
jólagrautinn? Að vísu höfðu öll
teikn verið góð, en á himni og
jörðu var margt, sem ofvaxið var
skilningi einnar aumingja mann-
eskju. Þeir greikkuðu sporið til
að komst sem fyrst heim í stof-
una sína með stálvörðum dyr-
um. dþ.
Litli jólasveinninn
Framhald af bls. 25
ir viti ekki, að jólasveinar
liafa stára bumbu og sítt,
bvílt skegg?
— Hvar er bumban þin,
stelpustrákur? spurði minnsti
strákurinn.
r-
ORIS úr og klukkur

BRflun
BRflun
BRflun
BRflun
BRflun
BRflun
BRflun
BRflun
BRflun
BRflun
BRflun
BRflun
BRflun
BRflun
BRflun
BRflun
Gerð D25 alsjálfvirk sýningavél
fyrir papparamma sem glerramma.
Auðveld í notkun og ódýr — af-
greidd með tösku.
Gerð D46 alsjá Ifvirk með mjög
sterkum lampa. Mjög vönduð að
öllum frágangi — afgreidd með
tösku.
' L
.iWiliíillttóWiÉíiU Ya<

Þegar þér kaupið sýningavél
GÆTIÐ ÞÁ að hún sé BRRUfl Stuttgart
Að hún noti algengan myndsleða
BRÍlun FÆST í
Austurstraeti
Lækjartorgi
VIKAN-JÓLABLAÐ 91
ÉE ÍS