Menntamál - 01.09.1936, Blaðsíða 17

MI5NNTAMÁL
95
barnsins óhjákvæmilegt skilvrði fyrir sannri göfgi og
gæfu hins fullorðna.
Þennan skilning hefir oft skort tilfinnanlega í heima-
uppeldinu. En þar sem þekkinguna þraut, tóku við hjá-
trú og liarðýðgi, Grýla og vöndurinn. Áhrif hjátrúar-
innar i íslenzku heimauppeldi eru augljósastur vottur
þess, hve ratvis fávizka og þekkingarleysi eru á þaö, sem
verst má gegna. Einmitt á einþykkniskeiðinu hefir barn-
ið sterka lmeigð til lijátrúar. Hinn torskildi heimur virð-
ist því í'ullur töfra og kyngis. Eðlilegt Iilutverk uppeld-
isins er að eyða þessari töfratrú, með þvi að efla skilning
harnsins á umhverfi sínu og sýna því, að þar ríld föst
lögmál og rök, en engir töfrar. Fávisir foreidrar gerðu
liið gagnstæða, og varð mikið ágengt. Eins og allir vita,
er það engin nýlunda á íslandi, að fílelfdur karlmaður
þori ekki um þvert liús að ganga, er rökkva tekur. Sag-
an af „Sigurði formanni“ er enginn uppspuni, heldur blá-
kaldur veruleiki úr lifi þjóðarinnar. Drauga- og djöfla-
trú sú, er hörnin drukku í sig með móðurmjólkinni og
æ verður þjóð vorri til tjóns og smánar, nærðist ekki
sízt á þekkingarleysi foreldra um sálarlíf og uppeldi
harna sinna.
Nú er tími til kominn, að menntamenn þjóðarinnar
frelsi mæður frá þeim óvitsglæp, að blanda hrjóstamjóllc
sína eitri hjátrúarinnar. Ef vér viljum eiga framtíð sem
sjálfstæð menningarþjóð, verður að gerast gagnger hreyt-
ing á nppeldinu. Ekki hjátrú og hindurvitni, ekki áslriðu-
þrungnar og' ógöfgaðar tilfinningar eiga að ráða í upp-
eldisstarfi voru, heldur skilningur, þekking og ábyrgðar-
vitund. íslenzkar mæður og feður eiga kröfu til þess,
að verða frædd um sálarlíf harna sinna og beztu upp-
eldisaðferðir. Iiver móðir verður að eiga þess kost, að
frjógva og göfga ást sína með því að afla sér hagnýtrar
þekkingar um harn sitt. Iiún þarf að þekkja möguleika
uppeldisins og einnig takmörk þess. Menntunarhneigð