Menntamál - 01.09.1936, Blaðsíða 23

MENNTAMÁL
101
sem knúð getur livern einstakling til dáða og dreng-
skapar. En í einstaklingnum húa öfl, er leiða til sérgæð-
is og sundrungar, ef þau eru eigi nógu snemma tamin
og göfguð í anda þjóðlegrar menntunar. Engin þjóð er
svo illa komin, að of seint sé til uinhóta. Ofanskráð orð
Fröbels, að vanræksla á einu skeiði uppeldisins verði ekki
hætt á neinu hinna síðari, gilda um einstaklinginn, jafn-
vel um kvnslóðina, en eiga ekki við um þjóðina, eins
og höfundur þeirra vissi. Með þjóðinni er falinn neisti
eilífðarinnar. Nýjar kynslóðir, eiga nýja menntunarmögu-
leika. Bernskan á takmarkalaus tælcifæri lil menntunar,
meðan uppeldishneigð og uppeldisandi lifa með þjóðinni.
Uppeldið snertir ekki aðeins lieimili og skóla, lieldur
er það hið mesta velferðarmál þjóðarheildarinnar. Þjóðin
nýtur jiess eða geldur, sem gerist til menntunar vaxandi
kynslóðum; því að í dýpsta slcilningi gerist allt uppeldi
í þjónustu hennar og þágu, jafnframt þvi, sem hún er
andlegur aflgjafi uppeldisstarfsins eins og þegar var
sýnt. Með aðdáanlegu þreki her íslenzka þjóðin þá fjár-
hagshyrði, sem uppeldið leggur henni á herðar. Vér eig-
um skólaliús, sem vér getum verið hreiknir af. En ósvinna
væri að vilja dyljast hins: uppeldisvitund vor stendur á
lægra stigi en lijá nokkurri annari menningarþjóð. Upp-
eldislegri menntun kennara er mjög ábótavant hjá oss
ennþá, og vér eigum ekkert nýlilegt rit um uppeldi!
Slíkur er hagur bókmenntaþjóðarinnar íslendinga á ]>essu
sviði! Bíður hér mikið verkefni úrlausnar, er islenzkir
menntamenn liafa allt til þessa litinn gaum gefið. Ýmsir
ieiðlogar þjóðarinnar virðast jafnvel hafa megna andúð
gegn allri sannri uppeldismenntun. Það er því ofureðli-
legl, að skipbrotsmönnum úr hverri stétt og af hverjum
námsferli virðist uppeldisstarfið hæfileg þrautalending.
Ef ástand íslenzkra uppeldismála er skoðað i lieild og
borið saman við uppeldissögu annara menningarþjóða,